 |
Ερεθιστική δερματιτίδα
|
 |
Αλλεργική δερματίτιδα
|
 |
Ατοπική δερματίτιδα
|
Ποια είναι η αιτία της δερματίτιδας;
Οι όροι έκζεμα και δερματίτιδα είναι συνώνυμοι και χαρακτηρίζουν μια ομάδα δερματικών παθήσεων των χεριών που οφείλονται σε πολλούς παράγοντες. Διακρίνονται σε 2 μεγάλες κατηγορίες: 1) Εξωγενείς και 2) Ενδογενείς δερματίτιδες.
Οι εξωγενείς (εξ επαφής) στην συνέχεια περιλαμβάνουν: τις ερεθιστικές δερματίτιδες (προκαλούνται από ερεθιστικές χημικές ή φυσικές ουσίες όπως απορρυπαντικά, καθαριστικά, σάπωνες, οξέα, τσιμέντο, φυτά, ζωϊκά ένζυμα και εκκρίσεις, ξηραντικές πούδρες, σκόνη, χώμα, νερό κ.λ.π.) και τις αλλεργικές δερματίτιδες οι οποίες προκαλούνται από: νεομυκίνη (τοπικό αντιβιοτικό), προκαΐνη, βενζοκαΐνη (τοπικά αναισθητικά), αρώματα (καλλυντικά σαπούνια, λιπαντικά, τοπικά φάρμακα), βάλσαμο του Περού(τοπικά φαρμακευτικά προïόντα), καουτσούκ (γάντια, βιομηχανικός εξοπλισμός), διχρωμικό κάλιο (τσιμέντο, δερμάτινα είδη, βιομηχανικά έλαια, σπίρτα) θειικό νικέλιο(μέταλλα, κοσμήματα, κέρματα), θειικό κοβάλτιο(τσιμέντο, ψυκτικοί παράγοντες, σκιές ματιών), π-φαινυλενοδιαμίνη (μαύρες ή σκούρες βαφές υφασμάτων, μελάνη), φυτά (κισσός, χρυσάνθεμο, τουλίπα, συκιά) και ορισμένα συντηρητικά τροφίμων.
Οι ενδογενείς δερματίτιδες περιλαμβάνουν το δυσιδρωσικό και ατοπικό έκζεμα., καθώς επίσης και τον χρόνιο απλό λειχήνα.. Η αιτία τους παραμένει άγνωστη. Το ίδιο ισχύει και για το νομισματοειδές έκζεμα.. Για το δυσιδρωσικό έκζεμα πιθανολογείται συσχέτιση με το άγχος και το κάπνισμα. Υπάρχουν ακόμη: το υπερκερατωσικό έκζεμα και η δερματίτιδα των ραγών των δακτύλων που μπορεί να προκύψουν σαν αλλεργική αντίδραση σε ουσίες του περιβάλλοντος ή από πολλαπλό, επαναλαμβανόμενο τραυματισμό του παλαμιαίου δέρματος(υπερκερατωσικό έκζεμα) και άλλες φορές θεωρούνται άγνωστης αιτιολογίας. Περίπου 90% των περιπτώσεων εκζέματος των χεριών ανήκουν στις εξωγενείς δερματίτιδες(ερεθιστικές και αλλεργικές) από τις οποίες το 80% περίπου είναι ερεθιστικές.
Ποιοι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν δερματίτιδα;
1. Όσοι έχουν ιστορικό ατοπικού εκζέματος στην παιδική ηλικία.
2. Γυναίκες
3. Αυτοί που εργάζονται στα παρακάτω επαγγέλματα:(οικοκυρικά, κομμωτική, καθαρισμός, ανθοκομία, αγροτικές εργασίες, παρασκευή τροφίμων, τυπογραφία, ελαιοχρωματισμοί, μηχανολογία, οικοδομικές εργασίες, αλιεία, ιατρικές, οδοντιατρικές και κτηνιατρικές εργασίες).
4. Όσοι έχουν ιστορικό αλλεργικού άσθματος και/ή αλλεργικής ρινίτιδας.
5. Οι έχοντες λευκό δέρμα
6. Οι εργαζόμενοι σε περιβάλλον χαμηλής θερμοκρασίας και περιορισμένης υγρασίας
Πότε πρέπει να γίνονται επιδερμιδικές δοκιμασίες (patch test);
Όταν υπάρχει 1) υποψία αλλεργικής δερματίτιδας εξ επαφής και 2) αν η δερματίτιδα δεν υποχωρεί παρά τη χορηγηθείσα θεραπεία και τα προληπτικά μέτρα. Ακόμη και με θετικό patch test, πρέπει να λάβομε υπ όψιν μας ότι, συχνά οι ερεθιστικοί παράγοντες είναι συνυπεύθυνοι για την κλινική εικόνα της δερματίτιδας. Εάν το test είναι αρνητικό και ο ασθενής είχε εκτεθεί σε ερεθιστικές ουσίες, τότε η δερματίτιδα ταξινομείται σαν ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής
Οδηγίες για την προστασία των ατόμων με δερματίτιδα χεριών
►Περιορισμός της χειρωνακτικής εργασίας στην οικογένεια και ανακατανομή των καθηκόντων, όπου ο σύζυγος θα πρέπει να βοηθήσει (π.χ. καθάρισμα, πλύσιμο πιάτων, βοήθεια των παιδιών στο λουτρό, αλλαγή πάνας κ.λ.π.). Χρήση πλυντηρίων πιάτων και ρούχων όσο είναι δυνατόν.
►Χρησιμοποιείτε για προστασία αδιάβροχα γάντια από καουτσούκ(ελαστικά). Σε περίπτωση αλλεργίας στο καουτσούκ, φορέστε γάντια βινυλίου. Είναι διαθέσιμα σε ελαιοχρωματοπωλεία, είδη εργασίας και κεντρικά φαρμακεία. Αγοράστε 4 ή 5 ζευγάρια, έτσι ώστε να υπάρχουν στη κουζίνα, μπάνιο, κήπο κ.λ.π. Ελέγξτε μόνο την ημερομηνία λήξης. Πρέπει επίσης το εσωτερικό τους να στεγνώνει μεταξύ δύο χρήσεων. Αν ένα γάντι τρυπήσει, πετάξτε το αμέσως. Φορώντας ένα τρύπιο γάντι, είναι χειρότερο από το να μη φοράτε καθόλου.
►Ορισμένες φορές τα ελαστικά γάντια, που διαθέτουν εσωτερική υφασμάτινη επένδυση, δεν σας καλύπτουν διότι η επένδυση μαζεύει ιδρώτα, νεκρά κύτταρα της επιδερμίδας και των εξαρτημάτων του δέρματος με αποτέλεσμα να ερεθίζονται τα χέρια σας περισσότερο με παρά χωρίς τα γάντια. Είναι προτιμότερο να φοράτε αρχικά λεπτά-βαμβακερά γάντια και αμέσως μετά τα ελαστικά. Να έχετε στην διάθεσή σας μερικά ζευγάρια βαμβακερών γαντιών, ώστε να αλλάζονται και να πλένονται συχνά.
►Φοράτε δερμάτινα ή υφασμάτινα γάντια εργασίας, όταν κάνετε στεγνή εργασία ή κηπουρική. Τα ακάθαρτα γάντια βάλτε τα στο πλυντήριο. Πλύντε τα γάντια σας όχι τα χέρια σας. Ακόμη και στο λούσιμο των μαλλιών να χρησιμοποιείτε πλαστικά γάντια μιας χρήσης. Όποτε σας είναι δύσκολο να κάνετε χρήση γαντιών, τουλάχιστον εφαρμόστε στα χέρια σας ειδικές κρέμες φραγμού.
►Αποφύγετε άμεση επαφή με διαλυτικά μπογιάς και μπογιές πατωμάτων, επίπλων, μετάλλων και γυαλιστικά παπουτσιών. Περιέχουν διαχωριστικούς παράγοντες, οι οποίοι καταστρέφουν το προστατευτικό υδρολιπιδικό φιλμ της
