Γιατί το γάλα είναι απαραίτητο;
Το γάλα είναι από τις σημαντικότερες τροφές του ανθρώπου σε όλη τη διάρκεια της ζωής του και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αποτελεί την πρώτη του τροφή παίρνοντας όλα τα απαραίτητα συστατικά που χρειάζεται.
Αυτό που καθιστά το γάλα ιδιαίτερα σημαντικό στην διατροφή μας είναι το γεγονός ότι συνδυάζει τα τρία βασικά θρεπτικά συστατικά, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και λίπος σε συνδυασμό με μία σειρά από πολύ σημαντικές βιταμίνες και ιχνοστοιχεία για την ανάπτυξη, όπως το ασβέστιο, τον σίδηρο, και τις βιταμίνες Α, C, D, Β1, Β12 και νιασίνη. Συγκεκριμένα, το ασβέστιο που εμπεριέχεται σε μισό κιλό γάλα παρέχει πάνω από το 60% της ημερήσιας ανάγκης του παιδιού για σωστή ανάπτυξη.
Θα πρέπει να προσθέσουμε ότι οι πρωτεΐνες του γάλακτος είναι πολύ καλής ποιότητας και υψηλής βιολογικής αξίας καθώς εμπεριέχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα τα οποία καλύπτουν τις υψηλές πρωτεϊνικές ανάγκες ενός ατόμου που είναι σε ανάπτυξη. Επιπλέον, το λίπος του γάλακτος (αν και ζωικής προέλευσης) είναι απαραίτητο γιατί τόσο τα βρέφη, όσο και τα παιδιά, έχουν υψηλές ενεργειακές απαιτήσεις για σωστή ανάπτυξη.
Πόσο γάλα σε σχέση με την ηλικία πρέπει να καταναλώνουν τα παιδιά;
Αυτό που καθορίζει την ποσότητα του γάλακτος που πρέπει να καταναλωθεί από ένα παιδί είναι η ηλικία του, ο ρυθμός ανάπτυξής του καθώς και το πόσο ισορροπημένη είναι η υπόλοιπη διατροφή του. Μέχρι να αρχίσει ένα παιδί να τρέφεται και με στερεά τροφή, το γάλα πρέπει να είναι150 ml ανα κιλό βάρους την ημέρα. Σταδιακά, το γάλα μπορεί να αρχίσει να μειώνεται για να εισαχθούν στο διαιτολόγιο κι άλλες τροφές. Από τον πρώτο χρόνο μέχρι και την προεφηβική ηλικία, ένας ικανοποιητικός ρυθμός κατανάλωσης γάλακτος θεωρούνται τα 500ml (2 μεγάλα ποτήρια) την ημέρα για να καλυφθεί ένα σημαντικό μέρος της απαιτούμενης πρόσληψης σε θερμίδες, πρωτεΐνη και ασβέστιο.
Γαλακτοκομικά (2-4 μερίδες/ ημέρα)
Ισοδυναμίες για 1 μερίδα:
1 ποτήρι (250ml) γάλα
30 γρ. τυρί
1 κεσεδάκι (200γρ) γιαούρτι
Μπορούν τα παιδιά να καταναλώνουν γάλα χαμηλό σε λιπαρά;
Στο εμπόριο υπάρχει το ημιαποβουτυρωμένο γάλα περιεκτικότητας 1.5% σε λίπος και το πλήρως αποβουτυρωμένα, γάλα με 0% λιπαρά. Τα παιδιά μέχρι να συμπληρώσουν και το δεύτερο έτος της ηλικίας τους πρέπει να πίνουν μόνο πλήρες γάλα και αυτό γιατί χρειάζονται τα λιπαρά του πλήρους γάλακτος για την ανάπτυξή τους.. Το ημιαποβουτυρωμένο γάλα μπορεί να εισαχθεί στη δίαιτα ενός παιδιού μόνο μετά το δεύτερο χρόνο ηλικίας υπό προϋποθέσεις (αν το παιδί είναι παχύσαρκο), ενώ το άπαχο γάλα (0%) δεν πρέπει να καταναλώνεται από παιδιά κάτω των πέντε χρόνων, αν και συνίσταται σε όλες τις περιόδους της ηλικίας ενός παιδιού να αποφεύγονται τελείως τα γαλακτοκομικά προϊόντα με 0% λιπαρά. Εάν ένα παιδί είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο συνίσταται να ακολουθήσει ένα προσεγμένο διαιτολόγιο χαμηλό σε ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά, παρά να καταφεύγει στις ακραίες λύσεις των 0%. Η ίδια τακτική ισχύει και για τα υπόλοιπα προϊόντα γάλακτος τύπου ‘light’, (π.χ. τυριά, γιαούρτια, παγωτά) όπου η κατανάλωσή τους εξαρτάται από την υπόλοιπη δίαιτα του παιδιού και την ύπαρξη παχυσαρκίας. Ο λόγος για τον οποίο τα παιδιά πρέπει να αποφεύγουν τα πλήρως αποβουτυρωμένα προϊόντα 0% είναι ότι η απομάκρυνση του λίπους από τα προϊόντα αυτά συνδέεται με την απομάκρυνση των λιποδιαλυτών βιταμινών (βιταμίνες A,D,K,E) οι οποίες είναι πολύ σημαντικές για την ανάπτυξη του παιδιού.
Σοκολατούχο γάλα
Το σοκολατούχο γάλα δεν παύει να περιέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά του άσπρου γάλακτος. Παρόλα αυτά φαίνεται ότι η απορρόφηση του ασβεστίου από το σοκολατούχο γάλα είναι ανεπαρκής εξαιτίας του κακάο. Συγκεκριμένα, έχει βρεθεί ότι το οξαλικό οξύ στο κακάο μειώνει την απορρόφηση του ασβεστίου Επιπλέον, πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι το σοκολατούχο γάλα περιέχει αρκετή ζάχαρη η οποία συμβάλλει στην αύξηση του σωματικού τους βάρους.
Δυσανεξία στην λακτόζη
Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι μία πάθηση η οποία δεν επιτρέπει την απορρόφηση της λακτόζης από το μητρικό και το αγελαδινό γάλα. Αυτό οφείλεται στην έλλειψη ή στην χαμηλή συγκέντρωση του ενζύμου λακτάση με αποτέλεσμα ο οργανισμός να μην μπορεί να προχωρήσει στην πέψη της λακτόζης στο λεπτό έντερο. Αυτό μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του παιδιού.
Σε ήπιες μορφές δυσανεξίας της λακτόζης, τα παιδιά μπορούν να καταναλώσουν γάλατα τα οποία υπάρχουν στο εμπόριο με μειωμένη κατά 70% λακτόζη ή καθόλου λακτόζη. Επίσης, συνίσταται να υπάρχουν στην διατροφή τους συχνά και μικρά γεύματα από κίτρινα τυριά και γιαούρτι, τα οποία στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι περισσότερο ανεκτά στο πεπτικό σύστημα από το γάλα.