Χρειάζεται το παιδί λογοθεραπεία όταν πηγαίνει ήδη σχολείο;
Λίγο πριν τελειώσουν οι καλοκαιρινές διακοπές και ανοίξουν τα σχολεία όλοι οι γονείς αρχίζουμε να ανησυχούμε. Το άγχος μας γίνεται μεγαλύτερο για την σχολική τους πορεία όταν τα «ζουζούνια» μας αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον λόγο τους. Και εδώ αρχίζουν τα ερωτήματα… “χρειάζεται λογοθεραπεία;”
«Αφού θα πάει σχολείο δεν θα ξεπεράσει τις δυσκολίες του;» ή
«Αν κάνει λογοθεραπεία δεν θα κάνει και τα μαθήματά του παράλληλα;»
Άραγε μπορούμε εμείς οι λογοθεραπευτές να δουλέψουμε με τα παιδιά για την αντιμετώπιση των δυσκολιών ανάγνωσης και γραφής ή όχι , δεν «αγγίζουμε» αυτούς τους τομείς της γλώσσας;
Αυτό είναι συχνά το ερώτημα που αντιμετωπίζω από εκπαιδευτικούς αλλά και από γονείς. Και πριν αρχίσετε να σκέφτεστε θυμωμένοι ότι «μπαίνω σε ξένα χωράφια», θα σταματήσω και θα συμφωνήσω μαζί με όσους σκέφτονται έτσι: Όχι, δεν μπορούμε να προσθέσουμε και άλλους στόχους στις λογοθεραπευτικές συνεδρίες με τα παιδιά. Όμως δεν θα πρέπει να μένουμε αμέτοχοι στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Οφείλουμε να συμμετέχουμε διαφορετικά.
Χρησιμοποιούμε την λογοθεραπεία στα παιδιά σχολικής ηλικίας, εφόσον υπάρχει λόγος, και μπορούμε με την παρέμβασή μας να βελτιώσουμε έμμεσα την σχολική επίδοση του παιδιού, βελτιώνοντας την αρθρωτική και αναγνωστική του ικανότητα, την επικοινωνία του γενικότερα.
Με τις αλλαγές της εκπαίδευσης που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, θα πρέπει να εργαζόμαστε εξυπνότερα ως ομάδα, όχι σκληρότερα. Βέβαια μπορούμε, να χρησιμοποιήσουμε στοιχεία της επικοινωνίας στην ανάγνωση, στην άρθρωση, στην ροή και ανάπτυξη του λόγου στις συνεδρίες που κάνουμε ήδη, με συνεργάτες τους γονείς και φυσικά τους εκπαιδευτικούς.
Οι τεχνικές που χρησιμοποιούμε ακολουθώντας τα παραπάνω στοιχεία για να βοηθήσουμε τα παιδιά που “μπαίνουν” πλέον στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι:
-
Κάρτες ΣΦΣΦ / Λέξεις με συμπλέγματα.
Γράφουμε σύμφωνο-φωνήεν (συλλαβές) ή λέξεις που περιέχουν συμπλέγματα σε χρωματιστές κάρτες. Οι μαθητές αγγίζουν κάθε κάρτα και παράγουν τον κάθε ήχο κάρτες και διαβάζουν την λέξη. Ανακατεύουμε τις κάρτες και σχηματίζουμε τις λέξεις ή τις φράσεις συσχετίζοντας έτσι τα γράμματα (γραφήματα) με τους ήχους και βελτιώνοντας τις αρθρωτικές και φωνολογικές δυσκολίες τους. Η άσκηση ενδείκνυται για τους μαθητές της Α΄Δημοτικού. Με αυτό τον τρόπο χτίζεται αργά αλλά σταθερά η αναγνωστική τους ικανότητα.
-
Μπορούμε επίσης για την ανάπτυξη του λεξιλογίου να ζητήσουμε από τον μαθητή να μας πει τι σημαίνει η λέξη αφού έχει διαβάσει την κάρτα.
Αν δεν καταλαβαίνει τι διαβάζει, τότε δεν είναι πραγματικά ανάγνωση (δεν εμπεριέχει την γνώση, που απαιτεί η δοκιμασία) και δεν έχει σημασία αν «κέρδισε» την κάρτα. Ζητάμε και πάλι να συνδυάσει και να διαβάσει τις λέξεις μέχρι να το κάνει εύκολα. Η κατάλληλη στιγμή που πραγματικά γίνεται ανάγνωση είναι όταν θα ακούσουμε το παιδί να λέει: “Ω ναι, όπως (… το σπίτι μου / ο σκύλος του παππού). Ένα παιχνίδι με τις λέξεις που δεν σταματά ποτέ αντιθέτων συνεχίζει να εμπλουτίζει το λεξιλόγιο του παιδιού, την γνώση και την περιγραφική του ικανότητα, θεμέλιο για την ανάπτυξη των ιδεών του.
-
Χρησιμοποιούμε ότι Θεατρικές δεξιότητες “κρύβουμε”
(κάνουμε γκριμάτσες, εκφράσεις στο πρόσωπο, κινήσεις των χεριών – του σώματος) κατά τις δοκιμασίες άρθρωσης, φωνής και ροής ομιλίας στις ομάδες μας. Η παρέμβαση δεν βοηθά μόνο την αναγνωστική ευχέρεια, αλλά βελτιώνει τον τονισμό, την προσωδία, την κατανόηση και απολαμβάνουμε όλοι στην ομάδα την ανάγνωση.
-
Εκτυπώνουμε σελίδες με κάρτες συλλαβών και λέξεων που έχουμε φτιάξει μαζί με τα παιδιά.
Ζητάμε να αντιστοιχήσουν τις λέξεις με τις εικόνες που δείχνουν. Κάθε φορά επιλέγουμε να δουλεύουμε σε ένα γλωσσικό πεδίο (σημασιολογικό, γραμματικό, συντακτικό).
-
Χρησιμοποιούμε υλικά από την κανονική τάξη.
Δεν χρειαζόμαστε πρόσθετο υλικό για ανάγνωση και γραφή! Ζητάμε από τον μαθητή να φέρει τα βιβλία που διαβάζει στην τάξη του. Είναι ένας εύκολος τρόπος για να δούμε τι κάνει τελικά στην σχολική τάξη.
-
Χρησιμοποιούμε επίσης τα ποιήματα ή τους θεατρικούς διαλόγους
που δίνονται από το σχολείο για να αναπτύξετε τις δεξιότητες επικοινωνίας, τις αρθρωτικές και προσωδιακές τους ικανότητες.
Δεν χρειάζεται να ενσωματώσουμε τους σχολικούς στόχους (επιδόσεις, βαθμοί κλπ) μέσα στις λογοθεραπευτικές συνεδρίες μας. Θα ήταν άδικο!
Αποτελούμε ως λογοθεραπευτές μέρος μιας μεγάλης ομάδας μαζί με τους γονείς που οφείλει να συνεργάζεται για να μπορεί να μάθει το παιδί με τον τρόπο που μπορεί το ίδιο να μάθει εύκολα!
