Η ακμή είναι η πιο κοινή δερματολογική πάθηση όπου τα θυλάκια τρίχας (οι μικροσκοπικές θήκες από τις οποίες αναπτύσσονται οι τρίχες) μπορεί να φλεγμονώσουν. Πλήττει το 85% των εφήβων και το 12% των ενήλικων γυναικών, με πολλούς ασθενείς να βιώνουν κάποιο βαθμό ουλής.
(Επηρεάζει και τα δύο φύλα εξίσου. Σε ηλικίες των 20 και άνω, οι γυναίκες επηρεάζονται σε υψηλότερο ποσοστό από τους άνδρες.) Η πιο πιθανή εμφάνιση της γίνεται στο πρόσωπο, το στήθος και τη πλάτη. Η ακμή εμφανίζεται ως σπυράκια, λευκές αιχμές, φλύκταινες (σπυράκια με πύον), οζίδια.
ΑΙΤΙΑ ΑΚΜΗΣ
Τα αίτια της ακμής ποικίλλουν και αφορούν διάφορους παράγοντες. τέτοιοι παράγοντες μπορεί να είναι:
Υπερπαραγωγή σμήγματος προκαλούμενη από τα ανδρογόνα, κληρονομικότητα ή ορμονικές μεταβολές (εφηβεία, την εμμηνόρροια ή την εμμηνόπαυση)
Το άγχος και το στρές
Οι αλλεργίες
Οι βακτηριακές ή άλλες λοιμώξεις
Φάρμακα όπως κορτικοστεροειδή, ανδρογόνα στεροειδή και λίθιο.
Μη κατάλληλα προιόντα περιποίησης προσώπου.
Δεν προκαλείται από τη βρωμιά ωστόσο η American Academy of Dermatology και το National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases συστήνει απαλά καθαριστικά και ζεστό νερό για την αποτελεσματικότερη απομάκρυνση των πλεονάζοντων λιπών, βακτηρίων και νεκρών κυττάρων του δέρματος.
ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ
Σύμφωνα με τα τρέχοντα δεδομένα δεν συνιστώνται ειδικές διαιτητικές αλλαγές στη διαχείριση της ακμής. Συγκεκριμένα τρόφιμα που να θεραπεύουν την ακμή δεν έχουν αποδειχθεί ακόμη. Ωστόσο δίαιτες υψηλού γλυκαιμικού δείκτη (GI) μπορεί να σχετίζονται με την ακμή.
Είναι αποδεδειγμένο ότι οι δίαιτες με χαμηλό ΓΔ μειώνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη, αφού υψηλές συγκεντρώσεις ινσουλίνης σε νηστεία και /ή μεταγευματικά μπορεί να επιδεινώσουν την ακμή με αύξηση του πολλαπλασιασμού των βασικών κερατινοκυττάρων. Επίσης η ινσουλίνη διεγείρει τη σύνθεση ανδρογόνων που οδηγεί σε υψηλή παραγωγή σμήγματος. Σύμφωνα με έρευνες που έγιναν, η σοβαρότητα της ακμής βελτιώθηκε σε άτομα με δίαιτα χαμηλού ΓΔ αλλά θα χρειαστούν περισσότερες έρευνες για τον προσδιορισμό της διατροφής στην επίδραση της ακμής. Έχουν γίνει κάποιες έρευνες για τα συγκεκριμένα τρόφιμα αλλά δεν έχουν δοθεί διαιτητικές οδηγίες.
Φυσικά δεν μπορούμε να στηριχτούμε μόνο στο Γ.Δ αλλά θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας και το γλυκαιμικό φορτίο ενός τροφίμου.
Τροφές που έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη ενδεικτικά είναι:
Φρούτα όπως το αβοκάντο, το γκρέιπφρούτ, τα φρέσκα δαμάσκηνα, τα κεράσια, το κυδώνι, το μανταρίνι, το πορτοκάλι, οι φράουλες κ.α
Λαχανικά όπως οι αγκινάρες, το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών, οι μελιτζάνες, το λάχανο κ.α
Όσπρια όπως φακές, ρεβίθια κ.α
Υδατανθρακικά τρόφιμα όπως μούσλι με πολλές φυτικές ίνες, ζυμαρικά ολικής άλεσης, κινόα, νιφάδες βρώμης ανεπεξέργαστες και προϊόντα βρώμης, ρύζι άγριο ή μαύρο ή καστανό (γενικά λιγότερο αποφλοιωμένο και επεξεργασμένο).
Καρποί όπως αμύγδαλα, σουσάμι, ταχίνι.
Τρόφιμα με πολύ χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη ενδεικτικά είναι:
Φρούτα όπως τα αποξηραμένα δαμάσκηνα, αποξηραμένα φρούτα χωρίς πρόσθετη ζάχαρη
Λαχανικά όπως οι ελιές, η κολοκύθα, τα κολοκυθάκια, τα μανιτάρια, το μαρούλι, οι μπάμιες, το μπρόκολο, οι πιπεριές (όλα τα είδη), τα πράσα, τα φασολάκια κ.α
Όσπρια όπως η φάβα, οι χοντρές φακές, τα φασόλια, τα αναποφλοίωτα ρεβίθια κ.α
Υδατανθρακικά τρόφιμα όπως το πίτουρο (σταριού, βρώμης, κ.λπ.), η σόγια (ειδικά φασόλια και σκληρό τοφού), οι λιναρόσποροι κ.α
Τελευταία ερευνητικά δεδομένα
Έρευνες που έγιναν σε άτομα εφηβικής ηλικίας έως και 30 ετών για το γάλα για τη βελτίωση της ακμής είχαν συσχέτιση. Όσο αναφορά το γάλα, μερικές έρευνες έδειξαν ότι το αποβουτυρωμένο γάλα ,και μόνο αυτό, επιδεινώνει την ακμή, ενώ άλλες έρευνες έδειξαν ότι όλα τα γάλατα επιδεινώνουν την ακμή. Για το τυρί και το γιαούρτι δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση.
Για τα αντιοξειδωτικά συμπεριλαμβανομένου και του Ψευδαργύρου, τα προβιοτικά και τα ιχθυέλαια δεν υπάρχουν ισχυρά στοιχεία για περαιτέρω οδηγίες αυτή τη στιγμή.
Μύθο αποτελεί πλέον ότι η σοκολάτα επιδεινώνει ή/και εμφανίζει την ακμή μιας και δεν ισχύει κάτι τέτοιο.
Αν και δεν αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία, η ακμή μπορεί να προκαλέσει πόνο, δυσφορία, μόνιμες ουλές, κατάθλιψη και άγχος.