Η ατοπική δερματίτιδα, είναι μια χρόνια, κνησμώδης δερματική νόσος η οποία είναι πολύ κοινή στα παιδιά, μπορεί όμως να εμφανιστεί και σε οποιαδήποτε άλλη ηλικία. Υπάρχει μεγάλη ποικιλομορφία στην εμφάνιση της ατοπικής δερματίτιδας.
Από καιρού εις καιρόν, τα περισσότερα άτομα, παρουσιάζουν κρίσεις με φλεγμονώδεις, ερυθρωπές, καμιά φορά φυσαλιδώδεις και διαπυημένες πλάκες. Στις φάσεις ύφεσης, το δέρμα μπορεί να είναι φυσιολογικό ή να εμφανίζει ξηρές, πεπαχυσμένες και κνησμώδεις περιοχές.
Στα βρέφη κάτω του ενός έτους, το έκζεμα μπορεί να είναι διάσπαρτο. Το δέρμα είναι ξηρό, ερυθρό και παρουσιάζει απολέπιση, ενώ συνήθως, ξεκινά, απ’ τα μάγουλα των βρεφών.
Στην παιδική ηλικία, το έκζεμα προσβάλλει τους καρπούς, τους αγκώνες, τους αστραγάλους, τα γόνατα και τα γεννητικά όργανα, ενώ είναι ιδιαίτερα κνησμώδες.
Στα μεγαλύτερα παιδιά, προσβάλλονται οι καμπτικές επιφάνειες. Το δέρμα είναι πεπαχυσμένο λόγω της τριβής και του κνησμού. Στους ενήλικες, η ατοπική δερματίτιδα είναι πιο εντοπισμένη και εμφανίζεται στα χέρια ή σαν επαγγελματική δερματίτιδα εξ’ επαφής. Επίσης, συχνά επιμολύνεται από σταφυλόκοκκο.
Η διάγνωση βασίζεται στην κλινική εικόνα, στο ιστορικό του ασθενούς, ενώ χρήσιμες είναι και οι αλλεργικές δοκιμασίες (επιδερμιδικές δοκιμασίες, δοκιμασίες νυγμού, εξετάσεις αίματος).
Η θεραπεία, περιλαμβάνει την αποφυγή εκλυτικών παραγόντων όπως η σκόνη, η γύρη, το τρίχωμα των ζώων, η μούχλα, τα λούτρινα ζωάκια, η χλωρίνη, ο καπνός του τσιγάρου, οι ξηροί καρποί, το γάλα, το σιτάρι, τα θαλασσινά, τα ασπράδια αυγών κ.ά.
Ο καιρός, και ιδιαίτερα ο χειμώνας, τα μέρη που έχουν έντονη εσωτερική θέρμανση, τα παρατεταμένα ζεστά μπάνια όπως επίσης και μια λοίμωξη, μπορεί να προκαλέσουν επιδείνωση της νόσου.
Στην ατοπική δερματίτιδα, πραγματοποιείται απώλεια της υγρασίας της επιδερμίδας με ρήξη του επιδερμιδικού φραγμού. Επίσης, το σημαντικότερο σύμπτωμα το οποίο συνεπάγεται πολλές άλλες εκδηλώσεις της νόσου, είναι ο κνησμός.
Στοχεύουμε στην καταπολέμηση αυτών των παραγόντων με τη χρήση διαφόρων σκευασμάτων. Από τοπικά σκευάσματα, χρησιμοποιούμε καλλυντικά όπως μπάνια βρώμης, λοσιόν, γαλακτώματα, ενυδατικούς παράγοντες, σκευάσματα με ουρία και ειδικά σαπούνια. Τα τοπικά φαρμακευτικά σκευάσματα περιλαμβάνουν κορτιζονούχα, αντιβιοτικά, tacrolimus και pimecrolimus. Σπανίως, χορηγούνται φάρμακα από το στόμα όπως κορτιζόνη, κυκλοσπορίνη, αζαθειοπρίνη, ενώ συνήθως χορηγούνται αντιισταμινικά. Η φωτοθεραπεία ως θεραπευτική μέθοδος επιλέγεται σπάνια.
