Μακροημερεύστε πεινώντας: Η νηστεία ενδεχομένως να αποτελεί ελιξίριο νεότητας
Η θεωρία ότι οι οργανισμοί μπορούν να ζήσουν περισσότερα χρόνια μειώνοντας δραστικά την πρόσληψη θερμίδων δεν είναι καινούργια. Εργαστηριακές έρευνες έχουν επιβεβαιώσει την αντιγηραντική δράση του θερμιδικού περιορισμού κατά 25-50% σε διάφορα πειραματόζωα με ενδείξεις ότι μπορεί να ισχύει και για τον άνθρωπο.
Στην πράξη όμως αυτό που φαίνεται ευεργετικό στους αρουραίους μπορεί να μην λειτουργεί και μάλιστα να αποδειχθεί πολύ επικίνδυνο για τους ανθρώπους προκαλώντας σοβαρά προβλήματα υγείας.
Ενθαρρυντικά ήταν τα αποτελέσματα και σε πρωτεύοντα με ανθρώπινα πρότυπα γήρανσης. Οι ερευνητές περιγράφουν έναν πίθηκο rhesus που ξεκίνησε με μια δίαιτα με περιορισμό θερμίδων κατά 30% στην ηλικία των 16 χρονών, μεσαία μέση ηλικία για το είδος του ζώου και σήμερα βρίσκεται στα 43 έτη, ηλικία που αντιστοιχεί σε 130 έτη για έναν άνθρωπο.
Νέες μελέτες φαίνεται να μετακινούν τον ευεργετικό περιορισμό των θερμίδων από τη θεωρητική σφαίρα στο χείλος της εφαρμόσιμης πρακτικής για τους ανθρώπους. Μια ερευνητική ομάδα, με επικεφαλή τον γεροντολόγο Valter Longo στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, υποστηρίζει ότι είναι δυνατό να αποκτήσουμε τα οφέλη κατά της γήρανσης χωρίς ακραίους και επικίνδυνους περιορισμούς. Αντ’ αυτού προτείνει μια «διατροφή που μιμείται τη νηστεία», η οποία εφαρμόζεται πέντε ημέρες το μήνα για τρεις μήνες και επαναλαμβάνεται κατά διαστήματα, ανάλογα με τις ανάγκες, υπό συνεχή επιστημονική παρακολούθηση καθόλη τη διάρκεια της παρέμβασης. «Είναι ασφαλής, εφικτή και αποτελεσματική στη μείωση των παραγόντων κινδύνου για τη γήρανση και τις σχετιζόμενες με την ηλικία ασθένειες».
Τα οφέλη στην υγεία που είναι η μείωση του σωματικού βάρους, τα καλύτερα επίπεδα γλυκόζης, τριγλυκεριδίων και χοληστερόλης, η ελάττωση της αρτηριακής πίεσης και άλλων παραγόντων, εμφανίστηκαν μετά τον τρίτο μήνα και συνεχίστηκαν για τουλάχιστον τρεις μήνες ακόμη και μετά την επιστροφή των ατόμων σε ελεύθερη διατροφή. Τα οφέλη ήταν μεγαλύτερα για τους ανθρώπους που ήταν παχύσαρκοι. Όμως τα άτομα αυτά μπορεί να χρειαστεί να επαναλάβουν την πενθήμερη αγωγή συχνότερα από μία φορά το μήνα, έως ότου φτάσουν σε φυσιολογικό βάρος, ενώ άτομα φυσιολογικού βάρους μπορούν να το επαναλάβουν μόνο δύο φορές το χρόνο ώστε να μην επηρεαστεί η μυϊκή μάζα και η οστική πυκνότητα.
Παρά τα παραπάνω ενθαρρυντικά ευρήματα καμία από τις μελέτες έως σήμερα δεν αποδεικνύει με βεβαιότητα ότι τα οφέλη ενός ελεγχόμενου έντονου θερμιδικού περιορισμού συμβάλλουν στην επιμήκυνση της ζωής μας. Άλλωστε ο έλεγχος αυτής της υπόθεσης προϋποθέτει τη διεξαγωγή μακροχρόνιων μελετών τουλάχιστον 50 ετών παρακολούθησης. Η μακροζωία στους ανθρώπους εξακολουθεί να είναι ένα απρόβλεπτο υποπροϊόν των μυριάδων παραλλαγών μας στην ατομική βιολογία, τη συμπεριφορά και την περίσταση. Ο στόχος σύμφωνα με τους ερευνητές είναι να παρατείνουμε το υγιές μέρος της ζωής μας κατά το δυνατόν περισσότερο.
