Οι κιρσοί είναι το αντίτιμο του ανθρώπινου είδους για την όρθια στάση του σώματος που δημιουργεί συνθήκες στάσης του φλεβικού αίματος στα κάτω άκρα. Είναι γνωστό νόσημα από την αρχαιότητα όπως φαίνεται και από την αναθηματική πλάκα πού αφιερώθηκε από ασθενή στον γιατρό του στην αρχαία Αθήνα.
Τι είναι κιρσοί των κάτω άκρων;
Κιρσοί είναι η μόνιμη διεύρυνση και διάταση φλεβών του επιπολής φλεβικού δικτύου των κάτω άκρων που αποτελείται από την μείζονα, την ελάσσονα σαφηνή φλέβα και
τους κλάδους τους.
Τι είναι οι ευρυαγγείες;
Είναι μια άλλη μορφή επιπολής φλεβικής ανεπάρκειας που αποτελεί αισθητικό μόνο πρόβλημα. Υπάρχουν συνήθως ακόμα και σε ασθενείς που δεν πάσχουν από κιρσούς αλλά πολύ συχνά μπορεί να συνυπάρχουν με αυτούς.
Ποια είναι η αιτία δημιουργίας των κιρσών;
Συνηθέστερη αιτία είναι η βαλβιδική ανεπάρκεια των φλεβών ή η ανεπάρκεια των διατιτραινουσών δηλαδή των φλεβών που φέρνουν σε επικοινωνία τις επιπολής με τις εν τω βάθει φλέβες.
Σπάνια συνυπάρχει επίκτητη ή συγγενής ανεπάρκεια ή υποπλασία του εν τω βάθει φλεβικού δικτύου.
Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες δημιουργίας των κιρσών;
Οι φλέβες των ποδιών εξωθούν το αίμα προς την καρδιά κάθε φορά που όταν βαδίζουμε συσπώνται οι μύες του ποδιού ενώ οι βαλβίδες αποτρέπουν την παλινδρόμηση του αίματος κατά τη χάλαση των μυών.
Κύριοι παράγοντες λοιπόν είναι:
– η παρατεταμένη ορθοστασία χωρίς βάδιση
– η εργασία σε καθιστή θέση
– η κληρονομικότητα (ατελής λειτουργία βαλβίδων)
Άλλοι σημαντικοί επίσης παράγοντες είναι:
– η κύηση λόγω της ορμονικής επίδρασης στο φλεβικό τοίχωμα
– η παχυσαρκία
– η χρήση στενών ενδυμάτων
– η έκθεση στον ήλιο ή σε άλλες πηγές θερμότητας
Ποια είναι τα συμπτώματα των κιρσών;
Όπως σε όλα τα νοσήματα υπάρχουν διάφορα στάδια της νόσου:
1. Χωρίς συμπτώματα αλλά με ορατούς κιρσούς
2. Αίσθημα βάρους και καυστικού πόνου ιδίως στην ανάπαυση
3. Οίδημα του άκρου και ευαισθησία στην ψηλάφηση των φλεβών
4. Στάδιο με επιπλοκές των κιρσών που είναι: αρχικά η σκλήρυνση και υπέρχρωση του δέρματος συνήθως πάνω από τον αστράγαλο και αν ο ασθενής μείνει χωρίς θεραπεία η δημιουργία ενός έλκους που δεν θεραπεύεται εύκολα (άτονο έλκος)
ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΠΙΠΛΟΚΗ ΤΩΝ ΚΙΡΣΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΘΡΟΜΒΩΣΗ ΤΟΥΣ
λέγεται επιπολής φλεβική θρόμβωση και πολύ σπάνια είναι απειλητική αλλά σημαίνει ότι ο ασθενής πρέπει πλέον να χειρουργηθεί)
Ποια είναι η θεραπεία των κιρσών;
Στα αρχικά στάδια η θεραπεία είναι συντηρητική και περιλαμβάνει:
1. Αύξηση της σωματικής άσκησης (βάδιση, κολύμπι)
2. Αποφυγή των καταστάσεων που προδιαθέτουν στη δημιουργία κιρσών
3. Χρήση ιατρικών ελαστικών καλτσών (διάφορες μορφές για γυναίκες και άνδρες)
4. Φαρμακευτική αγωγή με φλεβοτονικά (που συνήθως δρα μεν ανακουφιστικά αλλά όχι και θεραπευτικά)
Ποια είναι η θεραπεία των κιρσών;
Σε προχωρημένα στάδια με έντονα συμπτώματα ή όταν έχουν εμφανισθεί ήδη επιπλοκές η ορθότερη αντιμετώπιση είναι με χειρουργική επέμβαση και οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται είναι:
Σαφηνεκτομή. Σε αυτήν την μικρού κινδύνου και διάρκειας (1-1.5 ώρα) επέμβαση που γίνεται συνήθως με τοποπεριοχική αναισθησία (π.χ. Με ραχιαία), γίνεται αφαίρεση των σαφηνών καθώς και όλων των κλάδων τους που ανεπαρκούν. Ο/Η ασθενής κινητοποιείται συνήθως την ίδια ημέρα και η νοσηλεία του διαρκεί 1 ημέρα.
Εναλλακτικές επεμβατικές τεχνικές (μικρότερου τραύματος):
1. Θερμική κατάλυση με καθετήρα ραδιοσυχνοτήτων ή φωτοπηξίας (Radiofrequency ablation ή Laser ablation)
2. Σκληροθεραπεία με αφρό
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των εναλλακτικών επεμβατικών τεχνικών σε σχέση με την κλασσική σαφηνεκτομή;
1. Radiofrequency ablation ή Laser ablation
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
– γίνονται συνήθως με τοπική αναισθησία χρησιμοποιώντας ένα ειδικό καθετήρα
– πολύ λιγότερες ή χωρίς καθόλου τομές και καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
– δεν εμφανίζεται αιμάτωμα στην περιοχή της φλεβικής εκτομής
– έχουν συγκρίσιμα αποτελέσματα με την σαφηνεκτομή σε ασθενείς με κιρσούς μικρούς και μέτριας βαρύτητας
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
– σπάνια μπορεί να εμφανισθεί θερμικό έγκαυμα του δέρματος πάνω από τη φλέβα που συνήθως υποχωρεί γρήγορα
– έχουν κατώτερα αποτελέσματα και δεν απευθύνονται σε ασθενείς με προχωρημένους κιρσούς ή με επιπλοκές
Και στις δύο τεχνικές εισάγεται ένας καθετήρας στην φλέβα (1), ενεργοποιείται ο καθετήρας που παράγει θερμότητα η οποία καταστρέφει το φλεβικό ενδοθήλιο (2) και στη συνέχεια καθώς απομακρύνεται αργά ο καθετήρας η φλέβα συρρικνώνεται και σφραγίζει (3).
Συσκευή Laser μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης και στη θεραπεία μικρών ευρυαγγειών.
2. Σκληροθεραπεία με αφρό (μέθοδος Tessari)
Γίνεται με ενέσεις σκληρυντικής ουσίας που
έχει αναμιχθεί με αέρα και επιτυγχάνει χημική
καταστροφή του φλεβικού τοιχώματος και έχει
σαν αποτέλεσμα την απορρόφηση του.
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
– δεν χρειάζεται αναισθησία και νοσηλεία
– έχει μικρό κόστος
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
– έχει κατώτερα αποτελέσματα από τις άλλες τεχνικές
– μπορεί να εμφανισθεί δυσχρωμία του δέρματος στην περιοχή έγχυσης
Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΣΚΛΗΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΘΕΙ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΚΙΡΣΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΥΡΥΑΓΓΕΙΩΝ
