Μία κατανόηση των διαφορετικών τύπων βαρηκοΐας που προκαλούνται από διαταραχές, οι οποίες επηρεάζουν το αυτί, είναι σημαντική για τους επαγγελματίες, που δουλεύουν με παιδιά και ενήλικες με βαρηκοΐα και άλλες διαταραχές επικοινωνίας. Ορισμένες βαρηκοΐες μπορεί να οφείλονται σε δυσλειτουργία ή παθολογίες σε περισσότερα από ένα μέρη του αυτιού.
Η βαρηκοΐα του περιφερικού ακουστικού συστήματος μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σύμφωνα με το τμήμα του ακουστικού συστήματος, το οποίο έχει υποστεί βλάβη. Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι βαρηκοΐας: η βαρηκοΐα αγωγιμότητας, η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα και η μικτή βαρηκοΐα. Το περιφερικό ακουστικό σύστημα αποτελείται από το εξωτερικό αυτί, το μεσαίο αυτί, το εσωτερικό αυτί και το ακουστικό νεύρο, ενώ το κεντρικό ακουστικό νευρικό σύστημα ξεκινά στο χαμηλότερο τμήμα του εγκεφαλικού στελέχους και τελειώνει στον ακουστικό εγκεφαλικό φλοιό.
Οι ακοολόγοι, οι λογοπαθολόγοι, οι ειδικοί παιδαγωγοί, οι εκπαιδευτικοί και άλλοι επαγγελματίες, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την παροχή υπηρεσιών σε άτομα με διαταραχές ακοής, θα συναντήσουν τακτικά τους παρακάτω τύπους βαρηκοΐας.
Βαρηκοΐα Αγωγιμότητας
Η βαρηκοΐα αγωγιμότητας εμφανίζεται όταν ένα εμπόδιο στον εξωτερικό ακουστικό πόρο ή η ανώμαλη λειτουργία του μεσαίου αυτιού παρεμποδίζει την μετάδοση της ενέργειας στο εσωτερικό αυτί, μέσω της οδού της αέρινης αγωγής. Ο όρος βαρηκοΐα αγωγιμότητας χρησιμοποιείται για την περιγραφή μιας βαρηκοΐας στην εξέταση αέρινης αγωγής και ουδών φυσιολογικής ακοής για την οστέινη αγωγή, επιφέροντας ένα χάσμα αέρινης-οστέινης μεγαλύτερο από 10 dB. Το χάσμα αέρινης-οστέινης ορίζεται ως η διαφορά πάνω από 10 dB μεταξύ των ουδών καθαρών τόνων αέρινης και οστέινης αγωγής. Η βαρηκοΐα αγωγιμότητας, συνήθως, περιλαμβάνει μια μείωση στούς ουδούς αέρινης αγωγής έως και 60 dB περίπου. Η βαρηκοΐα αγωγιμότητας επιφέρει την εξασθένηση της ομιλίας. Εάν η ομιλία ενισχυθεί αρκετά δυνατά, ο ασθενής, συνήθως, μπορεί να αναγνωρίσει την ομιλία αρκετά εύκολα. Αυτός ο τύπος βαρηκοΐας μπορεί, συχνά, να διορθωθεί χειρουργικά ή με φαρμακευτική αγωγή.
Μερικά παραδείγματα καταστάσεων, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν μια βαρηκοΐα αγωγιμότητας, περιλαμβάνουν π.χ. παθολογία του μεσαίου αυτιού, διάτρηση τυμπανικής μεμβράνης, όγκοι, κυψελίδα, παρουσία ξένου σωματιδίου, απουσία ή πλημμελής διάπλαση του εξωτερικού ακουστικού πόρου ή του μεσαίου αυτιού κ.α..
Η εξέταση ακοής μέσω οστέινης αγωγής συνίσταται σε παιδιά, ακόμα και όταν οι ουδοί ακοής της αέρινης αγωγής βρίσκονται, γενικά, εντός φυσιολογικών ορίων διότι ένα χάσμα αέρινης-οστέινης είναι πιθανό. Η απόφαση για τη διεξαγωγή εξέτασης ακοής μέσω οστέινης αγωγής σε παιδιά καθορίζεται, εν μέρει, από το ιστορικό διαταραχής μεσαίου αυτιού ενός ασθενή και από άλλα ευρήματα εξετάσεων, που υποδεικνύουν πιθανότητα ανωμαλίας μεσαίου αυτιού.
Νευροαισθητήρια Βαρηκοΐα
Η βαρηκοΐα, που οφείλεται σε δυσλειτουργία του εσωτερικού αυτιού, περιγράφεται ως νευροαισθητηριακή βαρηκοΐα. Ο όρος συνδυάζει τις λέξεις αισθητηριακή και νευρική. Οι αισθητηριακές αιτιολογίες της βαρηκοΐας, λόγω δυσλειτουργίας του εσωτερικού αυτιού, είναι πολύ πιο συνηθισμένες, από ότι οι νευρικές αιτιολογίες, που αφορούν το ακουστικό νεύρο. Ο όρος νευροαισθητηριακή βαρηκοΐα χρησιμοποιείται, συνήθως, για να περιγραφεί μία βαρηκοΐα χωρίς χάσμα αέρινης-οστέινης. Μόνο με τις πληροφορίες από την εξέταση ακοής καθαρών τόνων, δεν είναι δυνατό, να προσδιοριστεί, εάν η βαρηκοΐα οφείλεται σε δυσλειτουργία του εσωτερικού αυτιού ή σε δυσλειτουργία του ακουστικού νεύρου. Ο όρος οπισθοκοχλιακή ακουστική δυσλειτουργία χρησιμοποιείται, ορισμένες φορές, για νευρικές ανωμαλίες, επειδή η ακουστική ανωμαλία εντοπίζεται πέρα από το εσωτερικό αυτί ή τον κοχλία. Η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα δεν μπορεί να διορθωθεί χειρουργικά ή με φαρμακευτική αγωγή. Είναι μια μόνιμη απώλεια.
Άτομα, τα οποία έχουν νευροαισθητηριακή βαρηκοΐα, συχνά, παρουσιάζουν μειωμένη ικανότητα να αναγνωρίσουν την ομιλία, ακόμα και όταν χρησιμοποιούν κατάλληλη ενίσχυση.
Η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα μπορεί να προκληθεί από διάφορες παθήσεις όπως, κάκωση κατά τη γέννηση, φάρμακα τα οποία είναι τοξικά για το ακουστικό σύστημα και γενετικά σύνδρομα. Η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα μπορεί, επίσης, να εμφανιστεί ως αποτέλεσμα έκθεσης σε θόρυβο, λοίμωξης, κρανιακής κάκωσης και όγκων.
Μικτή Βαρηκοΐα
Ορισμένες φορές, μια βαρηκοΐα αγωγιμότητας εμφανίζεται σε συνδυασμό με νευροαισθητήρια βαρηκοΐα. Με άλλα λόγια, μπορεί να υπάρχει βλάβη στο εξωτερικό ή στο μεσαίο αυτί και στο εσωτερικό αυτί (κοχλία) ή στο ακουστικό νεύρο. Δηλαδή, ένα χάσμα αέρινης-οστέινης (μεγαλύτερο από 10 dB), το οποίο υποδεικνύει ένα στοιχείο βαρηκοΐας αγωγιμότητας, προστίθεται σε μία νευροαισθητηριακή βαρηκοΐα. Όταν συμβαίνει αυτό, η βαρηκοΐα αναφέρεται ως μικτή. Μία ποικιλία παθήσεων και παθολογιών μπορούν να συνδυαστούν, προκαλώντας μικτή βαρηκοΐα. Μία αιτιολογία για μία μικτή βαρηκοΐα, που, περιστασιακά, συναντάται στην κλινική πρακτική, αφορά ηλικιωμένους ασθενείς. Ένας ηλικιωμένος ασθενής με μακροχρόνια νευροαισθητηριακή βαρηκοΐα, λόγω της γήρανσης (πρεσβυακουσία), μπορεί, επίσης, να έχει υπερβολική κυψελίδα, η οποία φράσσει τον εξωτερικό ακουστικό πόρο. Ο συνδυασμός αυτών των δύο άσχετων τύπων ακουστικής δυσλειτουργίας αποτελεί μία μικτή βαρηκοΐα.
