Επανειλημμένα επεισόδια υπερβολικής λήψης τροφής, λήψη μέτρων για την εξουδετέρωση της κατάχρησης τροφής και υγρών, όπως αυστηρή δίαιτα, δισκία διαίτης, υπερβολική σωματική άσκηση, πρόκληση εμετού, καθαρτικά και διουρητικά καθώς και υπερβολική ενασχόληση με το βάρος και το σχήμα του σώματος συνιστούν τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ψυχογενούς βουλιμίας.
Σύμφωνα με τη γνωστική θεωρία η ψυχογενής βουλιμία μπορεί να ερμηνευτεί με την ύπαρξη ενεργοποιημένων σχημάτων που αναφέρονται στη λήψη τροφής, στο βάρος και στο σχήμα του σώματος. Τα σχήματα αυτά συνδέονται με τη νοητική αναπαράσταση του εαυτού, αλλά και με άλλες νοητικές κατασκευές όπως, αυτοεκτίμηση, αυτοέλεγχος, ομορφιά, αξία και ευτυχία. Η ύπαρξη αυτών των σχημάτων και των διασυνδέσεών τους είναι επόμενο να επηρεάζουν σημαντικά τη διερμηνεία της τρέχουσας εμπειρίας.
Τα σχήματα χρησιμοποιούνται πολύ συχνά και επεξεργάζονται την τρέχουσα εμπειρία με επιλεκτικό και προκατειλημμένο τρόπο. Η δράση τους είναι ιδιαίτερα αισθητή ιδίως όταν η αυτοεπάρκεια του ατόμου είναι μειωμένη.Στις περιπτώσεις αυτές και μέσα από τις διεργασικές παρεκκλίσεις ή τα διεργασικά λάθη, εκλύονται αρνητικές αυτόματες σκέψεις και η γενικότερη κλινική εικόνα της βουλιμίας.Τα συμπτώματα όμως της βουλιμίας επιδρούν με τη σειρά τους πάνω στα προαναφερθέντα σχήματα και τις διασυνδέσεις τους,τα οποία μεγαλώνουν και αξιολογούνται ακόμη περισσότερο, με αποτέλεσμα την εμφάνιση νέων ακόμη πιο έντονων βουλιμικών επεισοδίων (φαύλος κύκλος βουλιμίας). Στον παραπάνω φαύλο κύκλο θα πρέπει να προστεθεί και ανατροφοδοτικός ρόλος της δίαιτας ,η οποία με τα συμπτώματα που δημιουργεί τον επιτείνει.
Η ύπαρξη επίσης της μεταβουλημικής συμπεριφοράς επανόρθωσης ή αντιρρόπισης, διαιωνίζει και επιδεινώνει την βουλιμία με έναν διπλό μηχανισμό. Πρώτον, το άτομο προσβλέποντας σε μια διορθωτική αποκατάσταση ξεγιελιέται ευκολότερα και καταφεύγει στην υπερβολική λήψη τροφής. Δεύτερον, μετά την αρχική ανακούφιση που προκαλεί η μεταβουλημική συμπεριφορά(π.χ. εμετός) δημιουργεί απογοήτευση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, αίσθημα ενοχής που με τη σειρά τους επιτείνουν το φαύλο κύκλο της βουλιμίας.
