Το ανοσοποιητικό σύστημα χρειάζεται καλή διατροφή. Οι άνθρωποι που ζουν στη φτώχεια και υποσιτίζονται, είναι πιο ευάλωτοι σε μολυσματικές ασθένειες. Με άλλα λόγια, ο υποσιτισμός συμβάλει στην αυξημένη νοσηρότητα.
Υπάρχουν σχετικά λίγες μελέτες για την επίδραση της διατροφής στο ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου και ακόμη λιγότερες έρευνες για τη σχέση διατροφής – ασθενειών.
Πειράματα σε ποντίκια, έδειξαν ότι οι δίαιτες με ανεπαρκή πρόσληψη πρωτεϊνών, μειώνουν τον αριθμό και τη λειτουργία των Τ κυττάρων, των μακροφάγων, αλλά και την παραγωγή της ανοσοσφαιρίνης Α (IgA). Ακόμα, υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι διάφορες ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών (για παράδειγμα ελλείψεις σε ψευδάργυρο, σελήνιο, σίδηρο, χαλκό, φολικό οξύ και βιταμίνες Α, Β6, C, και Ε), μεταβάλλουν την απόκριση του ανοσοποιητικού.
Βιταμίνη Α
Η ανεπάρκεια βιταμίνης Α συνδέεται με μειωμένη ανοσία και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης λοιμωδών νοσημάτων. Πηγές βιταμίνης Α (ρετινόλης) αποτελούν το συκώτι, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Επίσης, πηγές β-καροτένιου (το οποίο αποτελεί πρόδρομο της βιταμίνης Α) αποτελούν τα καρότα, τα σκούρα πράσινα λαχανικά και ορισμένα φρούτα.
Βιταμίνη Β2
Πειράματα σε ποντίκια, έδειξαν ότι η βιταμίνη Β2 ενισχύει την αντίσταση σε βακτηριακές μολύνσεις. Κύριες πηγές της βιταμίνης αποτελούν τα εντόσθια, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το αυγό, το κρέας καθώς και τα δημητριακά.
Βιταμίνη Β6
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η ανεπάρκεια βιταμίνης Β6 μπορεί να καταστείλει την ανοσολογική απόκριση. Η βιταμίνης Β6 βρίσκεται κυρίως στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, στα ξερά φασόλια, στις μπανάνες και στις πατάτες.
Βιταμίνη C
Η βιταμίνη C βρίσκεται στην κορυφή των αντιοξειδωτικών. Συμβάλει στην αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων και μπορεί να λειτουργήσει συνεργικά με άλλα μικροθρεπτικά συστατικά. Καλές πηγές της βιταμίνης C είναι τα εσπεριδοειδή, τα ακτινίδια, οι κόκκινες πιπεριές και οι φράουλες.
Βιταμίνη D
Οι ερευνητές έχουν βρει ότι η βιταμίνη D, η οποία παράγεται από το δέρμα όταν εκτίθεται στο φως του ήλιου, σηματοδοτεί μια αντιβακτηριδιακή απόκριση στο βακτήριο Mycobacterium tuberculosis που είναι υπεύθυνο για τη φυματίωση.
Βιταμίνη Ε
Μία μελέτη σε υγιή άτομα ηλικίας άνω των 65 έδειξε ότι η αύξηση της ημερήσιας δόσης της βιταμίνης Ε έως 200 mg, βελτίωσε τις αποκρίσεις αντισωμάτων για ηπατίτιδα Β και τέτανο, μετά τον εμβολιασμό. Οι τροφές που περιέχουν την περισσότερη βιταμίνη Ε είναι τα φυτικά έλαια.
Σελήνιο
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με χαμηλά επίπεδα σεληνίου διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου της ουροδόχου κύστης, του μαστού, του παχέος εντέρου, του ορθού, του πνεύμονα και του προστάτη. Το σελήνιο βρίσκεται στα περισσότερα τρόφιμα. Πολύ καλές πηγές σεληνίου αποτελούν τα καρύδια, τα ψάρια, τα θαλασσινά, τα εντόσθια.
Ψευδάργυρος
Ο ψευδάργυρος είναι ένα ιχνοστοιχείο απαραίτητο για τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Η ανεπάρκεια ψευδαργύρου επηρεάζει την ικανότητα των Τ κυττάρων και άλλων κύτταρων του ανοσοποιητικού, να λειτουργούν όπως θα έπρεπε. Ο ψευδάργυρος βρίσκεται σε πολλά τρόφιμά όπως στο κρέας, στα θαλασσινά και στα αυγά.
Βότανα και άλλα συμπληρώματα
Το ανοσοποιητικό σύστημα του καθενός είναι μοναδικό. Κάθε άνθρωπος ανταποκρίνεται σε δραστικές ουσίες με διαφορετικό τρόπο. Οι επιστήμονες έχουν εξετάσει μία σειρά από βότανα και βιταμίνες και τη δυνατότητά τους να επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα με κάποιο τρόπο. Μεγάλο μέρος αυτής της έρευνας έχει επικεντρωθεί στους ηλικιωμένους, στα παιδιά και στα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Πολλές από τις μελέτες είχαν ελαττώματα σχεδιασμού, πράγμα που σημαίνει ότι απαιτούνται περαιτέρω έρευνες για να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν τα αποτελέσματα. Μερικά από τα συμπληρώματα που έχουν επιστήσει την προσοχή των ερευνητών, είναι τα εξής:
Αλόη
Είναι χρήσιμη για εγκαύματα, πληγές και για φλεγμονές του δέρματος. Επίσης, υπάρχουν ενδείξεις ότι η πόσιμη aloe vera καθαρίζει τις λάχνες του εντέρου από τα υπολείμματα τροφίμων και τις τοξίνες. Ακόμα, περιέχει μια ουσία, την ακεμανάννη, η οποία διεγείρει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και την παραγωγή της ιντερφερόνης.
Σκόρδο
Σε εργαστηριακές δοκιμές, οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει τη δράση του σκόρδου ενάντια σε βακτηρίδια, ιούς και μύκητες. Μια μελέτη του 2006, έδειξε ότι η κατανάλωση σκόρδου και κρεμμυδιού μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου.
Πιπερόριζα και γλυκόριζα
Δεν είναι σαφές το πώς λειτουργούν αλλά έχουν την ικανότητά να ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ειδικά η γλυκόριζα, χρησιμοποιείται στην κινεζική ιατρική για τη θεραπεία ποικίλων ασθενειών.
Πρωτόγαλα
Το αγελαδινό πρωτόγαλα είναι ένα γαλακτώδες υγρό που βγαίνει από τα στήθη των αγελάδων τις πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό, πριν εμφανιστεί το πραγματικό γάλα. Περιέχει πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λίπη, βιταμίνες, ανόργανα άλατα και αντισώματα που καταπολεμούν βακτήρια και ιούς.
Κίστος
Ο Cistus Incanus είναι το πιο αντιοξειδωτικό φυτό της Ευρώπης. Περιέχει έναν εξαιρετικά πλούσιο και αποτελεσματικό συνδυασμό αντιοξειδωτικών. Είναι πιο πλούσιο σε αντιοξειδωτικά ακόμα και από το πράσινο τσάι. Έχει βρεθεί ότι ένα φλιτζάνι ροφήματος κίστου ημερησίως, τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, έχει αντιική δράση και βοηθά στην πρόληψη της γρίπης. Σύμφωνα με το ίδρυμα μοριακής ιολογίας του Munster, έχει δράση και ενάντια των ιών των πτηνών (Η1Ν1, H7N7).
Προβιοτικά
Υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικά είδη βακτηρίων στο πεπτικό μας σύστημα. Ορισμένα βακτηρίδια στο έντερο συμβάλλουν στη διόρθωση ελλείψεων και στην αύξηση του αριθμού των Τ κυττάρων. Τα καλά εντερικά βακτήρια ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Τα προβιοτικά είναι τα καλά βακτήρια, όπως Lactobacillus και Bifidobacterium, που μπορούν να κατοικήσουν με ασφάλεια στο πεπτικό μας σύστημα. Τα προβιοτικά αναφέρονται στις ετικέτες των γαλακτοκομικών προϊόντων και των άλλων τρόφιμων όπου περιέχονται. Φαίνεται ότι η λήψη προβιοτικών τροφοδοτεί τα καλά βακτήρια και είναι απαραίτητη η λήψη τους, κατά την περίοδο λήψης αντιβιοτικών.
