Μπορεί το στρες να επηρεάσει τη δυνατότητα μιας γυναίκας να καταστεί έγκυος;
Μια νέα μελέτη από το Ohio State University των ΗΠΑ λέει ότι μπορεί.
Μέσα σε τέσσερα χρόνια, 401 γυναίκες που διέκοψαν κάθε μέθοδο αντισύλληψης και προσπαθούσαν να αποκτήσουν ένα μωρό υποβλήθηκαν σε ειδικές εξετάσεις σάλιου για δύο ουσίες που σχετίζονται με το στρες: το ένζυμο άλφα αμυλάση, και την ορμόνη κορτιζόλη. Οι γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη έδωσαν ένα δείγμα σάλιου κατά την εισαγωγή στη μελέτη, και άλλο ένα στην πρώτη τους έμμηνο ρύση, έτσι ώστε οι συγκρίσεις μεταξύ των γυναικών να ξεκινήσουν από την ίδια αφετηρία.
Οι ερευνητές ανέλυσαν τα δείγματα και έπειτα παρατήρησαν τις γυναίκες για να διαπιστώσουν αν θα κατάφερναν να μείνουν έγκυες. Οι γυναίκες που ήταν έγκυες κατά την διάρκεια εισαγωγής στη μελέτη (πριν μπορέσουν να δώσουν ένα δεύτερο δείγμα σάλιου) περιελήφθησαν επίσης στην ανάλυση.
Επιστημονικά η υπογονιμότητα σε μια γυναίκα ορίζεται από την αποτυχία της να καταστεί έγκυος μετά από 12 μήνες προσπαθειών χωρίς τη χρήση αντισύλληψης. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα, 347 γυναίκες έμειναν έγκυες, ενώ 54 δεν τα κατάφεραν.
Οι ερευνητές έλαβαν υπόψιν την ηλικία και το κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον των ασθενών, τη χρήση αλκοόλ, καφεΐνης και τσιγάρων. Μετά από εκτεταμένη ανάλυση των δεδομένων διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες με τις υψηλότερες τιμές της άλφα αμυλάσης στο σάλιο, είχαν ελαττωμένη γονιμότητα σε σύγκριση με τις γυναίκες με τις χαμηλότερες τιμές. Δεν υπήρχε συσχέτιση της συγκέντρωσης της κορτιζόλης με τη γονιμότητα.
Ο επικεφαλής συντάκτης της μελέτης δήλωσε στους New York Times, ότι αν μια γυναίκα παρουσιάζει δυσκολίες να καταστεί έγκυος, θα μπορούσε να δοκιμάσει τεχνικές για τη μείωση του στρες, κάτι που θα ήταν ακίνδυνο και πιθανόν χρήσιμο.
Η δική μας ανάγνωση των αποτελεσμάτων αυτής της ενδιαφέρουσας μελέτης, είναι ότι το μακροχρόνιο σωματικό στρες, όπως αποτυπώνεται από την α-αμυλάση του σάλιου σχετίζεται με ελαττωμένη γονιμότητα. Αυτό είναι αναμενόμενο, μιας και το αναπαραγωγικό σύστημα και στα δύο φύλα είναι πολύ ευαίσθητο σε κάθε μορφή στρες, συμπεριλαμβανομένων του σωματικού και του ψυχικού. Αυτό αποτελεί εξελικτική επιλογή, μιας και οι πρώτοι άνθρωποι αντιμετώπιζαν σοβαρούς κινδύνους επιβίωσης στο φυσικό περιβάλλον, τόσο από τα καιρικά φαινόμενα όσο και από τα άγρια θηρία. Ο οργανισμός είχε μάθει να αποφεύγει την αναπαραγωγή σε τέτοιες επικίνδυνες συνθήκες, μιας και τόσο η κυοφορούσα μητέρα, όσο και το νεογνό της θα εκτίθεντο σε κίνδυνο ακόμα και για την επιβίωσή τους. Αυτό το επιτύγχανε μειώνοντας κατά τη διάρκεια του στρες την αναπαραγωγική ικανότητα.
Όσον αφορά τις τεχνικές ελάττωσης του στρες, που προτείνει η ομάδα του Ohio State University, σίγουρα είναι αβλαβείς. Πιθανόν να είναι και χρήσιμες, όσον αφορά τη βελτίωση της πιθανότητας τεκνοποίησης για αυτές τις γυναίκες. Προτού, όμως, τις χρησιμοποιήσουμε γενικευμένα σε αυτό τον πληθυσμό, θα πρέπει να δοκιμαστούν σε μια ξεχωριστή μελέτη, για να αποδείξουμε το όφελός τους. Μέχρι τότε μπορούν οι ιατροί που παρακολουθούν γυναίκες με υπογονιμότητα να τις συστήνουν επιλεγμένα σε ασθενείς που θεωρούν ότι θα έχουν όφελος.
