Πριν ακόμα τα παιδιά μιλήσουν, ήδη «χτίζουμε» την γλώσσα! Από πολύ νωρίς είναι έτοιμα νευρολογικά τα εγκεφαλικά κέντρα τους για την ανάπτυξη της γλώσσας. Η παρέμβαση μας μπορεί να είναι μικρή αλλά ουσιώδης αν γίνει στην αρχή παρέχοντας στο μωρό μας πολλαπλά κατανοητά ερεθίσματα ώστε να έχει όλα τα εφόδια που θα χρειαστεί.
«Χτίζουμε» την γλώσσα στα παιδιά με:
- Αφήγηση-Συνομιλία
Ο εγκέφαλος θεωρείται περισσότερο «ανοιχτός» στο να μάθει το παιδί τους ήχους της μητρικής του γλώσσας στην ηλικία των 6 μηνών για τα φωνήεντα και των 9 μηνών για τα σύμφωνα. Αυτό σημαίνει ότι κάθε ήχος καταγράφεται κάθε φορά που τον ακούει, ώστε να γνωρίζει ποιοι συνδυασμοί ήχων χρησιμοποιούνται για τον σχηματισμό λέξεων. Ο πιο εύκολος τρόπος να παρέχουμε γλωσσικά ερεθίσματα είναι περιγράφοντας απλά τι κάνουμε κάθε φορά.
Αν αισθάνεστε άσχημα περιγράφοντας, θυμηθείτε ότι μιλάτε σ’ ένα από τα σημαντικότερα πρόσωπα της ζωής σας!
- Τραγούδι
Τα νανουρίσματα είναι κλασικά για έναν μοναδικό και λόγο, για να ηρεμήσει το μωρό με την κίνηση και τη μουσική. Μπορείτε βέβαια να τραγουδήσετε οτιδήποτε, αρκεί να μην το παρακάνετε με τις υψηλές νότες, τα hits, τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια,ή με ένα τραγούδι και γίνετε κουραστικοί! Στόχος μας είναι να βάλουμε το γλωσσικό ερέθισμα (γλώσσα) σε ένα ρυθμό. Σίγουρα θα εκπλαγείτε με το ποια τραγούδια το παιδί σας θα θυμάται και θα ζητά ακόμα και μετά από πολλά χρόνια.
Αν σας αρέσουν οι προκλήσεις ( και τολμάτε!) τότε να δοκιμάσετε τα ίδια τα τραγούδια που τραγουδάτε στα παιδιά σας σε διαφορετικές γλώσσες. Υπάρχει επίσης έρευνα (για να επιβεβαιώσει την εμπειρία των γιαγιάδων και των μαμάδων μας) ότι το τραγούδι είναι το καλύτερο μέσο για να ηρεμήσει το μωρό, οπότε ας προσθέσουμε και λίγο «γλωσσικό φορτίο» μαζί με την μελωδία. Τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά ανεξάρτητα με την γλώσσα.
- Διάβασμα
Μην επιμένετε να βρείτε το κατάλληλο βιβλίο για το μικρό σας. Διαβάστε δυνατά ότι βρείτε μπροστά σας, από μια εφημερίδα, μια ποιητική συλλογή, ή ακόμα και ένα εβδομαδιαίο περιοδικό. Μπορεί να αισθάνεστε άβολα στην αρχή, σίγουρα όμως δεν θα τα διαβάσετε όλα ενώ ταυτόχρονα το παιδί σας θα έχει μια πλούσια έκθεση σε γλωσσικά ερεθίσματα. Άλλωστε τα οφέλη της πρώιμης ανάγνωσης είναι πλέον γνωστά μέσα από έρευνες, όπως και ότι έτσι χτίζεται μια όμορφη συνήθεια για αργότερα. Επιμείνετε σε λέξεις και εικόνες καθώς διαβάζετε με το μωρό σας, προσπαθώντας να του κρατάτε την προσοχή πάνω σας. Τα παιδιά που ακολουθούν την κατεύθυνση του βλέμματος ενός ενήλικα διαθέτουν μεγαλύτερο λεξιλόγιο κατά τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής τους σε σχέση με αυτά που δεν παρακολουθούν τις αντίστοιχες κινήσεις των ματιών ( Dr. Andrew Meltzer, Department of Psychology at University of Washington).
- Μίμηση
Πολύ σύντομα θα διαπιστώσετε ότι το μωρό σας πριν την ηλικία ακόμα των 6 μηνών ήδη αντιγράφει εκφράσεις του προσώπου σας ή ήχους που παράγετε. Αντιστρέψετε τους ρόλους σας και αντιγράψετε το δικό του βάβισμα. Το αποτέλεσμα θα είναι το μωρό να δείξει την ικανοποίηση του και εσείς πολύ γρήγορα να ξεσπάσετε σε γέλια. Κάνετε ήχους ζώων και δώστε χρόνο στο μικρό σας να τους παράγει με τον τρόπο του. Όποιο τρόπο και να διαλέξετε ένα είναι σίγουρο, ότι γυμνάζετε τις μυϊκές ομάδες που χρειάζονται για την ομιλία. Έρευνες κατέληξαν ότι στα βρέφη αρέσει να τα μιμούνται και αποτελεί ένα τρόπο παρακίνησης για να εφαρμόσουν νέες δεξιότητες, λαμβάνουν την απαραίτητη προσοχή από τους φροντιστές τους, και αποκτούν ισχυρά κίνητρα για να παράγουν ομιλία.
- Ομοιοκαταληξία (Ρίμες)
Παίζετε με τις λέξεις να κάνουν ομοιοκαταληξία! Είναι ο ευκολότερος και καλύτερος τρόπος για να μωρά και τα νήπια να μάθουν τα φωνήματα, ή τους γλωσσικούς ήχους. Και φυσικά παίξτε με τις καταλήξεις των λέξεων αλλάζοντας συνεχώς την ομοιοκαταληξία. Η μουσικότητα στα ποιηματάκια και στα τραγούδια την κάνουν αξέχαστη και διασκεδαστική.
