Πολλές φορές στην καθημερινότητα μας ο όρος αφασία χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάτι που παρουσιάζει ενδιαφέρον, που είναι ευχάριστο, διασκεδαστικό “Kοίτα αυτό το κουταβάκι, δεν είναι αφασία;”.
Άλλες φορές η λέξη αφασία χρησιμοποιείται για κάποιον που παρουσιάζει ενδιαφέρον, που είναι ευχάριστος ή διασκεδαστικός: “Mεγάλη αφασία αυτός ο αδερφός σου!”.
Στην πραγματικότητα αφασία ονομάζεται η διαταραχή ή η απώλεια της ικανότητας του ανθρώπου να χρησιμοποιεί ή να κατανοεί τον προφορικό ή γραπτό λόγο, η οποία οφείλεται σε βλάβη αντίστοιχων κέντρων του εγκεφάλου. Είναι μια διαταραχή που εμφανίζεται περίπου στο 25- 40% των εγκεφαλικών επεισοδίων και μπορεί να διαταράξει σοβαρά τη ζωή ενός ατόμου. Η δυσκολία του ασθενούς προκύπτει από εγκεφαλική βλάβη σε περιοχές που ελέγχουν γλωσσικές λειτουργίες, με αποτέλεσμα δυσκολίες στην γλωσσική παραγωγή, στην κατανόηση της γλώσσας, την ανάγνωση και τη γραφή.
Η αφασία μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά εμπόδια στην επικοινωνία και να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση, απογοήτευση τόσο τον ίδιο τον ασθενή όσο και τους αγαπημένους του.
Παρά τις δυσκολίες στην επικοινωνία που προκύπτουν πάντα υπάρχουν τρόποι με τους οποίους οι σύζυγοι, τα παιδιά και οι φίλοι μπορούν να επικοινωνούν καλύτερα με κάποιον που έχει αφασία. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ενώ ένα άτομο με αφασία μπορεί να έχει δυσκολία στην ομιλία και την επεξεργασία της γλώσσας, η αφασία όμως δεν επηρεάζει την ευφυΐα του. Η επικοινωνία στην αφασία γίνεται ευκολότερη για όλους εφόσον:
1. Προκαλέσετε την προσοχή του ατόμου πριν αρχίσετε να μιλάτε.
2. Διατηρήστε βλεμματική επαφή και παρακολουθήστε τη γλώσσα του σώματος και τη χρήση χειρονομιών.
3. Ελαχιστοποιήστε ή εξαλείψτε το θόρυβο του περιβάλλοντος, όπως της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου ή άλλων ανθρώπων που βρίσκονται γύρω σας.
4. Κρατήστε την ένταση της φωνής σας σε κανονικό επίπεδο. Μην μιλάτε δυνατά εκτός εάν το άλλο άτομο σας ζητήσει να το κάνετε.
5. Κρατήστε την επικοινωνία απλή αλλά σε επίπεδο ενηλίκων. Μην μιλάτε στο άτομο με αφασία σαν να μην καταλαβαίνει ή σαν να είναι ¨μωρό”.
6. Απλοποιήστε τις προτάσεις σας και δώστε έμφαση στις λέξεις-κλειδιά.
7. Μειώστε το ρυθμό ομιλίας σας, χωρίς να αγγίζετε την υπερβολή.
8. Να είστε υπομονετικοί, δίνοντας χρόνο στον άνθρωπο που παρουσιάζει αφασία να μιλήσει. Απολαύστε την επιθυμία του να ολοκληρώσει προτάσεις ή να προφέρει λέξεις, να επικοινωνήσει.
9. Επικοινωνήστε με οποιοδήποτε τρόπο, με σχέδια, χειρονομίες, γραφή και με τις εκφράσεις του προσώπου πέραν από την ομιλία. Ενθαρρύνετε το άτομο να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε τρόπο το διευκολύνει.
10. Χρησιμοποιήστε περισσότερες ερωτήσεις κλειστές (ναι /όχι ) παρά ανοιχτές ερωτήσεις.
11. Ενθαρρύνετε όλες τις προσπάθειες να μιλήσει και αγνοείστε τυχόν λάθη. Αποφύγετε να εστιάζετε στην τέλεια παραγωγή κάθε λέξης.
12. Υποστηρίξτε και ενθαρρύνετε το άτομο με αφασία να συνεχίσει να δραστηριοποιείται στις οικογενειακές και κοινοτικές κοινωνικές δραστηριότητες. Αυτές οι τεχνικές είναι χρήσιμες όχι μόνο για τους αγαπημένους αλλά για οποιονδήποτε στην κοινότητα που αλληλεπιδρά με κάποιον που πέρασε εγκεφαλικό επεισόδιο.
