Ο Μενέλαος Εμμανουηλίδης είναι Ψυχίατρος - Ψυχαναλυτής και εργάζεται ιδιωτικά πάνω από 20 χρόνια, στο ιατρείο που διατηρεί στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα είναι ιδρυτικό μέλος και Διδάσκων Αναλυτής της Βορειοελλαδικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας. Κύριο αντικείμενο της εργασίας του είναι η ψυχανάλυση και η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία. Κείμενά του έχουν παρουσιαστεί, κατά καιρούς, στο κοινό, σε διάφορες εκδηλώσεις. Δέχεται κατόπιν ραντεβού. Η θεραπευτική μέθοδος που χρησιμοποιεί είναι η ψυχανάλυση και η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία. Οι διαφορές ανάμεσα στις δυο μεθόδους δεν είναι μεγάλες πρακτικά και έχουν σχέση κυρίως με την συχνότητα των συναντήσεων (συνεδριών). Κοινό χαρακτηριστικό και στις δυο είναι η διαλογική συζήτηση ανάμεσα στον αναλυόμενο και στον αναλυτή, ψυχοθεραπευτή. Η ψυχανάλυση δεν αποσκοπεί απλώς στην εξάλειψη των συμπτωμάτων. Επιδιώκει επίσης την απελευθέρωση και ανάπτυξη όλων των δημιουργικών ικανοτήτων του ατόμου.
Η επαγγελματική μου ενασχόληση κλινικά αφορά σε ένα ευρύ φάσμα ψυχικών προβλημάτων. Τα συνηθέστερα από αυτά είναι το άγχος, οι κρίσεις πανικού, οι φοβίες, η αγοραφοβία, η κατάθλιψη, ο ψυχαναγκασμός. Ακόμη, τα διάφορα ψυχοσωματικά προβλήματα, οι σεξουαλικές διαταραχές, οι διαταραχές διατροφής και η αϋπνία. Τα διάφορα χαρακτηρολογικά προβλήματα, καθώς και τα προβλήματα στον έλεγχο και τη διαχείριση συναισθημάτων – σχέσεων - χρημάτων κ.λπ. αποτελούν, επίσης, αντικείμενο της δουλειάς μου.
Ενδεικτικά παρακάτω περιγράφονται κάποια χαρακτηριστικά συμπτώματα:
ΑΓΧΟΣ
Το άγχος συγκαταλέγεται ανάμεσα στα βασικά ανθρώπινα συναισθήματα, μαζί με τη χαρά, το θυμό, τη ζήλεια, τη λύπη, την ενοχή και τη ντροπή. Μερικές ακόμα λέξεις που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να περιγράψουν το συναίσθημα του άγχους ένας άνθρωπός είναι ανησυχία, πανικός, φόβος, ταραχή, νευρικότητα κ.λπ. Μια από τις βασικότερες λειτουργίες που επιτελούν το άγχος, μέσα στα πλαίσια της φυλογενετικής μας εξέλιξης είναι η ενημέρωσή μας για την ύπαρξη κάποιας πραγματικής απειλής στο περιβάλλον μας. Συχνά, όμως υπάρχει μια υπερβολική αντίδραση άγχους, χωρίς να υπάρχει κάποια προφανή αιτία στο περιβάλλον.
Στις περιπτώσεις που το φαινόμενο αυτό είναι συχνό ή έντονο, το άγχος θεωρείται ψυχικό πρόβλημα και χρίζει αντιμετώπιση. Το έντονο και συνεχές άγχος μπορεί να προκαλέσει με την σειρά του μια σειρά ψυχικών και σωματικών προβλημάτων.
ΦΟΒΙΕΣ
Οι φοβίες είναι καταστάσεις που στην πραγματικότητα δεν αποτελούν πραγματική απειλή για τον άνθρωπο, αλλά προκαλούν φόβο και συμπεριφορά αποφυγής της φοβικής κατάστασης. Τα ονόματα των φοβιών δημιουργούνται με βάση τη συνθήκη ή το αντικείμενο που εκλύει τη φοβική αντίδραση π.χ. Ακροφοβία-φόβος για τα μέρη που βρίσκονται σε ύψος, κλειστοφοβία-φόβος για τους κλειστούς χώρους, κ.ο.κ.
ΑΓΟΡΑΦΟΒΙΑ
Η συγκεκριμένη μορφή φοβίας είναι μια αρκετά συνηθισμένη ειδική φοβία, όπου παρουσιάζεται φόβος για τους ανοιχτούς χώρους, ιδίως όταν υπάρχουν εκεί πολλά άγνωστα άτομα.
ΑΥΠΝΙΑ
Οι ενοχλητικές σκέψεις, το άγχος, η κατάθλιψη, επώδυνα νοσήματα είναι μερικοί από τους πιο συνηθισμένους παράγοντες που οδηγούν στην αϋπνία.
ΚΡΙΣΕΙΣ ΠΑΝΙΚΟΥ
Οι κρίσεις πανικού είναι έντονο άγχος ή φόβος που εμφανίζεται σχετικά απροειδοποίητα, σαν κρίση. Μπορεί να συνοδεύεται από σωματικές εκδηλώσεις όπως ταχυκαρδία, εφίδρωση, αίσθημα πνιγμού κ.λπ. Παρότι η κατάσταση δεν αποτελεί πραγματικό κίνδυνο για την ζωή, συχνά υπάρχει η σκέψη του επικείμενου θανάτου.
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΟΙ διατροφικές διαταραχές παρουσιάζουν προβλήματα στην πρόσληψη τροφής που οφείλονται σε ψυχικά και όχι παθολογικά αίτια. Δυο αρκετά ακραίες καταστάσεις στο ζήτημα αυτό είναι η νευρογενής ανορεξία και η βουλιμία. Στην πρώτη περίπτωση η πρόσληψη τροφής είναι ανεπαρκής για τις ανάγκες του οργανισμού, ενώ στη δεύτερη τις ξεπερνά κατά πολύ. Ανάμεσα στις δυο αυτές καταστάσεις υπάρχουν ενδιάμεσες, ηπιότερες κλινικές μορφές.
Είναι απαραίτητο να αποκλειστούν παθολογικές αιτίες που έχουν παρόμοια συμπτωματολογία.
ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Ο όρος κατάθλιψη περιλαμβάνει ένα σύνολο ψυχικών προβλημάτων, με κυρίαρχο συνήθως την κακή διάθεση, τη λύπη, τη δυσφορία. Μπορεί ωστόσο να συνοδεύεται και από άλλα προβλήματα, όπως ελαττωμένη ενεργητικότητα, υπερβολική αίσθηση κούρασης, σωματικά ενοχλήματα, απαισιόδοξες σκέψεις, ιδέες αυτοκτονίας, ενοχές, προβλήματα όρεξης ή ύπνου κ.λπ.
ΨΥΧΑΝΑΓΚΑΣΜΟΙ-ΚΑΤΑΝΑΓΚΑΣΜΟΙ
Πρόκειται για επαναλαμβανόμενες σκέψεις με ποικίλο περιεχόμενο που προκαλούν άγχος. Τα άτομα δεν μπορούν να τις αποδεχθούν λογικά και παρόλο που προσπαθούν να τις αποφύγουν συνήθως δεν μπορούν να το καταφέρουν. Οι καταναγκασμοί περιγράφονται αντίστοιχα σαν επαναλαμβανόμενες πράξεις που τα άτομα προσπαθούν να αποφύγουν χωρίς όμως να μπορούν να το επιτύχουν.
ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Με τον γενικό αυτόν όρο περιγράφουμε συνήθως σωματικά συμπτώματα που έχουν ψυχική αιτιολογία. Τα προβλήματα αυτά είναι αρκετά συχνά και πολλές φορές αντιμετωπίζονται φαρμακευτικά από γιατρούς άλλων ειδικοτήτων, εκτός της ψυχιατρικής.
Ενδεικτικά κάποια συμπτώματα και εκδηλώσεις που μπορεί να είναι ψυχοσωματικής αιτιολογίας: κεφαλαλγίες, ηικρανίες, πόνοι σε διάφορα σημεία του σώματος, δύσπνοια, ταχυκαρδία, υπέρταση, διάρροια, δυσκοιλιότητα, διάφορα εξανθήματα κ.λ.π.
Είναι απαραίτητο πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις να ελεγχθεί και να αποκλειστεί ιατρικά η ύπαρξη κάποιας παθολογικής αιτίας.
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
Η συγκεκριμένη κατηγορία περιλαμβάνει κάθε πρόβλημα που αφορά τη σεξουαλική λειτουργία που προκαλείται από ψυχικά αίτια, που δεν έχει δηλαδή παθολογική αιτία. Όπως και στην περίπτωση των ψυχοσωματικών προβλημάτων χρειάζεται ιατρική διερεύνηση για να αποκλειστούν παθολογικά αίτια.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Με τον όρο αυτό περιγράφονται όλα εκείνα τα προβλήματα στο χαρακτήρα ή την προσωπικότητα του ατόμου που του δημιουργούν προβλήματα με τους ανθρώπους και το περιβάλλον του. Αυτά που περιγράφονται αλλιώς σαν αδυναμίες του χαρακτήρα. Εδώ περιλαμβάνονται οι διάφορες αναστολές, η έλλειψη αυτοπεποίθησης, οι δυσκολίες στις σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους, προβλήματα στην εργασία, στην διαχείριση καθημερινών ζητημάτων κ.λ.π.
Είναι καταστάσεις που ενώ ταλαιπωρούν καθημερινά το άτομο, συχνά δεν αντιμετωπίζονται ούτε από το ίδιο το άτομο, αλλά ούτε και από τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας