Η βιταμίνη Β12, όπως υποδηλώνει και το όνομά της, είναι μέρος του συμπλέγματος βιταμινών Β. Όπως και οι άλλες βιταμίνες Β, εμπλέκεται στον ενεργειακό μεταβολισμό και σε άλλες σχετικές βιολογικές διεργασίες.
Ωστόσο, εκεί σταματάν οι ομοιότητες. Η λίστα με τα πράγματα που είναι μοναδικά σχετικά με αυτή τη βιταμίνη είναι μεγάλη και περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
Οι περισσότερες βιταμίνες Β δεν αποθηκεύονται, αλλά η αξία της Β12 μπορεί να αποθηκευτεί στο σώμα.
Οι περισσότερες βιταμίνες Β μπορούν να βρεθούν σε μια ευρεία ποικιλία φυτικών και ζωικών τροφών, αλλά δεδομένου ότι κανένα φυτό ή ζώο δεν μπορεί να δημιουργήσει Β12 ( μόνο μικροοργανισμοί όπως μύκητες και βακτήρια μπορούν να το κάνουν αυτό), συνήθως μόνο τα ζωικά τρόφιμα περιέχουν την βιταμίνη αυτή καθώς τα φυτά δεν μπορούν να την συνθέσουν ή να την αποθηκεύσουν. Ωστόσο, τα μανιτάρια περιέχουν συχνά Β12, όπως και οι φυτικές τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση με την βοήθεια μικροοργανισμών. Οι περισσότερες βιταμίνες του συμπλέγματος Β είναι σχετικά μικρές και έχουν απλή χημική δομή, ενώ η Β12 είναι μεγαλύτερη και πιο περίπλοκη.
Οι περισσότερες βιταμίνες του συμπλέγματος Β απορροφούνται πιο εύκολα σε σχέση με την Β12, η οποία έχει πιο περίπλοκες απαιτήσεις απορρόφησης.
Όσον αφορά τη προσλαμβανόμενη ποσότητα, η βιταμίνη Β12 έχει τη χαμηλότερη καθημερινή απαίτηση από όλες τις βιταμίνες Β και χρειάζεται σε περίπου 1/1000 της ποσότητας σε σχέση με άλλες βιταμίνες Β.
Η βιταμίνη Β12 είναι η μόνη βιταμίνη που περιέχει ένα μεταλλικό στοιχείο (κοβάλτιο). Στην πραγματικότητα, το κοβάλτιο που περιέχεται στο Β12 είναι ο λόγος που αλλιώς ονομάζεται και κοβαλαμίνη.
Όπως υποδηλώνει η παραπάνω λίστα, η βέλτιστη πρόσληψη βιταμίνης Β12 μπορεί μερικές φορές να αποτελέσει πρόκληση για την ανθρώπινη διατροφή. Ακόμη κι αν άτομα ηλικίας 20 και πάνω έχουν πολύ υψηλή αναφορά (DRI) για την Β12, οι ενήλικες ηλικίας 51 ετών και άνω ενδέχεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανεπάρκειας Β12, πιθανώς σε σχέση με τη μειωμένη πρόσληψη γαλακτοκομικών προϊόντων ή και την υποβαθμισμένη λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
Η διατροφή που επιλέγει κάποιος μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο ως προς την κάλυψη των απαιτήσεων για Β12. Εάν καταναλώνεται τακτικά τροφές όπως κρέας και ψάρι τότε πολύ πιθανόν να μην υπάρχει κάποιο πρόβλημα με την απαιτούμενη πρόσληψη της Β12.
Ρόλος για την υγεία
Καρδιαγγειακή υποστήριξη
Η βιταμίνη Β12διαδραματίζει βασικό ρόλο στη διατήρηση του καρδιαγγειακού μας συστήματος. Ο πρώτος από αυτούς τους ρόλους αφορά την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι κρίσιμα για τη μεταφορά οξυγόνου μέσο της κυκλοφορίας του αίματός και η χρωστική ουσία που μεταφέρει οξυγόνο στο κέντρο του ερυθροκυττάρου ονομάζεται αιμοσφαιρίνη. Ένα βασικό δομικό στοιχείο για την αιμοσφαιρίνη είναι μια ένωση που ονομάζεται succinylCoA, και χωρίς αρκετή βιταμίνη Β12, απλά δεν μπορούμε να φτιάξουμε αρκετό από αυτό το δομικό στοιχείο.
Το γεγονός ότι η Β12 έχει τόσο σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων σημαίνει πως σε περίπτωση έλλειψης αυτής, μπορεί να προκληθεί αναιμία.
Ένας δεύτερος σημαντικός ρόλος της Β12 στο καρδιαγγειακό σύστημα είναι πρόληψη της υπερβολικής συσσώρευσης ομοκυστεΐνης. Ένας μεγάλος αριθμός καρδιαγγειακών παθήσεων έχουν συσχετιστεί με την υπερβολική συσσώρευση ομοκυστεΐνης στην κυκλοφορία του αίματος, συμπεριλαμβανομένης της στεφανιαίας νόσου, της περιφερικής αγγειακής νόσου και του εγκεφαλικού επεισοδίου. Η βιταμίνη Β12 βοηθά στην ομαλοποίηση των επιπέδων ομοκυστεΐνης στο αίμα επιτρέποντας τη μετατροπή της ομοκυστεΐνης σε μεθειονίνη. (Αυτή η διαδικασία μετατροπής λαμβάνει χώρα μέσω της δραστηριότητας του ενζύμου συνθετάση μεθειονίνης.)
Παραγωγή DNA
Η βιταμίνη Β12 είναι απαραίτητος συν-παράγοντας για την παραγωγή DNA, το γενετικό υλικό που λειτουργεί ως την ραχοκοκαλιά της ζωής. Αυτή η διαδικασία απαιτεί επίσης φυλλικό οξύ και βιταμίνη Β6 καθώς οποιαδήποτε διαταραχή αυτών των θρεπτικών ουσιών μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα. Η διάγνωση ανεπάρκειας βιταμίνης Β12 εξαρτάται συχνά από προβλήματα παραγωγής DNA. Όταν τα επίπεδα της της βιταμίνης Β12 είναι χαμηλά, τα συνήθως ταχέως διαιρούμενα κύτταρα του αίματος δεν είναι σε θέση να αναπαράγουν σωστά το DNA τους, οδηγώντας σε ασυνήθιστα μεγάλα κύτταρα. Αυτό το φαινόμενο, που ονομάζεται μακροκυττάρωση, είναι συχνά ο πρώτος τρόπος που οι γιατροί υποπτεύονται προβλήματα με τη βιταμίνη.
Εγκέφαλος και υγεία του νευρικού συστήματος
Μαζί με την καρδιά, το συκώτι, τους μυς και τα νεφρά, ο εγκέφαλος είναι ένα όργανο που χρησιμοποιεί μια μεγάλη ποσότητα ενέργειας σε μια μορφή που ονομάζεται αερόβια ενέργεια. Η αερόβια ενέργεια σημαίνει οξυγόνο που απαιτεί παραγωγή ενέργειας σε εξειδικευμένα κυτταρικά τμήματα που ονομάζονται μιτοχόνδρια. Όπως περιγράφηκε προηγουμένως στο τμήμα καρδιαγγειακής υποστήριξης, ένας ρόλος που διαδραματίζει η Β12 είναι η διατήρηση της αιμοσφαιρίνης στα ερυθρά αιμοσφαίρια ώστε να επιτραπεί η επιτυχής μεταφορά οξυγόνου. Αυτή η διαδικασία είναι ιδιαίτερα σημαντική στην υγεία του εγκεφάλου.
Ένας άλλος ρόλος της Β12 που περιγράφεται στο τμήμα καρδιαγγειακής στήριξης ήταν η πρόληψη της υπερβολικής συσσώρευσης ομοκυστεΐνης στο αίμα μέσω της μετατροπής της ομοκυστεΐνης σε μεθειόνη. Ωστόσο, μία πτυχή αυτής της διαδικασίας που δεν περιγράφηκε προηγουμένως είναι η ταυτόχρονη ανακύκλωση ενός μορίου που ονομάζεται SAMe (S-αδενοσυλμεθειονίνη) που λαμβάνει χώρα μαζί με μετατροπή ομοκυστεΐνης. Το SAMe έχει αναφερθεί ως “καθολικός δότης μεθυλίου” λόγω της μοναδικής ικανότητάς του να παρέχει ειδικές χημικές ομάδες – που ονομάζονται ομάδες μεθυλίου – σε πολλά διαφορετικά μέρη όπου χρειάζονται. Ένα τέτοιο μέρος είναι ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα, όπου η κίνηση των ομάδων μεθυλίου είναι μια βασική διαδικασία. Μερικοί από τους αγγελιαφόρους του νευρικού συστήματος (νευροδιαβιβαστές) δεν μπορούν να παραχθούν χωρίς τη βοήθεια ενζύμων που ονομάζονται μεθυλοτρανσφεράσες και αυτά τα ένζυμα με τη σειρά τους δεν μπορούν να παραχθούν χωρίς τη διαθεσιμότητα μεθυλομάδων. Αυτή η περιοχή του μεταβολισμού του μεθυλίου είναι ένας άλλος βασικός τρόπος με τον οποίο η βιταμίνη Β12 παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος.
Αυτές οι συνδέσεις του νευρικού συστήματος με τη Β12 βοηθούν στην εξήγηση ορισμένων συμπτωμάτων που σχετίζονται με την ανεπάρκεια Β12. Όταν τα επίπεδα της βιταμίνης Β12 πέσουν πολύ χαμηλά, μπορεί να προκληθεί βλάβη στα νεύρα. Η θήκη μόνωσης γύρω από τις νευρικές ίνες αρχίζει να σπάει, καθιστώντας πιο δύσκολο τα σήματα να φτάσουν σε πιο απομακρυσμένες περιοχές του σώματος (αποκαλούμενες περιφερειακές περιοχές). Τα συμπτώματα αρχίζουν να γίνονται εμφανή στα χέρια και τα πόδια. Ενώ οι ακριβείς μηχανισμοί δεν είναι πλήρως κατανοητοί, οι ερευνητές γνωρίζουν ότι η σοβαρή ανεπάρκεια Β12 μπορεί να προκαλέσει αυτές τις «περιφερικές νευροπάθειες» και ότι η αποκατάσταση της πρόσληψης Β12 μπορεί να αποτρέψει την επιδείνωση αυτών των προβλημάτων.
Άλλα πιθανά οφέλη για την υγεία
Υπό συζήτηση είναι ακόμα ο ακριβής ρόλος της Β12 για την υποστήριξη της υγείας των οστών. Από τη μία πλευρά, η ανεπάρκεια Β12 φαίνεται να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης. Αυτή η σύνδεση περιλαμβάνει τον θετικό ρόλο του Β12 (σε πολλές από τις μορφές κοβαλαμίνης) στην υποστήριξη της δραστηριότητας των οστεοβλαστών (σχηματισμό οστών). Ταυτόχρονα, η Β12 φαίνεται επίσης να συμβάλλει στη ρύθμιση της δραστηριότητας του παράγοντα νέκρωσης όγκων (TNF). Η υπερδραστηριότητα του TNF μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική διάσπαση των οστών και ανακατασκευή από έναν δεύτερο τύπο οστικών κυττάρων που ονομάζονται οστεοκλάστες. Η υπερβολική δραστηριότητα των οστεοκλαστών – ανεξαρτήτως του λόγου εμφάνισής τους – σχετίζεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης. Παρά τις λογικές αυτές συνδέσεις μεταξύ της ανεπάρκειας Β12 και του κινδύνου οστεοπόρωσης, τα πραγματικά αποτελέσματα της έρευνας είναι ασυνεπή κατά την πραγματοποίηση της σύνδεσης Β12 με την κατάσταση των οστών.
Πηγές τροφίμων
Οι μικροοργανισμοί είναι οι μόνες μορφές ζωής ικανές να συνθέσουν τη βιταμίνη Β12. Έχει υπάρξει μακροχρόνια συζήτηση σχετικά με την ύπαρξη Β12 στα φύκια. Αλλά δεν μπορεί να θεωρηθεί ως μια αξιόπιστη πηγή καθώς στην μορφή που βρίσκεται δεν είναι απορροφήσιμη από τον άνθρωπο.
Παρόλο που τα ζώα και τα ψάρια δεν μπορούν να παράξουν Β12 στα κύτταρά τους, μπορούν να αποθηκεύσουν την βιταμίνη που παράγεται από βακτήρια και να την συγκεντρώσουν στα κύτταρά τους. Για το λόγο αυτό, πολλές ζωικές τροφές και πολλά θαλασσινά είναι πλούσια σε Β12. Επειδή τα φυτά δεν συγκεντρώνουν ή χρησιμοποιούν τη βιταμίνη Β12 με διαφορετικό τρόπο από τα ζώα, τα φυτικά τρόφιμα δεν είναι πλούσια σε Β12, εκτός εάν έχουν υποστεί ζύμωση (όπως η ζύμωση σόγιας σε tempeh) από βακτήρια που παράγουν Β12. Τα μανιτάρια είναι ένα μοναδικό αμφιλεγόμενο φαγητό σε σχέση με την περιεκτικότητα σε Β12. Επειδή οι επιστήμονες κατατάσσουν τα μανιτάρια στη δική τους ξεχωριστή κατηγορία – μύκητες – δεν κατατάσσονται από επιστημονικά όπως οι φυτικές τροφές. Η διαμάχη σχετικά με τα μανιτάρια και την Β12 χωρίζεται σε 3 κατηγορίες.
Η Β12 δεν εντοπίζεται πάντοτε στα μανιτάρια.
Όταν η Β12 ανιχνεύεται στα μανιτάρια, συνήθως βρίσκεται στα εξώτατα τμήματα των μανιταριών, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα βακτηρίδια στην επιφάνεια του μανιταριού μπορεί να έχουν παράγει τη Β12 παρά τα ίδια τα μανιτάρια.
Η χημική δομή της Β12 που βρίσκεται σε μερικά μανιτάρια μπορεί να έχει σημαντικές διαφορές από τη μορφή της Β12 που προσφέρει πλήρη οφέλη.
Έτσι, ενώ μπορούμε να πάρουμε Β12 από την κατανάλωση μανιταριών όπως τα μανιτάρια ποικιλίας crimini, δεν μπορούμε να προτείνουμε την εξάρτηση από τους μύκητες ως την κύρια πηγή για Β12.
Το συνιστώμενο ημερήσιο επίπεδο πρόσληψής για τη B12 είναι 2,4 μικρογραμμάρια και μία μερίδα παρέχει το 100% ή περισσότερο αυτού του ποσού είναι: σαρδέλες, σολομός, τόνος, αρνί ή χτένια. Θα πάρετε πάνω από 50% με μια μερίδα βοδινού ή γαρίδες, περίπου το ένα τρίτο της ημερήσιας ποσότητας από ένα φλιτζάνι γιαούρτι και μεταξύ 10-25% από μία μερίδα τυριού, κοτόπουλου, γαλοπούλας, αυγών ή αγελαδινό γάλα.
Σε αντίθεση με αυτές τις τροφές, ένα φλιτζάνι μανιτάρια crimini παρέχει μόνο το 3% της ημερήσιας συνιστώμενης ποσότητας. Αυτή η σχετικά χαμηλή συνεισφορά από τα μανιτάρια (μια μη ζωική τροφή) εγείρει το σημαντικό ζήτημα της πρόσληψης Β12 για άτομα που δεν καταναλώνουν κρέας ή ψάρια.Οι περισσότεροι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης -συμπεριλαμβανομένων των περισσότερων διατροφολόγων- συνιστούν ότι τα άτομα που καταναλώνουν αποκλειστικά φυτικά τρόφιμα για να εξασφαλίσουν στη διατροφή τους την βιταμίνη Β12, χρησιμοποιούνται τρόφιμα εμπλουτισμένα με Β12 ή συμπληρώματα. Η θρεπτική μαγιά που καλλιεργείται σε μελάσα είναι ένα παράδειγμα ενός συμπληρώματος που παρέχει μια καλή πηγή Β12. Μια καλή μάρκα ενός τέτοιου προϊόντος περιέχει περισσότερες από δύο φορές την απαιτούμενη ημερήσια πρόσληψή για Β12, σε 1 ½ κουταλιά της σούπας. Ωστόσο χρειάζεται μεγάλη προσοχή και καλή ανάγνωση των διατροφικών ετικετών κατά την αγορά αυτών των προϊόντων.
Η Εθνική Ακαδημία Επιστημών συνιστά ότι άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών θα πρέπει να λαμβάνουν μεγάλο μέρος της βιταμίνης Β12 από συμπληρώματα ή εμπλουτισμένα τρόφιμα. Επί του παρόντος, περίπου το 40% της βιταμίνης Β12 που καταναλώνουν οι Αμερικανοί προέρχεται από αυτές τις μη τροφικές πηγές. Εκτός από την ενισχυμένη ζύμη που συζητήθηκε παραπάνω, τα προϊόντα σόγιας και τα δημητριακά πρωινού περιέχουν συχνά αυτόν τον τύπο προστιθέμενης βιταμίνης Β12.
Επιπτώσεις της μαγειρικής, αποθήκευσης και επεξεργασίας
Παρόλο που η δομή της βιταμίνης Β12 είναι πολύπλοκη, είναι ένα σχετικά σταθερό μόριο κατά την αποθήκευση και το μαγείρεμα. Οι περισσότερες από τις απώλειες Β12 που παρατηρήθηκαν από το μαγείρεμα τροφών πλούσιων σε Β12 ανέρχονται στο 10-50%. Οι περισσότερες μελέτες αφορούσαν τον βρασμό των τροφίμων. Για αυτόν τον λόγο προτιμότερο είναι το μαγείρεμα στον ατμό και όταν απαιτείται βράσιμο του τροφίμου αυτό να διαρκεί για λίγα λεπτά.
Κίνδυνοι ανεπάρκειας Β12
Για τους περισσότερους ενήλικες των ΗΠΑ, ο κίνδυνος διατροφικής ανεπάρκειας της βιταμίνης Β12 είναι αρκετά χαμηλός. Η μέση πρόσληψη βιταμίνης Β12 στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά εκτιμήθηκε σε διάφορα επίπεδα μεταξύ 3 και 7 mcg ημερησίως. Ως εκ τούτου, οι περισσότεροι άνθρωποι παίρνουν σε αφθονία αυτή της βιταμίνη και προλαμβάνουν τυχόν ανεπάρκεια. Η μόνη ομάδα που παρατηρήθηκε σημαντικός κίνδυνος ανεπάρκειας της βιταμίνης είναι οι αυστηρά vegan. Σε μια ομάδα 232 βρετανών vegan, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν κάτω των 50 ετών, λίγο περισσότερο από το ήμισυ είχαν βιοχημικές ενδείξεις ανεπάρκειας βιταμίνης Β12. Ο κίνδυνος ανεπάρκειας ήταν σχεδόν δέκα φορές υψηλότερος στους vegan από ότι στους χορτοφάγους και περισσότερο από 50 φορές υψηλότερος σε σύγκριση με αυτούς που έτρωγαν τακτικά κρέας και ψάρια.
Η πιο συνηθισμένη αιτία των συμπτωμάτων ανεπάρκειας βιταμίνης Β12 στις Η.Π.Α. δεν είναι διατροφική ανεπάρκεια, αλλά ένα πρόβλημα που σχετίζεται με τη δυσαπορρόφηση. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται κακοήθης αναιμία και είναι σχετικά κοινή κατάσταση σε ηλικιωμένους. Υπολογίζεται ότι το 10-30% των ατόμων ηλικίας άνω των 50 ετών έχουν μερική δυσαπορρόφηση αυτής της βιταμίνης. Στην κακοήθη αναιμία, διάφορες αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος προκαλούν βλάβη στην επένδυση του στομάχου. Ως αποτέλεσμα αυτής της βλάβης, τα εξειδικευμένα κύτταρα στο στομάχι που ονομάζονται βρεγματικά κύτταρα καθίστανται ανίκανα να παράγουν ενδογενή παράγοντα (IF). Δεδομένου ότι ο IF είναι απαραίτητος για την απορρόφηση Β12, αυτή η διαδικασία έχει ως αποτέλεσμα την κακή απορρόφηση της Β12 και την ανάγκη για πολύ μεγαλύτερες ποσότητες Β12 από ό, τι μπορεί να προσληφθούν από τα τρόφιμα. Φυσικά, η διάγνωση αυτής της πάθησης και η κατάλληλη θεραπεία για την κακοήθη αναιμία απαιτεί τη βοήθεια ενός ειδικού.
Η κακοήθης αναιμία δεν είναι το μόνο πρόβλημα που σχετίζεται με την απορρόφηση και με τον κίνδυνο ανεπάρκειας της Β12. Όπως αναφέρθηκε στην αρχή αυτού του άρθρου, η Β12 είναι μια ασυνήθιστη βιταμίνη του συμπλέγματος Β όσον αφορά την απορρόφησή της. Ακολουθεί μια σύντομη περίληψη της περίπλοκης φύσης της απορρόφησης Β12:
Τα οξέα του στομάχου είναι απαραίτητα για την απελευθέρωση της Β12 από την τροφή και την επιτρέπουν να δεσμεύεται με μια γλυκοπρωτεΐνη που ονομάζεται haptocorrin που παράγεται στο σάλιο και στα στομαχικά υγρά.
Όταν φεύγουν από το στομάχι, απαιτούνται ένζυμα πρωτεάσης που παρέχονται από το πάγκρεας για τον διαχωρισμό της Β12 από την απτοκορρίνη και την αφήνουν να συνδεθεί μαζί με τον ενδογενή παράγοντα (IF). Το IF είναι μια εξειδικευμένη απελευθέρωση γλυκοπρωτεΐνης από εξειδικευμένα κύτταρα στομάχου που ονομάζονται βρεγματικά κύτταρα και η δουλειά του είναι να δεσμεύεται μαζί με τη Β12 και να διευκολύνει την απορρόφησή της.
Στο τελικό άκρο του λεπτού εντέρου (που ονομάζεται τερματικός ειλεός), τα εντερικά κύτταρα έχουν ειδικές θέσεις στις εξωτερικές τους μεμβράνες (που αποτελούνται από δύο πρωτεΐνες που ονομάζονται cubulin και amionless) και αυτές οι πρωτεΐνες χρησιμεύουν ως μια θέση για τη λήψη του ενδογενούς παράγοντα με τη μορφή της Β12 από το έντερο και τη μεταφορά στα κύτταρα.
Μόλις βρεθεί μέσα στα εντερικά κύτταρα, η Β12 πρέπει να αναδιαμορφωθεί και να συνδεθεί με μια διαφορετική πρωτεΐνη που ονομάζεται transcobalamin για να περάσει μέσα από την κυκλοφορία του αίματος.
Τα πολλά βήματα που ακολουθεί στο πεπτικό σωλήνα καθιστούν την απορρόφηση της Β12 άμεσα επηρεασμένη από προβλήματα με το πεπτικό σύστημα. Για παράδειγμα, η υπερανάπτυξη του βακτηρίου Helicobacter pylori στο στομάχι έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας Β12. Η ανεπαρκής έκκριση των πρωτεϊνικών ενζύμων της πέψης από το πάγκρεας έχει επίσης αποδειχθεί ότι θέτει σε κίνδυνο την κατάσταση της Β12. Διάφορα άλλα προβλήματα στο στομάχι έχουν επίσης συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας για τη βιταμίνη Β12.
Η σύνδεση μεταξύ του κινδύνου ανεπάρκειας Β12 και των προβλημάτων του πεπτικού συστήματος θεωρείται πρωταρχικός λόγος για αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας της Β12 ειδικά μετά την ηλικία των 50 ετών, καθώς τα πεπτικά προβλήματα τείνουν να αυξάνονται κατά τη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου.
Ενώ η χρήση από του στόματος αντισυλληπτικών (ΟC) μερικές φορές αναφέρεται ως παράγοντας κινδύνου για την ανεπάρκεια Β12, η έρευνα δεν καταλήγει σε ασφαλή συμπεράσματα. Από τη μία πλευρά, τα επίπεδα της B12 στο αίμα έχουν δείξει ότι μερικές φορές πέφτουν κάτω από το φυσιολογικό εύρος με τη χρήση OC. Αλλά ταυτόχρονα, αυτές οι σταγόνες στα επίπεδα του αίματος φαίνεται να είναι προσωρινές και να μην παρουσιάζουν χρόνια προβλήματα. Είναι ενδιαφέρον ότι τα χαμηλότερα επίπεδα στο αίμα βιταμίνης Β12 σε γυναίκες που χρησιμοποιούν OC εμφανίζονται ανεξάρτητα από την διατροφική πρόσληψη . Με άλλα λόγια, αυτά τα χαμηλά επίπεδα της Β12 δεν φαίνεται να αλλάζουν, ακόμη και αν η διατροφική πρόσληψη της Β12 είναι αυξημένη. Διεξάγεται περεταίρω έρευνα για να προσδιοριστεί κάτι το αξιόλογο από αυτά τα ευρήματα.
Η εγκυμοσύνη και ο θηλασμός αυξάνουν την ανάγκη για Β12 και οι συστάσεις για τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψή (DRI) για την εγκυμοσύνη και το θηλασμό είναι 2,6 μικρογραμμάρια και 2,8 μικρογραμμάρια, αντίστοιχα.
Επειδή το φυλλικό οξύ και η B12 συνεργάζονται τόσο στενά μεταξύ τους, τόσο η ανεπάρκεια φυλλικού οξέος όσο και η περίσσεια φυλλικού οξέος μπορούν να αυξήσουν την ανάγκη για Β12. Ενώ η περίσσεια φυλλικού οξέος είναι αμφιλεγόμενη στην έρευνα για την υγεία κυρίως σε σχέση με τη διατροφική συμπλήρωση αυτής της βιταμίνης σε υψηλές δόσεις, ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι η θωράκιση των τροφίμων με φυλλικό οξύ μπορεί επίσης να δημιουργήσει ανισορροπίες στην αναλογία Β12-φυλλικού οξέος. Ως θεραπεία, συστήνεται η ταυτόχρονη πρόσληψη τόσο φυλλικού οξέος όσο και Β12.
Σχέση με άλλα θρεπτικά συστατικά
Όπως περιγράφηκε προηγουμένως, η βιταμίνη Β12 εμπλέκεται στη διαδικασία παραγωγής ενέργειας. Ωστόσο, η Β12 δεν είναι η μόνη βιταμίνη του συμπλέγματος Β που εμπλέκεται σε αυτή τη διαδικασία και για το λόγο αυτό, μια ανεπάρκεια μιας ή περισσοτέρων άλλων βιταμινών Β μπορεί να συνθέσει προβλήματα παραγωγής ενέργειας που σχετίζονται με ανεπάρκεια Β12. Με άλλα λόγια, ορισμένα συμπτώματα ανεπάρκειας Β12 μπορεί να επιδεινωθούν εξαιτίας άλλων ελλείψεων Β-βιταμινών. Συγκεκριμένα, η σχέση μεταξύ φολικού οξέος, βιταμίνης Β6 και βιταμίνης Β12 είναι πολύ στενή. Μια ανεπάρκεια σε οποιαδήποτε από τις τρεις μπορεί να βλάψει τη δραστηριότητα των άλλων. Το πιο ανησυχητικό είναι, όταν οι άνθρωποι χρησιμοποιούν συμπληρώματα με υψηλή δόση φολικού οξέος, δυσκολεύοντας την προσπάθεια εύρεσης για ανεπάρκεια σε Β12, οδηγώντας σε πιο σοβαρά συμπτώματα. Όπως περιγράφηκε προηγουμένως σε αυτό το άρθρο, δημιουργήθηκε επίσης διαμάχη σχετικά με το ρόλο της θωράκισης των τροφίμων με φυλλικό οξύ, η οποία έχει ορισμένους ερευνητές που συνιστούν ταυτόχρονη θωράκιση τόσο του φυλλικού οξέος όσο και της Β12 κάθε φορά που εξετάζεται το ενδεχόμενο εμπλουτισμού με θρεπτικά συστατικά.
Ορισμένες παλαιότερες πηγές αναφέρουν ότι η βιταμίνη C μπορεί να βλάψει την απορρόφηση της βιταμίνης Β12. Περαιτέρω έρευνα απέκλεισε αυτή την υπόθεση.
Κίνδυνος τοξικότητας
Δεν υπάρχει γνωστός κίνδυνος τοξικότητας από τη βιταμίνη Β12. Στην πραγματικότητα, οι γιατροί δίνουν σε άτομα με συμπτώματα ανεπάρκειας πολύ μεγάλες δόσεις βιταμίνης-500 φορές την ημερήσια απαιτούμενη πρόσληψη ή περισσότερο – χωρίς ενδείξεις τοξικότητας.
Λίστα ασθενειών
Κακοήθης αναιμία
Ατροφική γαστρίτιδα
Νευροπόθεια
Κούραση
Κατάθλιψη
Νεφρική Νόσος
Απώλεια μνήμης
Ημικρανία
εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας
Ασθμα
Ερπης
Πολλαπλή σκλήρυνση
Αλτσχάϊμερ
Συστάσεις για τη δημόσια υγεία
Το 1998, η Εθνική Ακαδημία Επιστημών καθιέρωσε μια σειρά διαιτητικών αναλύσεων πρόσληψης (DRI) που περιελάμβαναν τη συνιστώμενη διατροφική πρόσληψη (RDA) κατά ηλικία για τη βιταμίνη Β12. Αυτές συνοψίζονται στο παρακάτω διάγραμμα. Οι τιμές για βρέφη ηλικίας κάτω του ενός έτους καθορίστηκαν με τη μορφή των επιπέδων επαρκούς πρόσληψης (AI). Το πλήρες σύνολο συστάσεων DRI παρατίθεται παρακάτω:
0-6 μήνες: 0,4 mcg
6-12 μήνες: 0,5 mcg
1-3 έτη: 0,9 mcg
4-8 έτη: 1,2 mcg
9-13 έτη: 1,8 mcg
14+ έτη: 2,4 mcg
Έγκυες γυναίκες: 2,6 mcg
θηλάζουσες γυναίκες: 2,8 mcg
Σημειώστε ότι η Εθνική Ακαδημία Επιστημών έχει συμβουλεύσει άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών να ανταποκριθούν στις ανάγκες πρόσληψης, κυρίως μέσω είτε εμπλουτισμένων τροφίμων είτε με τη χρήση συμπληρώματος βιταμίνης Β12. Αυτή η σύσταση οφείλεται στον υψηλό αριθμό ατόμων αυτής της ηλικιακής ομάδας με δυσαπορρόφηση της βιταμίνης.
Δεν υπάρχει καθιερωμένο ανεκτό ανώτερο επίπεδο πρόσληψης (UL) για τη βιταμίνη B12. Στην πραγματικότητα, οι γιατροί μάλλον συνηθίζουν να συμπληρώνουν σε άτομα με κακοήθη αναιμία ποσότητες βιταμίνης Β12 που είναι αρκετές εκατοντάδες φορές μεγαλύτερες από τις συστάσεις DRI. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει κανένας γνωστός λόγος ανησυχίας για την υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Β12. Η ημερήσια τιμή (DV) των 6 mcg ημερησίως είναι η τιμή που βρίσκεται στις ετικέτες των τροφίμων. Οι πιο πρόσφατες τιμές DRI είναι πολύ χαμηλότερες και ίσως να αντανακλούν καλύτερα τις καθημερινές ανάγκες.
