Μπορεί μια μητέρα να ξεκινήσει να θηλάζει μετά την πρώτη εβδομάδα; Η απάντηση είναι ναι. Μην απογοητεύεστε αν για κάποιους λόγους π.χ. παραμονή του παιδιού στο νοσοκομείο για νοσηλεία, δεν κατορθώσατε να θηλάσετε αποκλειστικά κατά το πρώτο διάστημα γέννησης του μωρού. Ακολουθείστε τις παρακάτω οδηγίες για να επαναγαλακτίσετε. Η διαδικασία απαιτεί θέληση και υπομονή και απαραίτητη προϋπόθεση είναι το περιβάλλον να σας στηρίξει σε αυτήν την προσπάθεια. Χρειάζεστε βοήθεια για την φροντίδα του σπιτιού και του νοικοκυριού ώστε να αφοσιωθείτε στο μητρικό θηλασμό και στο μωρό σας. Η διάρκεια του επαναγαλακτισμού συνήθως κυμαίνεται από 4-6 εβδομάδες. Στόχος είναι να αυξήσουμε την παραγωγή του μητρικού γάλακτος τις πρώτες 1-3 εβδομάδες και στη συνέχεια να αντικαταστήσουμε σταδιακά το ξένο γάλα με μητρικό τις επόμενες 3-4. Το ερέθισμα για να παράγει η μητέρα γάλα είναι ο ερεθισμός του μαστού είτε με το στόμα του μωρού, είτε με το θήλαστρο κι ακόμα με την επαφή δέρμα με δέρμα μητέρας και μωρού για όσο το δυνατό περισσότερο διάστημα κατά τη διάρκεια του 24ώρου.
ΟΔΗΓΙΑ 1
Όταν η μητέρα κρατάει το μωρό στην αγκαλιά, δέρμα με δέρμα, το μωρό μυρίζει τη μητέρα και η μητέρα νιώθει τη στοργή και την τρυφερότητα. Αυτά προκαλούν την έκκριση ωκυτοκίνης, η οποία είναι ορμόνη βασική για την παραγωγή γάλακτος. Μην αφήνετε το μωρό να κλαίει απαρηγόρητο στην κούνια. Μην ακούτε λανθασμένες οδηγίες ότι «το μωρό κακομαθαίνει στην αγκαλιά». Η θέση του μωρού είναι πάνω στη μητέρα του, και ιδανικά πάνω στο στήθος. Αυτό του θυμίζει αρκετά την περίοδο που ήταν έμβρυο μέσα στην κοιλίτσα της μαμάς, που η μόνιμη συντροφιά του ήταν ο χτύπος της μητρικής καρδιάς. Νιώθει ασφάλεια και ζεστασιά. Όταν το μωρό βρίσκεται στην μητρική αγκαλιά και μυρίζει τη μητέρα αυτό σιγά –σιγά θα του ξυπνήσει το αίσθημα να θηλάσει.
ΟΔΗΓΙΑ 2
Χρειάζεται απαραίτητα ερεθισμός του στήθους και της θηλής, γιατί αυτό είναι το κύριο βήμα για να εκκριθεί η προλακτίνη, που είναι υπεύθυνη για την παραγωγή και έκκριση του γάλακτος από το μαστό. Όταν το μωρό δεν μπαίνει καθόλου στο στήθος, το γάλα δεν θα έρθει ποτέ, γιατί η διαδικασία παραγωγής του γάλακτος υπακούει στους νόμους της προσφοράς και ζήτησης. Αν το σώμα της μάνας δεν νιώθει τη ζήτηση του μωρού, δεν θα παράγει γάλα. Αν το μωρό κάθεται στο στήθος και πιπιλάει έστω και όχι αποτελεσματικά, αυτό είναι βασικό ερέθισμα για να αντιληφθεί ο υποθάλαμος και η υπόφυση ότι πρέπει να παράγουν γάλα. Άρα λοιπόν βάζουμε συνέχεια το μωρό στο στήθος, δέρμα με δέρμα και το αφήνουμε να πιπιλίσει έστω και νωχελικά. Ακόμα κι αν κοιμηθεί πάνω στο στήθος, ερεθίζουμε την άκρη του στόματος με την άκρη του δακτύλου μας, ώστε να το μωρό να κάνει αντανακλαστικές κινήσεις απομύζησης.
Ο ερεθισμός του μαστού στο στάδιο του επαναγαλακτισμού πρέπει να γίνει και με το θήλαστρο. Αν το μωρό πίνει μεγάλες ποσότητες ξένου γάλακτος , τότε χρειάζεται να κάνουμε 8-10 αντλήσεις την ημέρα. Καλό είναι να μην παρέρχεται 4ωρο χωρίς άντληση. Κατά τη διάρκεια της νύχτας πρέπει οπωσδήποτε να γίνεται 1 ή ιδανικά 2 αντλήσεις. Αφήστε να ταΐσει με το μπιμπερόν κάποιος άλλος το μωρό σας, ενώ εσείς εφαρμόζετε το θήλαστρο τουλάχιστον 15 λεπτά σε κάθε μαστό, στην ταχύτητα που δεν είναι τόσο επώδυνη για εσάς. Για να εξοικονομήσετε χρόνο χρησιμοποιήστε θήλαστρο διπλής άντλησης που κάνει ταυτόχρονη άντληση και από τους δύο μαστούς. Ακόμα κι αν δεν βγαίνει γάλα, αυτό είναι ένα ερέθισμα για το μαστό ώστε να αυξήσει την παραγωγή. Η ποσότητα που βγαίνει από το θήλαστρο είναι πάντα μικρότερη από αυτήν που υπάρχει μέσα στο μαστό. ΜΗΝ απογοητευτείτε αν η ποσότητα είναι μόνο 10 ml. Φυλάξτε την ποσότητα που βγαίνει ακόμα και αν είναι πολύ μικρή στην ψύξη, και κάθε φορά προσθέστε την ποσότητα που βγαίνει. Στο τέλος της ημέρας θα έχει μαζευτεί μια ικανοποιητική ποσότητα που θα δώσετε σαν πλήρες γεύμα από μητρικό γάλα στο μωρο. Με αυτό τον τρόπο, μόλις αντικαταστήσατε ένα από τα γεύματα του μωρού με το δικό σας γάλα! Μπράβο, αυτό είναι ένα πρώτο βήμα για επιτυχή επαναγαλακτισμό.
ΟΔΗΓΙΑ 3
Το μωρό έχει συγκεκριμένες ανάγκες από υγρά στο 24ωρο (150 ml/kg). Συνήθως, η ποσότητα που χρειάζεται είναι 60 ml ανά γεύμα, για τις πρώτες 2 εβδομάδες. Το να πίνει ένα μωρό πάνω από 100 ml σε κάθε γεύμα από ξένο γάλα, το μαθαίνει να υπερκορέννυται στο στομαχάκι του, με συνέπεια τα ταΐσματα να είναι πιο αραιά. Σκόπιμο είναι για τον επαναγαλακτισμό, να δίνουμε πιο μικρή ποσότητα, ώστε να πεινάσει πιο γρήγορα. Έτσι αν ένα μωρο πίνει 120 ml σε κάθε γεύμα, μειώνουμε σε 90 ml, αν πίνει 90 μειώνουμε σε 60 ml και είτε δίνουμε το μητρικό γάλα που βγάλαμε με το θήλαστρο ως συμπλήρωμα, είτε τοποθετούμε το μωρό στο στήθος, ακόμα κι αν είναι άδειο, με σκοπό να πιπιλίσει όσο μπορεί μέχρι να κοιμηθεί. Εναλλάσσουμε το μωρό στους δύο μαστούς.
Κατά την ώρα που βάζουμε το μωρό στο στήθος, κάνουμε ταυτόχρονα μάλαξη του μαστού από το θώρακα προς τη θηλή με το χέρι για να βοηθήσουμε το μωρό να αντλήσει πιο εύκολα. Το μασάζ του στήθους βοηθά και αυτό στην αύξηση της παραγωγής μας. Αποφύγετε να πιέσετε το μωρό να κάτσει στο στήθος όταν είναι υπερβολικά ανήσυχο. Προτιμήστε να το βάζετε να πιπιλίσει όταν είναι κάπως νωχελικό. Σε αυτό το στάδιο του επαναγαλακτισμού είναι προτιμότερο να μπαίνει το μωρό στο στήθος στο τέλος του γεύματος και όχι στην αρχή που έχει έντονη πείνα και αδημονεί για το γάλα. Αν το μωρό είναι ανήσυχο, θα παλεύει με το στήθος χωρίς αποτέλεσμα.
Όταν αυξηθεί η παραγωγή της μητέρας, μετά από 1-3 εβδομάδες με συχνές αντλήσεις με το θήλαστρο, τότε σιγά σιγά μειώνουμε το ξένο γάλα. Εδώ αντιστρέφεται η διαδικασία, δηλαδή εφόσον η μητέρα έχει αυξήσει την παραγωγή της, πρώτα τοποθετείται το βρέφος στο μαστό και στη συνέχεια αν και εφόσον χρειαστεί, θα δώσουμε συμπλήρωμα, με στόχο να το μειώνουμε σταδιακά. Αν νιώθουμε γεμάτο το μαστό δίνουμε γεύμα από το στήθος κατευθείαν. Εφόσον η μητέρα έχει γάλα, μειώνουμε τις αντλήσεις με το θήλαστρο, ώστε το στήθος να είναι γεμάτο για να το απομυζήσει το μωρό. Κάνουμε τόσες αντλήσεις, όσα και τα γεύματα από ξένο γάλα. Αν για παράδειγμα από 8 μπουκάλια ξένο γάλα έχουμε καταφέρει να δίνουμε 4 μπουκάλια ξένο γάλα και το υπόλοιπο είναι μόνο από στήθος, τότε οι αντλήσεις με το θήλαστρο θα είναι 4. Αν τα μπουκάλια από ξένο γάλα είναι 2, τότε και οι αντλήσεις με το θήλαστρο θα είναι μόνο 2. Ο στόχος μας είναι στο εξής το μωρό όταν πεινάει να τρώει κατευθείαν από το μαστό και όχι από μπιπερόν.
OΔΗΓΙΑ 4
Βρείτε μια βολική θέση θηλασμού για εσάς και το μωρό σας ώστε όλη η διαδικασία να είναι ευχάριστη και για τους δύο. Ο πόνος γενικά είναι ανασταλτικό συναίσθημα για τη συνέχιση του θηλασμού. Δοκιμάστε να θηλάσετε σε μια πολυθρόνα, στο κρεβάτι σε ξαπλωτή θέση, στη μπανιέρα, με χαλαρότητα και όχι με άγχος.
ΟΔΗΓΙΑ 5
Αποφεύγουμε τη χρήση της πιπίλας. Στο διάστημα που προσπαθούμε να εγκαταστήσουμε γαλουχία, δεν βοηθάει η χρήση πιπίλας.
ΟΔΗΓΙΑ 6
Υπάρχουν σκευάσματα που βοηθούν την παραγωγή γάλακτος, τα οποία όμως ποτέ δεν πρέπει να λαμβάνονται χωρίς συζήτηση πρώτα με το γιατρό. Αυτά είναι τα εξής:
-Μilk thistle
-fenugreek
-χάπια μαγιάς μπίρας των 500mg (2 χάπια x3) για 10 μέρες
-αφέψημα τριγωνέλλας
Αυτά τα σκευάσματα βρίσκονται στα καταστήματα βιολογικών προϊόντων και στα φαρμακεία. Χρειάζεται προσοχή γιατί κάποιες φορές αλλοιώνουν την γεύση του μητρικού γάλακτος. Επίσης ειδικά για τα χάπια μαγιάς μπίρας, επειδή περιέχουν και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, δεν πρέπει να λαμβάνονται για διάστημα πέραν των 10-15 ημερών.
ΣΥΣΤΗΜΑ SNS (supplemental nursing system)
Πρόκειται για ένα σύστημα σίτισης του βρέφους είτε με ξένο γάλα, είτε με μητρικό που έχει αντληθεί με θήλαστρο, το οποίο χορηγείται στο μωρό με ένα λεπτό σωληνάκι. Το σωληνάκι τοποθετείται με ένα κομμάτι κολλητική ταινία ακριβώς δίπλα στη θηλή του μαστού ώστε όταν το μωρό συλλαμβάνει τη θηλή, συλλαμβάνει μαζί και το άκρο από το σωληνάκι. Με αυτόν τον τρόπο, το στόμα του μωρού είναι περισσότερη ώρα πάνω στο μαστό, οπότε ερεθίζει τη μητέρα για παραγωγή γάλακτος, ενώ σιτίζεται με μπουκάλι, για να μην χάνεται το ερέθισμα συνέχισης του θηλασμού. Ταυτόχρονα όμως αποφεύγεται και η σύγχυση θηλών αφού το μωρό μαθαίνει να κάθεται στο στήθος. Υπάρχουν στο διαδίκτυο πολλά εκπαιδευτικά βίντεο για τη χρησιμότητα του συστήματος SNS.
