Με τον όρο κάμψη πέους εννοούμε το «στράβωμα», που μπορεί να υπάρχει στο σώμα του πέους ανέκαθεν από τη γέννηση, οπότε μιλάμε για συγγενή κάμψη ή αυτό, που εμφανίζεται αργότερα στην ενήλικη ζωή, οπότε μιλάμε για επίκτητη κάμψη.
Η κάμψη μπορεί να γίνεται προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, δηλαδή προς τα πάνω ή προς τα κάτω ή προς τα δεξιά ή αριστερά. Συχνά συνυπάρχουν και συνδυασμοί των προαναφερθέντων κάμψεων. Η κάμψη επίσης μπορεί να αφορά το πρόσθιο ή το οπίσθιο μισό του σώματος του πέους. Τέλος μπορεί να είναι μικρή ή μεγάλη, οπότε μπορεί να φθάνει ή και να ξεπερνά τις 90 μοίρες, κάνοντας πρακτικά αδύνατη την κολπική διείσδυση. Σπανιότερα μπορεί να συνυπάρχει με στένωση του σώματος του πέους, οπότε το πέος σε στύση παίρνει τη μορφή της κλεψύδρας.
Η συγγενής κάμψη μπορεί να οφείλεται σε ινώδεις χορδές, που βρίσκονται κάτω από το δέρμα του σώματος του πέους, μια κατάσταση που συχνά συνοδεύει την χαμηλότερη θέση στο σώμα του πέους, του στομίου της ουρήθρας και λέγεται υποσπαδίας. Άλλες φορές σπανιότερα μπορεί να υπάρχει δυσαναλογία μεγέθους των σηραγγωδών σωμάτων, δηλαδή των βασικών στυτικών μονάδων του πέους, οπότε το σώμα του πέους κάμπτεται προς το κοντότερο σηραγγώδες. Η επίκτητη κάμψη οφείλεται στην πάχυνση και σκλήρυνση και ενίοτε κάλυψη με ασβεστούχα άλατα ενός τμήματος του ινώδη χιτώνα, που περιβάλλει εξωτερικά τα σηραγγώδη σώματα με αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας σκληρής πλάκας με άλλοτε άλλη έκταση, που ο πάσχων μπορεί εύκολα να ψηλαφίσει. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται νόσος Peyronie από το όνομα του Γάλλου γιατρού, που την ανακάλυψε. Η πάθηση αυτή είναι μια αγνώστου αιτιολογίας νόσος. Καμιά φορά αναφέρεται κλειστός τραυματισμός του πέους κατά τη στύση, αλλά τις περισσότερες φορές το ιστορικό είναι καθαρό. Η κατάσταση αυτή δεν είναι καρκίνος.
Η σκληρή πλάκα κατά τη στύση τραβά και δεν αφήνει να διασταλούν και να τεντωθούν σωστά τα σηραγγώδη σώματα του πέους με συνέπεια να προκαλείται κάμψη και γωνίωση του, το μέγεθος της οποίας εξαρτάται από την έκταση και τη θέση της πλάκας. Καμιά φορά μπορεί να υπάρχουν και περισσότερες πλάκες και το τελικό αποτέλεσμα να είναι η συνισταμένη κάμψη όλων αυτών. Η πλάκα Peyronie κατά την αρχική της εμφάνιση και επέκταση μπορεί να συνοδεύεται από πόνο ενδεικτικό της οξείας φάσης. Με την πάροδο του χρόνου ο πόνος φεύγει και μένει μόνο η κάμψη. Η οξεία φάση της νόσου, που χαρακτηρίζεται από την εγκατάσταση και αύξηση της πλάκας μπορεί να διαρκεί ως και 6 μήνες. Μετά από αυτή την περίοδο η πλάκα και άρα και η κάμψη σταθεροποιείται. Μερικές φορές, αλλά όχι συχνά είναι δυνατόν η πλάκα να υποχωρήσει από μόνη της και η κατάσταση να βελτιωθεί
Η κάμψη του πέους συχνά προκαλεί έντονο ψυχολογικό πρόβλημα, αλλά και ενίοτε και λειτουργικό κατά την κολπική διείσδυση, όταν είναι μεγάλη. Ο πόνος κατά τη στύση και επαφή μπορεί να είναι σημαντικό πρόβλημα. Τέλος η κατάσταση αυτή μπορεί να προκαλέσει για ψυχολογικούς και ανατομικούς λόγους στυτική δυσλειτουργία, ιδίως αν προϋπάρχουν και άλλοι λόγοι για αυτήν, όπως ο διαβήτης, η αθηροσκλήρωση, ηρεμιστικά ή αντιυπερτασικά φάρμακα και νευρολογικές παθήσεις.
Η διάγνωση γίνεται πολύ εύκολα από το ιστορικό και τη ψηλάφηση της πλάκας, ενώ το υπερηχογράφημα πέους μπορεί να επιβεβαιώσει την εναπόθεση αλάτων ασβεστίου εντός της πλάκας. Σε περίπτωση μεγάλης κάμψης με στυτική διαταραχή καλό είναι να γίνεται έλεγχος της αιμάτωσης του πέους με τη βοήθεια έγχρωμου Doppler.
Για τη συντηρητική αντιμετώπισή των κάμψεων έχουν δοκιμασθεί κατά περιόδους διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα, όπως χορήγηση βιταμίνης E ως αντιοξειδωτικής ουσίας, κολχικίνης και ταμοξιφαίνης από το στόμα και ενδοπεϊκές ενέσεις κολλαγενάσης, κορτικοστεροειδών και ιντερφερόνης στην ινώδη πλάκα. Η φαρμακευτική αντιμετώπιση δεν είναι συνήθως αποτελεσματική. Ωστόσο, επειδή η νόσος μερικές φορές αυτοθεραπεύεται, αλλά και επειδή η χειρουργική διόρθωση της κάμψης, όταν επιλέγεται πρέπει να γίνεται μετά την αποδρομή της οξείας φάσης και τη σταθεροποίηση της κάμψης, δηλαδή τουλάχιστον 6 μήνες μετά την εμφάνιση της, στο διάστημα αυτό μπορεί ο πάσχων να λάβει φαρμακευτική θεραπεία. Τα φάρμακα, που βιβλιογραφικά, αλλά και από την εμπειρία χρησιμοποιούνται συχνότερα είναι το Potaba, η ταμοξιφαίνη και βιταμίνη Ε. Προσοχή χρειάζεται κατά την άντληση πληροφοριών συνήθως από το διαδίκτυο το να μην παρασύρεται κανένας από προτεινόμενες θεραπείες με φρούδα και ενίοτε επικίνδυνα αποτελέσματα. Για αυτό το λόγο η εξέταση και η επιλογή θεραπείας πρέπει να γίνεται πάντα σε συνεργασία με τον ειδικό ανδρολόγο.
Η πλέον αποτελεσματική θεραπεία για τη διόρθωση της κάμψης του πέους είναι η χειρουργική. Υπάρχουν τρεις κατηγορίες τεχνικών με τις τροποποιήσεις τους. Το ποια κατηγορία θα επιλεγεί εξαρτάται από ανατομικές παραμέτρους, δηλαδή το μήκος του πέους σε στύση και το μέγεθος της κάμψης, την παρουσία ή όχι και τη βαρύτητα τυχόν συνυπάρχουσας στυτικής δυσλειτουργίας, την επιθυμία του ασθενούς και την εμπειρία του γιατρού.
Στην πρώτη κατηγορία τεχνικών ανήκουν οι τεχνικές συρρίκνωσης των σηραγγωδών σωμάτων με η χωρίς αφαίρεση «παραθύρων» ινώδους χιτώνα, από την αντίθετη πλευρά της κάμψης με την τοποθέτηση μόνιμων ραμμάτων. Αυτό δημιουργεί μια αντίθετη κάμψη, που αντιρροπίζει την υπάρχουσα και έτσι το πέος ευθειάζεται. Ο έλεγχος της υπάρχουσας κάμψης και της αντιρρόπησης ελέγχεται πολλές φορές κατά τη διάρκεια της επέμβασης με πρόκληση τεχνητής στύσης, ώσπου να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι τεχνικές αυτές είναι αποτελεσματικές, εύκολες, γρήγορες, μπορεί να γίνουν με ραχιαία αναισθησία και η διάρκεια νοσηλείας είναι μιας ημέρας. Δεν επηρεάζουν τη στύση και δεν έχουν ιδιαίτερες επιπλοκές. Δεν χρειάζεται αφαίρεση ραμμάτων και ο ασθενής μπορεί σε δύο-τρεις ημέρες να επανέλθει πλήρως στη δραστηριότητα του. Σε επαφή μπορεί να έλθει μετά από ένα μήνα. Πολλοί ασθενείς, φοβούνται, ότι λόγω της συρρίκνωσης θα έχουν επιπρόσθετη απώλεια μήκους του πέους. Αυτό δεν είναι πραγματικό, γιατί το μήκος έχει ήδη χαθεί από την κάμψη της νόσου και όχι από την επέμβαση με την οποία το πέος ευθειάζεται.
Στη δεύτερη κατηγορία επεμβάσεων ανήκουν αυτές με την αφαίρεση ή τη διατομή της πλάκας Peyronie και την κάλυψη του χάσματος του ινώδους χιτώνα, που δημιουργείται, με μόσχευμα. Η διατομή της πλάκας σε σχήμα Η οδηγεί σε χαλάρωση του τραβήγματος των σηραγγωδών σωμάτων κατά τη στύση και συνεπώς αποδρομή της κάμψης. H τεχνική αυτή έχει το πλεονέκτημα της ευκολότερης διεκπεραίωσης από τη πλήρη αφαίρεση της πλάκας με το ίδιο καλό αποτέλεσμα και λιγότερες επιπλοκές. Διάφορα μοσχεύματα χρησιμοποιούνται για την επικάλυψη του χάσματος. Τα προβλήματα με αυτά τα μοσχεύματα, είτε προέρχονται από τον ίδιο ασθενή, όπως φλεβικά μοσχεύματα από τα πόδια, είτε από ζώα, όπως το βόειο περικάρδιο, είτε είναι συνθετικά, σχετίζονται με την σημαντική επιμήκυνση του χρόνου και άρα επιβάρυνση της επέμβασης, με το σημαντικά υψηλότερο κόστος και με την ενασχόληση του ανδρολόγου με ιστούς, που δεν είναι εξοικειωμένος. Μια πρωτοπορία, που εφαρμόσαμε με τους συνεργάτες μου σε αυτόν τον τομέα είναι η κάλυψη του κενού, που δημιουργείται από την ολικού πάχους τομή της πλάκας με ελεύθερο μόσχευμα, που παίρνουμε από την ακροποσθία του ασθενούς. Το ακροποσθιακό μόσχευμα είναι φθηνό, εύκολο, γρήγορο, γνωστό στον ουρολόγο και δεν έχει τα μειονεκτήματα των δερματικών μοσχευμάτων, που είναι η ρίκνωση του μοσχεύματος και το «μπαλόνιασμα» στη περιοχή τοποθέτησης του με συνέπεια δυσμορφία. Το πλεονέκτημα των επεμβάσεων αυτής της κατηγορίας είναι, ότι το πέος «αποσυρρικνώνεται» και ευθειάζεται αποκτώντας το αρχικό του μήκος. Ωστόσο, οι επεμβάσεις αυτές είναι ακριβότερες, δυσκολότερες, διαρκούν δύο-τρεις ώρες, απαιτούν γενική αναισθησία και νοσηλεία τριών-τεσσάρων ημερών. Περιτομή γίνεται πάντοτε . Η επαφή επιτρέπεται σε ενάμιση-δύο μήνες. Κάποιες επιπλοκές, που ενίοτε μπορεί να συμβούν περιλαμβάνουν τη μείωση της αισθητικότητας της βαλάνου και την εμφάνιση ή την επιδείνωση προϋπάρχουσας στυτικής δυσλειτουργίας. Για τους λόγους αυτούς οι επεμβάσεις αυτές προτείνονται σε ασθενείς με σχετικά μικρό πέος, μεγάλη κάμψη και παραμόρφωση πέους τύπου κλεψύδρας. Η χρήση ελκτικής συσκευής μετά την πλήρη επούλωση μπορεί να βοηθήσει στην πλήρη αποκατάσταση του μήκους του πέους.
Τέλος στην τρίτη κατηγορία τεχνικών σε περιπτώσεις συνύπαρξης σοβαρής στυτικής δυσλειτουργίας και κάμψης πέους, η τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης μπορεί από μόνη της ή με την εφαρμογή του κατάλληλου μηχανικού χειρισμού ρήξης της πλάκας (modeling) να διορθώσει και τις δύο καταστάσεις με άριστα αποτελέσματα. Δεν υπάρχουν πρόσθετα προβλήματα στην λειτουργία της πρόθεσης από την προϋπάρχουσα κάμψη, αν και καμιά φορά η έντονη ίνωση, λόγω Peyronie μπορεί να μας αναγκάσει στη χρήση μικρότερης πρόθεσης. Ωστόσο, η επέμβαση είναι πάντα επιτυχής και λύνει πλήρως και τα δύο προβλήματα του ασθενούς με αποτέλεσμα να αποκτά και πάλι πλήρη σεξουαλική επάρκεια
