Θα έχετε ίσως ακούσει τους τελευταίους 3-4 μήνες για τον νέο αυτόν ιό που αρχικά εντοπίσθη στο νότιο ημισφαίριο (Λατινική Αμερική, Γαλλική Πολυνησία κλπ) και ο οποίος μεταδίδεται μέσω των κουνουπιών. Τα κουνούπια είναι γνωστό ότι μπορούν να μεταδώσουν ασθένειες όπως η ελονοσία, ο Δάγκειος πυρετός κλπ και τώρα έρχεται να προστεθεί και ο ιός Ζίκα.
ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΟ ΖΙΚΑ;
Θα έλεγα πως ναι. Κυρίως οι έγκυες γυναίκες αλλά όχι μόνο αυτές.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕΙ ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Ο ΙΟΣ;
Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες η έγκυος που θα μολυνθεί από τον ιό κατά το πρώτο ή δεύτερο τρίμηνο έχει περισσότερες πιθανότητες (1% -29%) το μωρό της να παρουσιάσει μικροκεφαλία, μικρό εγκέφαλο, εγκεφαλική βλάβη, βλάβες στην όραση και ακοή και πάχυνση του δέρματος στο τριχωτό της κεφαλής.
Το αναπτυσσόμενο έμβρυο είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στον ιό και πρόσφατες έρευνες εξετάζουν ακόμη και τις περιπτώσεις που ο ιός θα μπορούσε πέρα από τα παραπάνω αναφερθέντα, να προκαλέσει αποβολή, υπολειπόμενη ανάπτυξη του εμβρύου, ενδομήτριο θάνατο, ανεπάρκεια πλακούντα, ή στην καλύτερη των περιπτώσεων δυσκολίες του παιδιού στην μάθηση αργότερα λόγω εγκεφαλικών απασβεστώσεων.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕΙ ΣΤΟΝ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ;
Ασθενείς που προσβλήθηκαν από τον ιό συνήθως δεν νοσούν σοβαρά ώστε να χρειαστεί να νοσηλευθουν, αν και ο ιός Ζίκα σύμφωνα με τελευταίες έρευνες μπορεί να προκαλέσει σε ένα ποσοστο 1% παράλυση (σύνδρομο Guillain –Barre) και να χρειαστεί νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας ή να οδηγήσει ακόμη και σε θάνατο εξ αιτίας αυτού του συνδρόμου. Επίσης τελευταία υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι μπορεί να προκαλέσει Οξεία Διάχυτο Εγκεφαλομυελίτιδα (Αcute Disseminated EncephaloMyelitis), μια κατάσταση που μπορεί να δημιουργήσει μόνιμες εγκεφαλικές βλάβες.
ΠΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ Ο ΙΟΣ ΖΙΚΑ;
1. Μεταδίδεται με τον ίδιο τύπο κουνουπιών που μεταδίδεται ο Δάγκειος πυρετός και η Ελονοσία. Τα κουνούπια αυτά μπορούν να μεταφέρουν τον ιό από άτομα που νοσούν, σε υγιή άτομα. Είναι ιδιαίτερα επιθετικά διότι δραστηριοποιούνται ακόμη και την ημέρα και όχι μόνο κατά την διάρκεια της νύχτας.
2. Μεταδίδεται επίσης μέσω της ελεύθερης σεξουαλικής επαφής εάν ο ιός ευρίσκεται στο σπέρμα πρόσφατα μολυσμένου ανδρός. Ο ιός παραμένει στο σπέρμα για περισσότερο χρονικό διάστημα απ’ ότι στο αίμα. Ο μολυσμένος με τον ιό άνδρας μπορεί να μεταδώσει τον ιό μέσω σπέρματος όταν δεν έχει εμφανίσει ακόμη συμπτώματα, όταν έχει συμπτώματα, αλλά και αφότου τα συμπτώματα έχουν υποχωρήσει. Δεν γνωρίζουμε ακριβώς για πόσο χρόνο ο ιός παραμένει στο σπέρμα. Δεν γνωρίζουμε εάν μια γυναίκα μολυσμένη από τον ιό Ζίκα μπορεί να μεταδώσει τον ιό στον σεξουαλικό της σύντροφο. Δεν γνωρίζουμε τέλος εάν ο ιός μπορεί να μεταδοθεί κατά την σεξουαλική επαφή μέσω ‘άλλων υγρών του σώματος (πχ, σάλιο, κολπικά υγρά, ιδρώτας).
3. Από την μολυσμένη μητέρα στο έμβρυο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Μπορεί να μεταφερθεί επίσης από την πρόσφατα μολυσμένη μητέρα στο νεογέννητο κατά την διάρκεια του τοκετού. Δεν φαίνεται όμως να μεταδίδεται ο ιός με τον μητρικό θηλασμό.
4. Μέσω μετάγγισης αίματος μολυσμένου με τον ιό Ζίκα.
ΤΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΧΕΙ Η ΜΟΛΥΝΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΖΙΚΑ;
Οι περισσότεροι άνθρωποι που θα μολυνθούν ούτε που θα το καταλάβουν γιατί η
μόλυνση δεν έχει πάντα συμπτώματα.
Τα πιο κοινά συμπτώματα είναι πυρετός, εξάνθημα με έντονο κνησμό, πόνο στις αρθρώσεις, επιπεφυκίτιδα, μυϊκοί πόνοι και πονοκέφαλος.
Ο χρόνος εκδήλωσης της νόσου από την μόλυνση κυμαίνεται από μερικές ημέρες μέχρι μια εβδομάδα. Τα συμπτώματα στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι ελαφριά αυτα μιας απλης ιωσης και δεν διαρκούν περισσότερο από μερικές ημέρες ως μια εβδομάδα.
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ;
Επί υποψίας με ειδική εξέταση ανίχνευσης του ιού Ζίκα στο αίμα.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ;
Βασικά η θεραπεία είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων:
– Ξεκούραση
– Πολλά υγρά (πρόληψη αφυδάτωσης)
– Καλή διατροφή
– Αντι-πυρετικά και παυσίπονα (Paracetamol)
– Αποφεύγουμε την λήψη ασπιρίνης και άλλων τύπων παυσίπονων (Μη στεροειδή
Αντιφλεγμονώδη), μέχρις ότου αποκλεισθεί η πιθανότητα Δάγκειου πυρετού.
– Λαμβάνουμε μέτρα ώστε να εμποδίσουμε την περαιτέρω διάδοση του ιού, είτε μέσω κουνουπιών που μπορεί να μας τσιμπήσουν όσο νοσούμε (πρώτη εβδομάδα), είτε μέσω ελεύθερης σεξουαλικής επαφής.
ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΝΟΣΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΥΝ ΑΝΟΣΙΑ;
Ναι. Είναι πολύ πιθανό.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΖΙΚΑ
– χρήση προφυλακτικού κατά την διάρκεια της σεξουαλικής επαφής με μολυσμένο άνδρα ακόμη και σε στοματικό έρωτα (στόμα – Πέος).
– Χρήση κουνουπιέρας όταν κοιμόμαστε στην ύπαιθρο ή με ανοιχτά παράθυρα σε περιοχές με πολλά κουνούπια.
– Χρήση εντομοαπωθητικών στα ακάλυπτα μέρη του σώματος.
– Χρήση κουνουπιέρας στα καροτσάκια και στις κούνιες των βρεφών. Σε ορισμένα εντομο-απωθητικά δεν επιτρέπεται η χρήση τους σε παιδιά κάτω των 3 ετών.
– Για τις έγκυες συνιστάται ενδυμασία που να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του σώματος ώστε η χρήση εντομοαπωθητικού να περιορίζεται – για λόγους ασφαλείας – σε όσο το δυνατόν μικρότερη επιφάνεια σώματος. Επιτρεπτά και ασφαλή για την εγκυμοσύνη εντομοαπωθητικά είναι αυτά που περιέχουν DEET (Cutter, Ultrathon) , PICARIDIN (Autan, Cutter), και OLE ( Oil Lemon Eucalyptus). Πρέπει να εφαρμόζονται πάντοτε στην ποσότητα και στην συχνότητα που γράφουν οι οδηγίες, πάνω από το αντηλιακό και ποτέ κάτω από τα ρούχα.
Ζευγάρια που έχουν πιθανώς εκτεθεί στον ιό Ζίκα αλλά χωρίς να εμφανίζουν κάποια από τις εκδηλώσεις της νόσου, θα πρέπει να περιμένουν τουλάχιστον 8 εβδ. από την τελευταία μέρα της έκθεσης στους στον ιό προκειμένου να επιχειρήσουν τεκνοποίηση.
Άνδρες που νόσησαν με τον ιό Ζίκα θα πρέπει να περιμένουν τουλάχιστον 6 μήνες από την εμφάνιση των συμπτωμάτων πριν επιχειρήσουν αναπαραγωγή.
Αντίθετα γυναίκες που νόσησαν από τον ιό θα πρέπει να περιμένουν τουλάχιστον 8 εβδ. από την εμφάνιση των συμπτωμάτων πριν επιχειρήσουν τεκνοποίηση.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΣΦΑΛΕΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΟΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ Ο ΙΟΣ ΖΙΚΑ;
Ο ιός εντοπίζεται κυρίως σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, Καραϊβική και ορισμένες περιοχές της Βορείου Αμερικής. Άτομα που έχουν ταξιδεύσει προσφάτως στις περιοχές αυτές, μπορεί δυνητικά να έχουν μολυνθεί από τον ιό Ζίκα. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες 2016 στο Ρίο της Βραζιλίας, (μια χώρα απ’ όπου φαίνεται να ξεκίνησε ο ΖΊKV) αναμένεται να φέρει σε επαφή με τον ιό περισσότερα άτομα από διάφορα μέρη του κόσμου γι’ αυτό και γίνεται τελευταίως μεγάλη προσπάθεια να αναβληθούν οι Ολυμπιακοί Αγώνες φέτος. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, είναι ζήτημα χρόνου να εξαπλωθεί σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου σε σχετικά μικρό χρονικά διάστημα. Μεγάλα επιδημιολογικά κέντρα έχουν ξεκινήσει προγράμματα για την γενετική τροποποίηση αυτού του είδους κουνουπιού που θα μειώσει τον πολλαπλασιασμό και την εξάπλωση του, αλλά αυτό θα χρειαστεί κάποια χρόνια μέχρι να υλοποιηθεί σε ευρεία κλίμακα. Από την άλλη το CDC (Center for Disease Control ) έχει προειδοποιήσει την κυβέρνηση των ΗΠΑ να λάβει μέριμνα για την αύξηση των κλινών στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας λόγω της απευθείας συσχέτισης του ιού Ζίκα με το σύνδρομο Guιllain- Barre και της σοβαρής (προσωρινής στο μεγαλύτερο ποσοστό) παράλυσης που δημιουργεί το δεύτερο.
