Οι παθήσεις του Μαστού

Η εξωτερική εμφάνιση των μαστών εί­ναι διαφορετική σε κάθε ενήλικη γυναίκα.

Σε oρισμένες, oι μαστοί εί­ναι με­γά­λoι, σε άλ­λες μι­κρoί.  Σε κά­πoιες, τo σχή­μα τoυς εί­ναι πε­ρισ­σό­τε­ρo στρoγ­γυ­λό, ενώ σε άλ­λες πιo μυ­τε­ρό.  Σε πολλές oι θη­λές εί­ναι με­γά­λες και σε άλ­λες μι­κρές, σε κάποιες το χρώμα τους είναι σκουρόχρωμο, ενώ σε κάποιες άλλες ανoι­χτό­χρω­μο.

Τέτοιες διαφορές εί­ναι φυ­σιo­λo­γι­κές και oφεί­λo­νται στη δια­φo­ρε­τι­κή κατασκευή του κάθε γυναικείου σώματος ( στην ιδιοσυστασία του).
Όμως, ακόμη και στην ίδια γυ­ναί­κα, οι δύο μαστοί δεν είναι απολύτως ίδιοι μεταξύ τους.

Συ­νή­θως o ένας εί­ναι με­γα­λύ­τε­ρoς από τον άλλο ( στις περισσότερες γυναίκες ο αριστερός είναι μεγαλύτερος του δεξιού). Υπολογίζεται ότι στο 50% των γυναικών αυτή η διαφορά φτάνει το 10%, ενώ στο 25% φτάνει το 20% .

Ο μαστός είναι ένας εκκριτικός αδένας. Η εσωτερική του δομή μπορεί να μετατραπεί από διάφορους παράγοντες όπως ο έμμηνος κύκλος, η εγκυμοσύνη ή η ηλικία, διαφέροντας σε κάθε περίπτωση.

Ο μαστός είναι ένα όργανο σύνθετο στη διαγνωστική του προσέγγιση. Η πλειοψηφία των γυναικών θα παρουσιάσουν κάποιο εύρημα ή κάποιο πρόβλημα στο μαστό στη διάρκεια της ζωής τους, αλλά μόνο περίπου μία στις 10 θα αναπτύξει σε κάποια χρονική στιγμή καρκίνο. 

Η εξέταση των μαστών και η διάγνωση των παθήσεών του πρέπει να αποτελούν μέρος του προληπτικού ελέγχου, που κάνει η κάθε γυναίκα στην γυναικολόγο της. 
Είναι λοιπόν φυσικό, ωφέλιμο, αλλά και απαραίτητο για όλες τις γυναίκες, η γυναικολόγος, που αποτελεί τον «Ιατρό της γυναίκας», να έχει τον σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού.
Μία γυναίκα πρέπει να ξεκινήσει την κλινική εξέταση από τον γιατρό της από τα 20 της χρόνια. Επιβάλλεται να ψηλαφεί μόνη της τους μαστούς της μία φορά το μήνα,

μετά την περίοδο (7η -11η μέρα του κύκλου).

Γυναίκες με κάποιο παθολογικό πρόβλημα στο μαστό πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους όσον αφορά τη συχνότητα επισκέψεων.
Ο πρώτος υπέρηχος, αν δεν έχει υπάρξει πρόβλημα στην κλινική εξέταση μέχρι τότε, θα πρέπει να γίνει στα 30 και να συνεχίσει σε ετήσια βάση ενώ η πρώτη μαστογραφία θα πρέπει να πραγματοποιηθεί κάπου μέσα στη πενταετία 35-40 χρόνων.

​

​

Οι καλοήθεις παθήσεις του μαστού.   
Περίπου 1 στις 5 γυναίκες  κάποια στιγμή της ζωής της εμφανίζει καλοήθη πάθηση του μαστού.

Οι καλοήθεις όγκοι δεν εμφανίζονται πριν την εφηβεία και εμφανίζονται σπάνια μετά την εμμηνόπαυση.
Οι καλοήθεις όγκοι προκαλούν συχνά αναστάτωση και αγωνία στις γυναίκες, όμως δεν είναι επικίνδυνοι για την ζωή, δεν διαδίδονται έξω από τον μαστό και θεραπεύονται εύκολα.

Αν λοιπόν μια γυναίκα ψηλαφίσει ένα εξόγκωμα, επειδή δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσουμε την καλοήθεια από την κακοήθεια, πρέπει απαραίτητα να συμβουλευθεί τnν γιατρό της..
 

Ινοαδενώματα:

Είναι καλοήθεις ογκίδια του μαστού, ευκίνητα, ομαλά, ανώδυνα, τα οποία εμφανίζονται συνήθως σε ηλικίες 17 – 35 ετών και δεν εξαλλάσσονται σε κακοήθεια.

Αποτελούνται από ινώδη και αδενικό ιστό, τα οποία ίσως να προκαλέσουν δυσφορία και μπορεί να μεγαλώσουν με τον καιρό ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, γι’ αυτό είναι επιθυμητό να αφαιρούνται πριν από οποιαδήποτε εγκυμοσύνη.

Τα ινοαδενώματα συχνά έχουν πολύ μεγάλη κινητικότητα και μπορούν να μετακινηθούν με ευκολία κάτω από το δέρμα μετά από πίεση με τα δάκτυλα.

Από τη στιγμή που έχει επιβεβαιωθεί ότι κάποιος όγκος είναι ινοαδένωμα δεν υπάρχει λόγος να αφαιρεθεί, προπάντων όταν είναι μικρότερος του ενός εκατοστού, δεν μεγαλώνει και δεν καθίσταται επώδυνος.

Λιπώματα:

Πρόκειται για καλοήθη ογκίδια, τα οποία έχουν διάφορα μεγέθη (συνήθως δεν ξεπερνούν τα 3 εκατοστά), είναι στρογγυλά και με ομαλό περίγραμμα.

Δεν είναι σκληρά και, όταν τα πιέζετε, το λίπος από το οποίο αποτελούνται μετακινείται προς τη μία ή την ­άλλη πλευρά και μετά επανέρχεται στη θέση του. Μάλιστα, εμφανίζονται λίγο συχνότερα στις γυναίκες με μεγάλο μαστό.

Αν στο λίπωμα προστεθούν και αδενικά στοιχεία, τότε έχουμε το σχηματισμό αδενολιπώματος.
Τα λιπώματα, όπως και τα αδενολιπώματα, μπορούν να αφαιρεθούν χειρουργικά και η επέμβαση είναι απλή και σύντομη.

Κύστεις Μαστού – Καλοήθεις ασβεστώσεις:

Οι κύστεις στον μαστό είναι είναι σάκοι γεμάτοι με υγρό, έχουν ομαλή υφή, συνήθως είναι κινητές και επώδυνες και αποτελούν ένα πολύ συνηθισμένο εύρημα.

Μπορεί να είναι πολλαπλές και αρκετά συχνά ψηλαφητές ανάλογα με το μέγεθος τους και το μέγεθος του μαστού. Στην δημιουργία τους συμμετέχουν οι ορμόνες και γι αυτό είναι συχνές σε γυναίκες ηλικίας 30-50 χρ. και συνήθως εξαφανίζονται μετά την εμμηνόπαυση.

Οι απλές καλοήθεις κύστεις δεν οδηγούν σε κακοήθεια και τις περισσότερες φορές δεν χρειάζονται καμία παρέμβαση.

————————————

Οι καλοήθεις ασβεστώσεις είναι συνήθως άλατα ασβεστίου που πολύ συχνά ανευρίσκονται στον μαστογραφικό έλεγχο ή μπορεί να αντιστοιχούν σε μια επίσης καλοήθη κατάσταση, που ονομάζεται σκληρυντική αδένωση.

Θα πρέπει πάντα να διερευνώνται όταν υπάρχει τάση συρροής (ομαδοποίησης) ή εμφάνιση σε περιοχή του μαστού που δεν προϋπήρχαν, διότι μπορεί να αντιστοιχούν και στην εμφάνιση μιας προκαρκινικής βλάβης

Θήλωμα των γαλακτοφόρων πόρων:

Είναι μια καλοήθης κατάσταση όπου υπάρχει υπερπλασία του επιθηλίου των γαλακτοφόρων πόρων και δημιουργεί έκκριση υγρού που λιμνάζει μέσα σε αυτούς. Εμφανίζεται κυρίως στην αναπαραγωγική ηλικία.

Σπάνια πριν τα 30 και μετά τα 60 έτη.

Συχνότερη ηλικία εμφάνισης είναι από 40-50 έτη.

Η διάγνωση γίνεται με κλινική και εργαστηριακή εξέταση καθώς και κατά την χειρουργική αφαίρεση.

Μαστίτιδα – Εξάνθημα στις θηλές:

Η μαστίτιδα είναι μία λοίμωξη του μαστού που εκδηλώνεται με ερυθρότητα, πόνο, πρήξιμο και θερμότητα στο στήθος.

Πιο συχνά πλήττει τις γυναίκες που θηλάζουν (μαστίτιδα θηλασμού), αλλά μπορεί να παρουσιασθεί και σε περιπτώσεις εκτός θηλασμού.
Η φλεγμονή οφείλεται σε εγκατάσταση βακτηριδίων στους γαλακτοφόρους πόρους και διάχυτη επέκταση αυτής στο μαζικό παρέγχυμα.

Το κάπνισμα είναι ένας σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας κινδύνου της νόσου.

Εάν η οξεία μαστίτιδα δεν αντιμετωπιστεί σωστά με αντιφλεγμονώδη αγωγή μεταπίπτει σε υποξεία ή χρόνια η οποία καταλήγει στην ανάπτυξη αποστημάτων και συριγγίων.

Τα κύρια συμπτώματα είναι:
-Διόγκωση του πάσχοντος μαστού.
-Ερυθρότητα του δέρματος, συχνά σε μια σφηνοειδή μορφή.
-Πόνος και αίσθημα καύσους στο μαστό, συνεχώς ή κατά το θηλασμό.
-Πυρετός >38.3 βαθμούς C.
-Γενική δυσφορία ή όψη πάσχοντος.

Η θεραπεία της μαστίτιδας περιλαμβάνει αντιβιοτικά και αντιφλεγμονώδη.

Η συνολική θεραπεία συνήθως απαιτεί 10-14 ημέρες.

Αν δεν υποχωρήσει μετά τη λήψη των αντιβιοτικών, χρειάζεται επανεξέταση, προκειμένου ν’ αποκλεισθεί μία σπάνια μορφή καρκίνου του μαστού, ο φλεγμονώδης καρκίνος.

————————————

Εξάνθημα στις θηλές:
Πρόκειται για ερεθισμό του δέρματος της θηλής που μπορεί να προέρχεται είτε από μικροβιακή μόλυνση είτε από μύκητες.

Καμιά φορά, όμως, μπορεί να είναι και η αρχή της νόσου του Paget ­(καρκίνωμα του δέρματος που εντοπίζεται στο μαστό και σε άλλες περιοχές όπου υπάρχουν αποκρινείς ιδρωτοποιοί αδένες), επομένως θα πρέπει να επισκευτήτε την γιατρό σας.
Βασικό αίτιο είναι η ευαισθησία του δέρματος της θηλής σε συνδυασμό με τη λοίμωξη.

Συχνά παρουσιάζεται όταν το δέρμα είναι υγρό ή ζεστό, όπως για παράδειγμα στις γυναίκες που θηλάζουν, εξαιτίας της ξηρότητας και της συνεχούς υγρασίας και ζέστης από το μωρό που θηλάζει.
Η θεραπευτική αγωγή που θα χορηγήσει η γιατρός μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση αντιβιοτικών, κορτιζονούχων ­κρεμών και συγκεκριμένων αντιμυκητιασικών σκευασμάτων, τα οποία εφαρμόζονται τοπικά.

Μαστοδυνία:

H μαστοδυνία είναι πόνος στο στήθος που μπορεί να οφείλεται σε αίτια εντός ή εκτός μαστού.

Συχνά συνδέεται με ορμονικές μεταβολές, εμφανίζεται κυκλικά κάθε μήνα πριν από την περίοδο και συνοδεύεται από πρήξιμο του μαστού.

Πρόκειται για συνηθισμένο πρόβλημα σε γυναίκες 20-40 ετών, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, όταν υποβάλλονται σε θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης.

Ακόμη, μπορεί να οφείλεται σε τραυματισμό του μαστού ή σε κύστη.

Ο πόνος στο στήθος, όμως, μπορεί να οφείλεται και σε άλλες αιτίες εκτός μαστού. Συνήθως πρόκειται για πόνο που αντανακλάται στο μαστό και προέρχεται από το σκελετό, το θώρακα, τον ώμο ή τον αυχένα (π.χ. αυχενικό σύνδρομο).

Η αντιμετώπιση του προβλήματος εξαρτάται από την αιτία που το προκαλεί.

Στην περίπτωση που είναι κυκλική μαστωδυνία, τότε ένα ελαφρύ διουρητικό μπορεί να βοηθήσει.

Αν οφείλεται σε τραυματισμό, βελτιώνεται με τον καιρό.

Αν ευθύνεται κάποια κύστη, μπορεί να χρειαστεί παρακέντηση και σε περίπτωση φλεγμονής αντιβίωση.

Ινοκυσική μαστοπάθεια:

Η Ινοκυστική νόσος εμφανίζεται σε ηλικία 40-50 ετών.

Μπορεί να εμφανιστεί και στους 2 μαστούς και πιο συχνά στο άνω και έξω τεταρτημόριο ή στην κάτω πλευρά του μαστού.

Συχνά προκαλεί δυσφορία, από ήπιο πόνο μέχρι μεγάλη ευαισθησία στην αφή ή έξαψη.

Οι ινωκυστικές αλλοιώσεις προκαλούνται από τις αλλαγές στα επίπεδα των θηλυκών ορμονών (οιστρογόνα και προγεστερόνη) κατά την διάρκεια της εμμήνου ρύσης.

Οι ορμόνες προκαλούν διαστολή των αγγείων, διόγκωση των γαλακτικών αδένων και οι πόροι διηθούνται από την κατακράτηση υγρού.

Σαν αποτέλεσμα έχουμε πόνο, εξογκώματα και η γυναίκα νοιώθει τους μαστούς ‘φουσκωμένους’ και μπορεί να εμφανίσουν ‘εξογκώματα’.

Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα οι μαστοί, συνήθως, επιστρέφουν στο φυσιολογικό, δηλαδή, όπως ήταν προηγουμένως.

Όμως, ορισμένες περιοχές του μαστού μπορεί να παραμείνουν πιο σκληρές από άλλες και μπορεί να δημιουργηθούν κύστεις σε φραγμένους ή διευρυμένους γαλακτοφόρους πόρους.

Αυτές οι περιοχές μπορεί να εμφανίζουν ομοιόμορφο και παχύτερο σχήμα, με επιφάνεια γεμάτη εξογκώματα.

Οι αλλαγές αυτές συνήθως, εξαφανίζονται μετά την εμμηνόπαυση και αυτό επιβεβαιώνει ότι η αιτία τους είναι οι ορμόνες.