Μια ενδιαφέρουσα ανασκόπηση που πραγματοποίησαν Αμερικανοί ερευνητές αναλύει το σύνδεσμο μεταξύ της παχυσαρκίας και του καρκίνου: οι ορμονικές μεταβολές που επιφέρει η παχυσαρκία είναι αυτές που επηρεάζουν τον κίνδυνο για καρκίνο στον άνθρωπο.
Ορμονικές μεταβολές της παχυσαρκίας που οδηγούν σε καρκίνο
Ας τις δούμε όμως μια μια:
Ινσουλίνη
Στην παχυσαρκία αυξάνονται τα επίπεδα της ινσουλίνης και του ινσουλινομιμητικού παράγοντα IGF-1.
Η υπερινσουλιναιμία λοιπόν έχει αναγνωριστεί ως ανεξάρτητος παράγοντας για την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. Πολλά είδη καρκινικών κυττάρων εκφράζουν τον υποδοχέα της ινσουλίνης, που μέσω της ενεργοποίησης ενός ενδιάμεσου μεταβολικού μονοπατιού, οδηγεί σε πολλαπλασιασμό και προαγωγή του όγκου. Ταυτόχρονα η υπερινσουλιναιμία προάγει την μεγάλη διαθεσιμότητα του ινσουλινομιμητικού παράγοντα IGF-1 που κι αυτός με τη σειρά του συμβάλλει στην προώθηση διαφόρων ειδών καρκίνων μεταξύ αυτών ο καρκίνος του δέρματος και του παγκρέατος.
Λεπτίνη
Η έκφραση της λεπτίνης επίσης σχετίζεται με την προαγωγή των καρκινικών κυττάρων. Για παράδειγμα οι ασθενείς με καρκίνο του μαστού που υπερεκφράζουν τον υποδοχέα της λεπτίνης έχουν δυσμενή πρόγνωση για την εξέλιξη της ασθένειας, ανεξαρτήτως όλων των άλλων παραγόντων.
Αδιπονεκτίνη
Η αδιπονεκτίνη φαίνεται να έχει αντίθετο ρόλο σηματοδοτώντας την απόπτωση και την μείωση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού στα καρκινικά κύτταρα που διαθέτουν αντίστοιχους υποδοχείς. Ωστόσο τα επίπεδα της είναι μειωμένα στην παχυσαρκία.
TNFa και Ιντερλευκίνη 6
Οι ορμόνες αυτές που εκκρίνονται από το λιπώδη ιστό σχετίζονται με ινσουλινοαντίσταση, φλεγμονώδες καρκινικό μικροπεριβάλλον και αρκετά είδη καρκίνου.
CLS
Καθώς ο λιπώδης ιστός μεγαλώνει, η φλεγμονή που προκαλεί εκλαμβάνεται από τον οργανισμό ως χρόνιος τραυματισμός των ιστών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την εισροή μακροφάγων, την παραγωγή προφλεγμονωδών παραγόντων και την αγγειογένεση. Με την εξέλιξη της παχυσαρκίας ο λιπώδης ιστός γίνεται ακατάλληλος (υποξικός) με αποτέλεσμα των κυτταρικό θάνατο των λιποκυττάρων: γύρω από αυτά τα νεκρά λιποκύτταρα συγκεντρώνονται μακροφάγα σε σχηματισμούς που μοιάζουν με στέμμα (Crown like structures CLS). Αυξημένα λοιπόν επίπεδα CLS σχετίζονται και πάλι με δυσμενή πρόγνωση στον καρκίνο – ενώ δυστυχώς ακόμα και τα “προηγουμένως παχύσαρκα” ποντίκια φαίνεται να διατηρούν την κακή πρόγνωση -παρ’ ότι έχουν χάσει βάρος.
Ποια είναι τα συμπεράσματα;
Καθώς τα ποσοστά των περιστατικών καρκίνου γύρω μας αυξάνονται, η ανάγκη κατανόησης και πρόληψης είναι στο προσκήνιο. Η περαιτέρω αποσαφήνιση τόσο των μηχανισμών στον άνθρωπο όσο και των επιμέρους παραγόντων σε κάθε περίπτωση θα είναι βοηθητική. Ωστόσο ένας πολύ ανησυχητικός σύνδεσμος μεταξύ παχυσαρκίας και καρκίνου παίρνει σάρκα και οστά και εξηγείται σε ολοένα και σε καλύτερο βαθμό. Στο μέλλον τα καινούρια δεδομένα αναμένουμε να φωτίσουν περισσότερο το ορμονικό υπόβαθρο σε κάθε ένα είδος καρκίνου – αλλά και το ρόλο της απώλειας βάρους και της άσκησης.
