Ας μάθουμε τις ιστορικές και διατροφικές λεπτομέρειες που δε γνωρίζαμε για το χαρούπι!
Για την ιστορία..
Η Χαρουπιά (ή Κερωνία ή Έλλοβος) είναι ένα δέντρο αειθαλές μακρόβιο, ιθαγενές της Μεσογείου. Καλλιεργείται εύκολα και ευδοκιμεί σε όλα τα εδάφη εκτός από τα υγρά και τα άπορα. Η καρποφορία της αρχίζει συνήθως το 6-7ο έτος και συνεχίζεται για πολλά χρόνια. Η ωρίμανση του καρπού διαρκεί σχεδόν ένα χρόνο, από το Φθινόπωρο που γίνεται η ανθοφορία μέχρι τα τέλη Αυγούστου του επόμενου έτους που αρχίζουν να πέφτουν οι ώριμοι καρποί.
Στην Ελλάδα βρίσκεται αυτοφυής σε πολλές νησιωτικές περιοχές και κυρίως στην Κρήτη.
Γνωστό από την αρχαιότητα όπου το καλλιεργούσαν για τους καρπούς του, τα χαρούπια ή ξυλοκέρατα. Από την λέξη «κεράτιον» προέρχεται η λέξη «καράτι» μιας και το βάρος του σπόρου των χαρουπιών ορίστηκε ως η πιο μικρή μονάδα μέτρησης για χρυσό και πολύτιμους λίθους. Τα χαρούπια είναι μακριά, στριφτά και σκληρά, πράσινου χρώματος όταν είναι άγουρα και ξυλώδη εξωτερικά, καστανού χρώματος όταν είναι ώριμα. Η σάρκα του ώριμου καρπού περιβάλλει μέχρι και 20 καστανόχρωμα και πολύ σκληρά φακοειδή σπέρματα, διατεταγμένα κατά μήκος του.
Είναι σακχαρώδης και έχει ευχάριστη, γλυκιά γεύση. Είναι μάλιστα γνωστό και με το όνομα «Η Σοκολάτα της Κατοχής».
Τα χαρούπια χρησιμοποιούνταν για πολλά χρόνια ως ζωοτροφή και στην παραγωγή οινοπνευματωδών ποτών. Ακόμα, αλευροποιούνται και χρησιμοποιούνται στην παρασκευή ενός θρεπτικού αλεύρου, κατάλληλου για βρεφικούς κοιλόπονους και παιδικές γαστρεντερίτιδες. Από τα σπόρια τους εξάγεται μια κολλώδης ουσία, το κόμμι, χρήσιμη στην χαρτοβιομηχανία και ως στερεωτικό σε διάφορα τρόφιμα.
Θρεπτικά συστατικά
-Το χαρούπι είναι μια πλήρης τροφή, που περιέχει υψηλό ποσοστό φυτικών πρωτεϊνών, υδατανθράκων (76%), σιδήρου, φωσφόρου, καλίου, βιταμίνης Α, Β1 και Β2 .
-Περιέχει δυο φορές περισσότερο ασβέστιο από το γάλα και επιπλέον δεν περιέχει οξαλικό οξύ το οποίο τείνει να μειώνει την ικανότητα του σώματος να αφομοιώσει το ασβέστιο και τον ψευδάργυρο.
–Υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, κυρίως λιγνίνη και κυταρρίνη , σε ποσοστό 10-12%
– Καλή πηγή αμινοξέων όπως το γλουταμινικό οξύ, η αργινίνη και το ασπαραγανικό οξύ κι έτσι συστήνεται σε περιόδους νηστείας ή έντονης άσκησης
– Χαμηλά λιπαρά, δεν περιέχει χοληστερόλη
–Ελεύθερο γλουτένης
–Ελεύθερο καφεΐνης
–Πλούσιο σε αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες και τανίνες με αντιαλλεργικές, αντισηπτικές και αντιβακτηριδιακές ιδιότητες.
-Περιέχει πηκτίνη και λιγνίνη, ουσίες που όχι μόνο ρυθμίζουν την πέψη, αλλά έχουν τη δυνατότητα να αδρανοποιούν και να μεταφέρουν με ασφάλεια έξω από το σώμα βλαβερά στοιχεία (ακόμα και ραδιενεργά σωματίδια).
Σύσταση ανά 100γρ. | |
Ενέργεια (kcal) | 222 |
Υδατάνθρακες (gr) | 89 |
Φυτικές ίνες (gr) | 40 |
Σάκχαρα (gr) | 49 |
Πρωτεΐνες (gr) | 4.6 |
Λιπαρά (gr) | 0.7 |
Χοληστερόλη (mg) | 0 |
Νάτριο (mg) | 36 |
Κάλιο (mg) | 827 |
Βιταμίνη Α (IU) | 141 |
Βιταμίνη C (mg) | 0.2 |
Βιταμίνη Β6 (mg) | 0.4 |
Σίδηρος (mg) | 2.9 |
Ασβέστιο (mg) | 348 |
Μαγνήσιο(mg) | 54 |
Προϊόντα από χαρούπι στο εμπόριο
- Χαρουπόμελο
- Χαρουπάλευρο (αντί κλασσικού)
- Χαρουπόσκονη (αντί σκόνη κακάο)
- Υποκατάστατο καφέ από χαρούπι
- Υποκατάστατο τσαγιού από χαρούπι
- Χαρουπολάτα
- Άλειμμα χαρουπιού (αντί πραλίνας φουντουκιού)
- Κριτσίνια / μπισκότα / παξιμάδια χαρουπιού