Γυναικείες ιδιαιτερότητες… και στη στένωση της αορτικής βαλβίδας!
Η στένωση της αορτικής βαλβίδας (ΑΣ) είναι μια συνηθισμένη βαλβιδοπάθεια στο γηράσκοντα πληθυσμό των δυτικών χωρών. Οι γυναίκες, λόγω του μεγαλύτερου προσδόκιμου ζωής, αποτελούν ένα σημαντικό ποσοστό των ηλικιωμένων ασθενών με ΑΣ.
Αν και η επίπτωση της ΑΣ είναι ίδια ανάμεσα στα δύο φύλα, οι γυναίκες φαίνεται να εμφανίζουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στη μορφολογία των αορτικών πτυχών, στην παθοφυσιολογική απόκριση της αριστερής κοιλίας στη χρόνια υπερφόρτιση πίεσης, στην κλινική εικόνα καθώς και στην έκβαση της διαδερμικής παρέμβασης.
Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το φύλο έχει αντίκτυπο στην αιμοδυναμική εξέλιξη της AS.
Από τις τυχαιοποιημένες μελέτες διαδερμικής εμφύτευσης αορτικών βαλβίδων προέκυψαν διαφορετικά βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, ανάλογα με το φύλο, μετά την παρέμβαση.
Οι γυναίκες με στένωση αορτικής βαλβίδας έχουν τις παρακάτω διαφορές σε σύγκριση με τους άνδρες:
- Αν και οι άνδρες εμφανίζουν δίπτυχη αορτική βαλβίδα (BAV) 3-4 φορές πιο συχνά απ’ ότι οι γυναίκες, οι γυναίκες με BAV είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν στένωση.
- Παρουσιάζουν λιγότερο φορτίο ασβεστίου για στενώσεις παρόμοιας αιμοδυναμικής βαρύτητας. Ο ακριβής μηχανισμός είναι άγνωστος αν και η τεστοστερόνη φαίνεται να έχει ενοχοποιητικό ρόλο.
- Απαντάται περισσότερη ίνωση στις αορτικές πτυχές.
- Έχουν μικρότερο αορτικό δακτύλιο και μικρότερη απόσταση της έκφυσης των στεφανιαίων αγγείων από το δακτύλιο, που αντιστοιχεί στο μικρότερο BSA τους.
- Το pressure recovery συμβαίνει πιο συχνά λόγω μικρότερων διαστάσεων της αορτής.
- Οι διαστάσεις της αριστερής κοιλίας καθώς και η μάζα είναι και μικρότερες. Οι γυναίκες παρουσιάζουν λιγότερο συχνά έκκεντρη υπερτροφία της αρ. κοιλίας.
- Παρουσιάζουν πρωιμότερη έναρξη συμπτωμάτων, συνήθως δύσπνοια και ζάλη, αν και ο ακριβής προσδιορισμός συμπτωμάτων παραμένει δυσχερής και για τα δύο φύλα. Τα συμπτώματα των ανδρών σχετίζονται κυρίως με τη κυρίως συνυπάρχουσα στεφανιαία νόσο.
- Οι παραπομπές για αντικατάσταση της βαλβίδας είναι λιγότερες. Οι γυναίκες τείνουν να μην αξιολογούν τη νόσο τους και διστάζουν να υποβληθούν σε επεμβάσεις.
- Η έκβαση 1-2 έτη μετά τη διαδερμική αντικατάσταση (TAVI) είναι καλύτερη.
- Μετά τη χειρουργική αντικατάσταση οι γυναίκες εμφανίζουν πιο συχνά patient prosthesis mismatch φαινόμενο, που σχετίζεται με τη διάμετρο της αορτικής ρίζας και τον τύπο της πρόθεσης, εύρημα που δεν απαντάται μετά από TAVI.
Η κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζουν τα δύο φύλα, μπορεί να επηρεάσει τόσο την αξιολόγηση όσο και τη θεραπεία ασθενών με AS. Ενδεχομένως να απαιτείται η δημιουργία ενός νέου αλγορίθμου πρόβλεψης κινδύνου για TAVI που θα στηρίζεται στο φύλο του ασθενούς. Περαιτέρω μελέτες απαιτούνται για την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών που προσδίδουν ιδιαιτερότητες στην απόκριση των δύο φύλων στη στένωση της αορτικής βαλβίδας.
—
Βιβλιογραφία
Aortic stenosis in women
Shan Y, Pellikka PA. Heart 2020;0:1–8.
doi:10.1136/heartjnl-2019-315407
