Η λέξη προβιοτικά (probiotics) αποτελείται από την ελληνική ρίζα προ (=προώθηση) και βιοτικά (=ζωή). Ο παγκόσμιος οργανισμός τροφίμων ορίζει τα προβιοτικά ως ζωντανούς μικροοργανισμούς, οι οποίοι όταν χορηγούνται σε επαρκείς ποσότητες παρέχουν όφελος για την υγεία του ξενιστή.
Οι περισσότεροι από αυτούς τους ζώντες μικροοργανισμούς είναι βακτήρια. Η διατήρηση της σωστής ισορροπίας μεταξύ των «καλών» βακτηρίων και των «κακών» βακτηρίων είναι απαραίτητη για τη βέλτιστη υγεία. Στο γαστρεντερικό σωλήνα υπάρχει η εντερική μικροχλωρίδα. Αυτό το σύνθετο οικοσύστημα περιέχει πάνω από 400 είδη βακτηρίων. Μικρές ποσότητες μπορούν να βρεθούν στο στομάχι και το λεπτό έντερο, αλλά η πλειοψηφία βρίσκεται στο κόλον του εντέρου. Η εντερική μικροχλωρίδα συμβάλει στην πέψη, στη σύνθεση βιταμινών και θρεπτικών συστατικών, στο μεταβολισμό κάποιων φαρμάκων, στην ανάπτυξη και τη λειτουργία του εντέρου και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ο ρόλος των Προβιοτικών
Τα προβιοτικά πιστεύεται ότι μας προστατεύουν με δύο τρόπους. Ο πρώτος είναι η ευεργετική επίδραση που έχουν στο πεπτικό σύστημα. Όταν αυτό είναι υγειές, φιλτράρει και εξαλείφει τους παράγοντες που μπορούν να τον βλάψουν όπως τα παθογόνα βακτήρια, οι τοξίνες, τα χημικά και άλλα. Από την άλλη, απορροφά αυτά που χρειάζεται το σώμα μας (θρεπτικές ουσίες από τα τρόφιμα και το νερό), τα οποία είναι απαραίτητα για τα κύτταρα. Όπως είπαμε, το πεπτικό μας χρειάζεται μια υγιή ισορροπία μεταξύ των καλών και των κακών βακτηρίων. Οι φτωχές διατροφικές επιλογές, το στρες, η έλλειψη ύπνου, η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών και άλλων φαρμάκων, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί να διαταράξουν την ισορροπία υπέρ των κακών βακτηρίων.
Ο άλλος τρόπος που βοηθούν τα προβιοτικά είναι η επίδραση που έχουν στο ανοσοποιητικό μας σύστημα. Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο ρόλος αυτός είναι πιο σημαντικός. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι η προστασία μας από τα μικρόβια. Όταν δεν λειτουργεί σωστά, μπορούμε να υποφέρουμε από αλλεργικές αντιδράσεις, αυτοάνοσες διαταραχές (όπως η ελκώδης κολίτιδα , η νόσος του Crohn, η ρευματοειδής αρθρίτιδα) και λοιμώξεις. Με τη διατήρηση της σωστής ισορροπίας εμποδίζονται αυτές οι ασθένειες. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα ανά πάσα στιγμή μπορεί να επωφεληθεί αν η ισορροπία αποκατασταθεί, γι ‘αυτό ποτέ δεν είναι αργά.
Τέλος, παλαιότερα δεδομένα άλλα και πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύεται στο British Journal of Nutrition, αναφέρουν ότι τα προβιοτικά και η σωστή ισορροπία της εντερικής χλωρίδας, μπορεί να συμβάλλουν στην επίτευξη ενός υγειούς σωματικού βάρους.
Πού βρίσκονται τα Προβιοτικά;
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη προβιοτικών και τα οφέλη για την υγεία καθορίζονται από τη δουλειά που κάνουν στο έντερο. Τα προβιοτικά προσδιορίζονται από το γένος, το είδος τους, και το επίπεδο στελέχους. Στο εμπόριο υπάρχουν ως συμπληρώματα διατροφής ή περιέχονται σε ορισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα, κυρίως γιαούρτια.
