Η ανάλυση μαλλιών μπορεί να βοηθήσει στην εκτίμηση της διατροφικής κατάστασης καθώς και να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για τη διάγνωση ασθενειών, ωστόσο τα αποτελέσματα που διαθέτουμε προς αυτήν την κατεύθυνση, παρότι την επιβεβαιώνουν, είναι ακόμα σε αρχικό στάδιο και χρειάζονται περισσότερες και πιο οργανωμένες προσπάθειες αποτύπωσής τους, ώστε να χρησιμοποιηθούν σε κλινικό επίπεδο.
Τα απαραίτητα ανόργανα στοιχεία που βρίσκονται στο σώμα λόγω συμμετοχής τους σε ένζυμα, νευρομυικές συνάψεις κλπ -και κατ’ επέκταση ανιχνεύονται στα μαλλιά- είναι Ca, Cr, Cu, K, Mg, Mn, Na και Zn. Τόσο η έλλειψη όσο ακόμα και η υπερβάλλουσα συσσώρευσή τους μπορεί να είναι η αιτία για προβλήματα υγείας. Άλλες αιτίες για προβλήματα υγείας μπορεί να είναι τοξικά στοιχεία όπως το Al, As, Cd, Hg και Pb τα οποία έχουν κυτταροτοξικές, μεταλλαξιογόνες και καρκινογόνες ιδιότητες.
Τι δείχνουν τα αποτελέσματα μελετών;
Στις έρευνες που περιλαμβάνονται στην εν λόγω ανασκόπηση διερευνάται η συσχέτιση μεταξύ του περιεχομένου των μαλλιών σε μέταλλα (που αντανακλά τα επίπεδα ανόργανων στοιχείων του σώματος) και της κατάστασης της υγείας.
Η ανάλυση των ευρημάτων για μεμονωμένα είδη ασθενειών έδωσε λίγα αποτελέσματα με συνέπεια. Συγκεκριμένα:
- Η συγκέντρωση Ι και P ήταν στατιστικά σημαντικά χαμηλότερη στα μαλλιά αυτιστικών ασθενών σε σχέση με αντίστοιχους υγιείς, κάτι που όμως φάνηκε μόνο σε δύο εκ των έντεκα ερευνών.
- Οι ασθενείς με καρκίνο του μαστού είναι σημαντικά παραπάνω επίπεδα As και Co σε σχέση με τους υγιείς-αντίστοιχα οι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη είχαν υψηλότερα επίπεδα Cu και Fe. Σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα βρέθηκαν μεγαλύτερα επίπεδα Cd ενώ σε όλους τους καρκινικούς ασθενείς διαπιστώθηκαν αυξημένα επίπεδα Sb.
- Οι ασθενείς με υπέρταση παρουσίαζαν υψηλότερα επίπεδα Cd και χαμηλότερα επίπεδα Fe.
- Σε ασθενείς με έμφραγμα του μυοκαρδίου Cd, Ni και Pb ήταν σημαντικά αυξημένα ενώ ο Zn μειωμένος σε σχέση με υγιείς ενήλικες.
- Οι ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία έχουνε αυξημένα επίπεδα Cr, Fe and Mg ενω στο σακχαρώδη διαβήτη παρατηρήθηκαν αυξημένα επίπεδα Cu και χαμηλά επίπεδα Zn.
- Σε ασθενείς με εγκεφαλική παράλυση υπήρχαν υψηλότερα επίπεδα Μg και χαμηλότερα επίπεδα Cu.
Ωστόσο η εν λόγω ανασκόπηση έδειξε πως υπάρχουν σημαντικές διαφορές στη μεθοδολογία των ερευνών π.χ. ως προς την προετοιμασία του δείγματος με αποτέλεσμα να διακυβεύεται η συνέπεια των αποτελεσμάτων. Επίσης παρατηρήθηκε μεγάλη διαφοροποίηση μεταξύ των ερευνών στις τιμές που θεωρούνταν αυξημένες ή μειωμένες, ενώ δεν αναφέρεται το ελάχιστο για τους μηχανισμούς που μπορεί να αυξάνουν τα εκάστοτε ανόργανα στοιχεία σε καθεμία πάθηση.
Τι να κρατήσει ο επαγγελματίας διαιτολόγος;
Συμπερασματικά, αν έχετε δει εργαστήρια που κάνουν ανάλυση μαλλιών, να έχετε υπόψιν σας πως παρότι η ανάλυση μαλλιών αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο για να εκτιμήσουμε την κατάσταση των ανόργανων στοιχείων σε κυτταρικό επίπεδο, για τη χρήση της ως διαγνωστικό εργαλείο θα χρειαστούν ακόμα περισσότερες και πιο καλοσχεδιασμένες μελέτες.
