Η χοληστερίνη ή χοληστερόλη είναι κηρώδης στερόλη που βρίσκεται στη μεμβράνη των κυττάρων όλων των ιστών του σώματος, και στο πλάσμα του αίματος όλων των ζώων. Μικρότερες ποσότητες χοληστερίνης απαντώνται και στις μεμβράνες των φυτών.
Η χοληστερίνη αποτελεί βασική δομική ουσία όλων των κυττάρων μας και είναι απαραίτητη για πλήθος από μεταβολικές διεργασίες. Πιο συγκεκριμένα:
- Σταθεροποιεί και προστατεύει τις κυτταρικές μεμβράνες από οξείδωση
- Είναι απαραίτητη για το σχηματισμό των χολικών οξέων που προάγουν την πέψη των λιπών
- Είναι το βασικό συστατικό των στρεσογόνων και των ορμονών του σεξ.Τουλάχιστον το 50% των επινεφριδίων μας αποτελείται από χοληστερόλη
- Μεγάλο ποσοστό χοληστερόλης συναντάται και στον εγκέφαλο και προάγει την ανάπτυξή του
- Βοηθά στην καταπολέμηση των φλεγμονών
- Προστατεύει τα νεύρα και τις αρτηρίες από αλλοιώσεις και φλεγμονές
- Προάγει την υγεία των νεφρών και του ανοσοποιητικού συστήματος
- Συντελεί στην σύνθεση της τόσο σημαντικής Βιταμίνης D
Επειδή η χοληστερίνη είναι τόσο σημαντική για τη διατήρηση της ζωής, ο οργανισμός μας, πέρα από εξωτερικές πηγές την παράγει και ο ίδιος κυρίως από το συκώτι. Υπολογίζεται ότι μόνο ένα 5% της χοληστερόλης κυκλοφορεί στο αίμα, καθώς το υπόλοιπο ποσοστό χρησιμοποιείται για τις διάφορες κυτταρικές λειτουργίες.
Αν προσλάβουμε περισσότερη ποσότητα χοληστερίνης με την τροφή, τότε το σώμα μας, έχοντας την ιδιότητα να προσαρμόζεται, στέλνει μήνυμα στο συκώτι για να ελαττώσει την παραγωγή της. Αυτός ο μηχανισμός μεριμνά ώστε η χοληστερόλη να επαρκεί για την επιτέλεση των λειτουργιών του οργανισμού.
Η πραγματική αιτία της αυξημένης χοληστερίνης
Γνωρίζουμε από τη χημεία ότι υπάρχει η οξύτητα και η αλκαλικότητα, έτσι και η βιοχημεία του ανθρώπινου σώματος καθορίζεται από το αν οι τροφές που καταναλώνει ωθούν το σώμα προς την όξινη ή προς την αλκαλική πλευρά. Είναι διαπιστωμένο ότι η υγεία του οργανισμού ρέπει προς την αλκαλικότητα, όπου όλες οι λειτουργίες επιτελούνται ομαλά και η κυκλοφορία των υγρών στο σώμα είναι απρόσκοπτη και ομαλή, ενώ η οξύτητα από την άλλη κάνει τους ιστούς και τα υγρά να ‘’κολλούν΄΄ μεταξύ τους, το σώμα να αφυδατώνεται και να κωλύονται οι περισσότερες λειτουργίες του. Καταναλώνοντας τροφές όξινες όπως είναι το κρέας και τα παράγωγά του, το γάλα και τα παράγωγά του, αυγά, δημητριακά, αλκοόλ, καφέ, ζάχαρη, κάπνισμα προάγουμε την οξύτητα και επομένως την αλλοίωση των κυτταρικών μεμβρανών και των αγγείων. Μόλις ο οργανισμός αντιληφθεί την αλλοίωση αυτή θα δημιουργήσει φλεγμονή ώστε να μπορέσει να επανορθώσει τη βλάβη και μέσω της φλεγμονής να επουλωθεί ο κατεστραμμένος ιστός ή αγγείο. Όπως αναφέρηκε και προηγουμένως η χοληστερόλη είναι μια αντιφλεγμονώδης ουσία την οποία και χρησιμοποιεί το σώμα για να επουλώσει τις φθαρμένες αρτηρίες προκειμένου να προληφθούν τα πολλαπλά καρδιακά επεισόδια και αυτός είναι ο λόγος όπου παρατηρούμε συσσώρευση χοληστερίνης στα τοιχώματα των αρτηριών. Χωρίς την χοληστερίνη η φλεγμονή θα ήταν ανεξέλεγκτη. Βλέπουμε επομένως πόσο ευεργετική είναι η χοληστερίνη. Από την άλλη όμως συνεχίζοντας να καταναλώνουμε τροφές όξινες με υψηλή περιεκτικότητα οξειδωμένης χοληστερίνης το σώμα μην έχοντας άλλη επιλογή θα συνεχίσει να εναποθέτει αυτό το προστατευτικό τείχος χοληστερίνης (LDL χοληστερίνη) στις αρτηρίες για να τις προστατέψει από την φλεγμονή, με επακόλουθο την αρτηριοσκλύρηνση και το επακόλουθο καρδιακό επεισόδιο. Η φλεγμονή είναι η αιτία και όχι η χοληστερίνη.
Οι δείκτες που είναι προτιμότερο να μετράμε πέρα της χοληστερίνης,της HDL-LDL και των τριγλυκεριδίων είναι η CRP (C-αντιδρώσα πρωτεΐνη) που αποτελεί δείκτη φλεγμονής, η ομοκυστεΐνη που είναι δείκτης αθηρωμάτωσης, καρδιακής ανεπάρκειας και αλτσχάιμερ και τέλος οι δείκτες α-λιποπρωτεΐνη Lp (a), απολιποπρωτεΐνη Α1 και Β. Η απολιποπρωτεΐνη Α1 απαντάται στη HDL χοληστερίνη και η Β στην LDL και μας δείχνουν την επικινδυνότητα για ένα έμφραγμα,ενώ τα επίπεδα Lp (a) φαίνεται να προσδιορίζονται γενετικά και δεν είναι εύκολο να μεταβληθούν.
Συσχέτιση άγχους και χοληστερίνης
Ο οργανισμός μέσα από έναν άλλο μηχανισμό σοφίας, όταν δεν επαρκούν τα αποθέματα χοληστερίνης για να επιτελέσει τις βασικές του λειτουργίες, στρεσσάρεται. Τα επινεφρίδια έτσι στέλνουν ακαριαία μήνυμα στο ήπαρ για την παραγωγή ενδογενούς χοληστερόλης. Επειδή η χοληστερόλη αποτελεί βασικό συστατικό των στρεσογόνων ορμονών, οποιαδήποτε μορφή άγχους συνεπάγεται και απώλεια μεγάλων ποσοτήτων χοληστερόλης και για να καλυφθεί η αυξημένη ζήτηση, το ήπαρ ξεκινά την παραγωγή επιπλέον χοληστερίνης , με αποτέλεσμα και την αύξηση των επιπέδων χοληστερίνης και στο αίμα.
Τρόποι προστασίας από την αρτηριοσκλύρηνση
Τα παρακάτω μέτρα θα βοηθήσουν να αναστραφεί η εναπόθεση χοληστερίνης στα αγγεία και η καρδιοπάθεια :
- Τακτική άσκηση-ήπιο περπάτημα τουλάχιστον 1 ώρα τη μέρα
- Τακτική λήψη νερού
- Εξάλειψη της ζωικής πρωτεΐνης από το διαιτολόγιο,όπως και ζάχαρης και ραφηναρισμένων δημητριακών
- Υιοθέτηση μιας διατροφής πλούσιας σε φρούτα,λαχανικά και λιγότερο ξηρούς καρπούς
- Αποφυγή του στρες μέσω ενασχόλησης σε κοινωνικές ομάδες κτλ
- Καθαρισμός του ήπατος
- Καθαρισμός της γαστρεντερικής οδού
- Ενδυνάμωση των επινεφριδίων
- Αποφυγή παρακολούθησης τηλεόρασης
Ακολουθώντας μια διατροφή κατά 80% ωμοφαγική (φρούτα,λαχανικά) θα μπορέσει σταδιακά να αφαιρεθεί από μόνη της η αθηρωματική πλάκα και οι λίθοι χοληστερίνης που μπορεί να φράζουν κάποιους πόρους. Οι ωμές τροφές μειώνουν τις φλεγμονές μέσω της αλκαλοποιήσης, αυξάνουν την παραγωγή στεροειδών και έτσι διαλύουν τις πλάκες χοληστερίνης και τα λιπίδια.
Εξισορρόπηση της χοληστερίνης με φυσικούς τρόπους
Όπως αναφερθήκαμε και παραπάνω μια αλκαλική διατροφή βασιζόμενη σε φρούτα, λαχανικά και σε μικρή ποσότητα ξηρούς καρπούς θα ελαττώσει την εξωγενή χοληστερόλη και τις φλεγμονές με αποτέλεσμα να μειωθεί και η ολική χοληστερόλη.
Ειδικότερα τα καρότα και άλλες τροφές που περιέχουν πηκτίνη, όπως τα μήλα και τα εσπεριδοειδή πορτοκάλι, γκρέιπφρουτ ελαττώνουν αρκετά την χοληστερίνη. Επίσης τα αβοκάντο, τα κάστανα, τα φασόλια, το σέλινο, το σκόρδο και το κρεμμύδι, το τζίντζερ, το κάρδαμο, η κανέλα, το μοσχοκάρφι. Η πολυκοσανόλη είναι μια ουσία που βρίσκεται στη φλούδα του λεμονιού και έχει αποδειχτεί ότι η μάσηση φλούδας βιολογικού λεμονιού μία φορά τη μέρα μπορεί να μειώσει τα επίπεδα χοληστερόλης ως και 25%. Επίσης η ερυθρή μαγιά ρυζιού και η τριγωνέλλα κάνουν το ίδιο.
Κίνδυνοι από την υποχοληστεριναιμία
Είναι γεγονός ότι τα περισσότερα εμφράγματα συμβαίνουν σε άτομα που έχουν φυσιολογικές τιμές χοληστερίνης, το οποίο σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να την κατηγορούμε τόσο πολύ.
Από την άλλη, καθώς η χοληστερίνη αποτελεί βασικό δομικό υλικό κυττάρων και ορμονών, οι πολύ χαμηλές τιμές της θα επιφέρουν πλήθος άλλων προβλημάτων, όπως τάση για κατάθλιψη, διανοητικά νοσήματα, κίνδυνο για εγκεφαλικό, καρκίνο, αναιμία, ηπατοπάθεια και πτώση του ανοσοποιητικού. Επομένως όσοι παίρνουν στατίνες θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί να μη μειωθεί πολύ η ολική χοληστερίνη.