Η καλοκαιρινή περίοδος είναι ιδανική για την έναρξη μιας ζωής χωρίς πάνες: τόσο επειδή το παιδί σας έχει απελευθερωθεί από τα πολλά ρούχα που μπορεί να το δυσκολεύουν στο γδύσιμο, αλλά και επειδή από το σπίτι λείπουν τα χαλιά, επίφοβα σε περίπτωση “ατυχήματος”! Εσείς από την πλευρά σας, έχετε αφιερώσει όλον τον κατάλληλο χρόνο για να εκπαιδεύσετε το μικρό σας κι αυτό φαίνεται να σας ακολουθεί πιστά. Μην υπερενθουσιάζεστε όμως! Μπορεί να τύχει και η νύχτα που αυτό θα ξυπνήσει με ένα χαμόγελο ως τα αυτιά και θα σας πει: “μαμά, έκανα “τσίσα” στο κρεββάτι!”.
Η πλειοψηφία των παιδιών αποκτούν τον έλεγχο της κύστης πριν τα 5 έτη ζωής, αρχικά κατά τη διάρκεια της ημέρας και στη συνέχεια κατά τη διάρκεια της νύχτας. Κατά την περίοδο της αποδέσμευσης από τις πάνες, είναι απόλυτα φυσιολογικό να συμβούν επεισόδια ακούσιας απώλειας ούρων κατά τη διάρκεια της νύχτας. Όμως κάποια παιδιά δυστυχώς, ακόμα και μετά τα 5 έτη ζωής, δεν σταματούν να «βρέχουν» το κρεβάτι τους ή σταματούν για κάποιο ικανοποιητικό χρονικό διάστημα (> 6 μήνες) και ξαναρχίζουν. Στις περιπτώσεις αυτές αναφερόμαστε στην πρωτοπαθή και δευτεροπαθή νυχτερινή ενούρηση αντίστοιχα.
Το ποσοστό της νυχτερινής ενούρησης κατά τη σχολική ηλικία ανέρχεται στο 5-10%, με τα αγόρια να είναι γενικά πιο επιρρεπή σε σχέση με τα κορίτσια. Η αιτιολογία της είναι πολυπαραγοντική, με την κληρονομικότητα να παίζει σημαντικό ρόλο. Παιδιά με έναν γονέα με θετικό ιστορικό νυχτερινής ενούρησης έχουν τουλάχιστον 5 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να την παρουσιάσουν, ενώ παιδιά με θετικό ιστορικό νυχτερινής ενούρησης και από τους δύο γονείς έχουν δεκαπλάσιες πιθανότητες, σε σχέση με τα παιδιά με αρνητικό οικογενειακό ιστορικό. Η καθυστέρηση στην ωρίμανση της κύστης, η έντονη δυσκολία κατά την αφύπνιση, η διαταταχή στο ρυθμό έκκρισης της αντιδιουρητικής ορμόνης, καθώς και το ψυχολογικό στρες, αποτελούν κάποιους από τους κυριότερους παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνισή της. Επίσης, ευνοούν την εμφάνιση της νυχτερινής ενούρησης και η δυσκοιλιότητα, η παρουσία αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια) ή υπερτροφικών αμυγδαλών, καθώς και η παχυσαρκία.
Αρχικά, μην διστάσετε να παραθέσετε στην Παιδίατρό σας τις ανησυχίες και τις αμφιβολίες σας. Συνήθως, ανάλογα βέβαια και με το ακριβές ιστορικό του παιδιού, η Παιδίατρος θα προτείνει τον κατάλληλο εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο, έτσι ώστε να γίνει η κατάλληλη διαφοροδιάγνωση και να αποκλειστούν άλλες παθολογικές καταστάσεις που παρουσιάζονται με την ίδια συμπτωματολογία. Αν δεν ανευρεθούν παθολογικά ευρήματα, το επόμενο βήμα είναι η εφαρμογή των συμβουλών που θα σας παραχωρήσει η αγαπημένη σας Παιδίατρος!
Παρακάτω σας παραθέτω ορισμένες χρήσιμες συμβουλές για… “στεγνές” νύχτες:
-Ελαχιστοποιήστε όσο μπορείτε περισσότερο τη λήψη υγρών κατά τις 3-4 ώρες πριν το βραδινό ύπνο.
-Λάβετε τις κατάλληλες προφυλάξεις, ώστε να μη βραχεί το στρώμα του κρεββατιού, σε περίπτωση ατυχήματος.
-Φροντίστε ώστε το παιδί να ουρήσει αποτελεσματικά πριν πάει για ύπνο.
-Εντοπίστε την ώρα που το παιδί σας παρουσιάζει το πρώτο επεισόδιο ενούρησης και λίγο πριν, ξυπνήστε το για να ουρήσει. Κάνετε το ίδιο και πριν τα επόμενα επεισόδια κατά τη διάρκεια της νύχτας.
– Επιβραβεύστε το παιδί σας για κάθε «στεγνή» νύχτα και μην το μαλώνετε και το ενοχοποιείτε για τις «υγρές» νύχτες.
– Φροντίστε το παιδί να μην έχει περιττά κιλά.
– Αντιμετωπίστε κατάλληλα την ενδεχόμενη δυσκοιλιότητα.
– Σε περίπτωση που το παιδί σας ροχαλίζει έντονα το βράδυ, παρουσιάζει άπνοιες και γενικά, αν υποψιάζεστε ότι παρουσιάζει “κρεατάκια” ή υπερτοφικές αμυγδαλές, μιλήστε με την Παιδίατρό σας.
-Φροντίστε ώστε το περιβάλλον όπου ζει το παιδί να είναι όσο το δυνατόν πιο ήρεμο, χωρίς εντάσεις και διαπληκτισμούς.
-Προσπαθήστε να ανακαλύψετε την ενδεχόμενη ύπαρξη κάποιας στρεσογόνου κατάστασης στο περιβάλλον του παιδιού (π.χ γέννηση ενός άλλου παιδιού, διαζύγιο, ένταξη στο σχολικό περιβάλλον, θάνατος αγαπημένου προσώπου κτλ). Συζητήστε το μαζί του και καθησυχάστε το. Σε περίπτωση παρουσίας ενός εντόνου ενδοοικογενειακού στρες, όπως πχ ασθένειας μέλους της οικογένειας, μην μεταφέρετε την ανησυχία σας στο παιδί.
-Ενισχύετε καθημερινά την αυτοπεποίθηση του παιδιού, παροτρύνοντάς το να πάρει πρωτοβουλίες και δίνοντας έμφαση στα θετικά σημεία της προσωπικότητάς του.
Καλό είναι να γνωρίζετε, ότι η βραδυνή ενούρηση επιδρά αρνητικά στην αυτοπεποίθηση, στη σχολική απόδοση και στην κοινωνικοποίηση του παιδιού, καθώς και στην ποιότητα ζωής και των υπολοίπων μελών της οικογένειας. Γι’αυτό, είναι απαραίτητη η έγκυρη διάγνωση και η σωστή προσπάθεια για την αντιμετώπισή της. Μην αγχώνεστε αν, εφαρμόζοντας τις παραπάνω συμβουλές, δεν έχετε εξ ολοκλήρου το επιθυμητό αποτέλεσμα. Καλό είναι να θυμάστε ότι, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η βραδινή ενούρηση υποχωρεί αυτόματα, όταν ο οργανισμός ωριμάσει κατάλληλα. Επίσης, συζητήστε με την Παιδίατρό σας για τη δυνατότητα κάποιας, ανώδυνης για το παιδί, θεραπευτικής παρέμβασης.