Τι είναι η πλατυποδία;
Πλατυποδία ονομάζεται η μείωση ή και απουσία της φυσιολογικής καμάρας που βρίσκεται στο έσω μέρος του πέλματος του ποδιού. Πρόκειται για ένα φυσιολογικό εύρημα κατά τα πρώτα έτη ζωής, με το 97% των παιδιών να την παρουσιάζει έως τα 2 έτη ζωής.
Στη συνέχεια, το ποσοστό μειώνεται σταδιακά: 50% στα 3 έτη, 25% στα 6 έτη ζωής κλπ. Τα περισσότερα παιδιά έχουν ανακτήσει την φυσιολογική κυρτότητα της καμάρας πριν τα 10 έτη ζωής.
Ποια είναι η φυσιολογική πλατυποδία;
Συνήθως οι γονείς αντιλαμβάνονται την πλατυποδία κοντά στο πρώτο έτος ζωής όταν το μικρό τους, στηριζόμενο από τα κάγκελα της κούνιας ή από κάποιο έπιπλο, καταφέρει να σταθεί στα πόδια του. Τα οστά, οι αρθρώσεις και οι σύνδεσμοι σε αυτήν την τρυφερή ηλικία παρουσιάζουν μεγάλη ελαστικότητα και χαλαρότητα και οι μύες δεν είναι ακόμα έντονα αναπτυγμένοι. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, τα ποδαράκια κάτω από το βάρος του σώματος να γίνονται επίπεδα και οι αστράγαλοι να κλίνουν προς το εσωτερικό. Επίσης, η παρουσία λιπώδους ιστού στο εσωτερικό του ποδιού εντείνει την ήδη υπάρχουσα πλατυποδία. Κατά τη φυσιολογική ή εύκαμπτη πλατυποδία, το παιδί δεν αναφέρει πόνο ή δυσκολία κατά την κίνηση. Επίσης, η ποδική καμάρα επανέρχεται σε κάποιες κινήσεις, πχ όταν το παιδί σηκώνεται στις άκρες των ποδιών.
Ποια είναι η παθολογική πλατυποδία;
Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις όπου το παιδί αναφέρει δυσκαμψία, πόνο, αλλά και δυσκολία κατά την κίνηση του κάτω άκρου, πρέπει να διερευνηθεί η ύπαρξη της παθολογικής πλατυποδίας. Συνήθως αυτή συνυπάρχει τοπικά με κάποια παθολογία: πχ μία φλεγμονή, μία ανωμαλία στη μορφή των οστών ή κατά την μεταξύ τους επαφή.
Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία;
Στις περιπτώσεις της εύκαμπτης, φυσιολογικής πλατυποδίας, συνιστάται απλά η παρακολούθηση από το γονέα και τον Παιδίατρο κατά τους τακτικούς παιδιατρικούς ελέγχους. Δεν ενδείκνυται η χρήση ειδικών υποδημάτων και στηριγμάτων της ποδικής καμάρας. Οι σπάνιες περιπτώσεις παθολογικής πλατυποδίας χρήζουν άμεσης ορθοπεδικής αξιολόγησης και εξειδικευμένης θεραπείας.
Τι μπορώ να κάνω για να ενισχύσω την δημιουργία της ποδικής καμάρας;
☼ Τοποθετώ το μωρό στο πάτωμα και το αφήνω να κινηθεί ελεύθερα, από τους πρώτους κιόλας μήνες ζωής
☼ Όταν το παιδί έχει μάθει να περπατά καλά, αποφεύγω να το μετακινώ συχνά με το καρότσι και το παρακινώ να περπατήσει
☼ Δεν βιάζομαι να του βάλω παπούτσια με το που περπατήσει
☼ Όταν τα παπούτσια είναι απαραίτητα για λόγους υγιεινής, αισθητικούς ή για την προστασία από το κρύο, επιλέγω παπούτσια όσο το δυνατόν πιο μαλακά, ελαστικά και ελαφριά
☼ Παρέχω τα κατάλληλα ερεθίσματα στις παιδικές πατούσες, ενισχύοντας τη βάδιση του παιδιού ξυπόλυτο σε ανώμαλα εδάφη, όπως το γρασίδι, το χώμα ή την άμμο (πάντα με ασφάλεια)
☼ Φροντίζω ώστε το παιδί μου να διατηρεί ένα φυσιολογικό βάρος, διότι η παχυσαρκία είναι ένας από τους παράγοντες που ευνοεί τη διατήρηση της πλατυποδίας
☼ Διορθώνω με όμορφο τρόπο το παιδί όταν κάθεται στη θέση w (σε αυτή τη θέση το παιδί κάθεται στο πάτωμα, με τους γλουτούς ανάμεσα στα πόδια, τα γόνατα λυγισμένα και τα πέλματα στραμμένα προς τα έξω). Το παροτρύνω να επιλέξει τη θέση στο πλάι ή με τα πόδια μπροστά και ανοιχτά
☼ Δεν επισπεύδω την ορθοπεδική εκτίμηση εάν το παιδί δεν έχει πόνο, περπατά καλά και είναι κάτω των 8 ετών
☼ Καλλιεργώ την κίνηση σε όλες τις ηλικίες: περπάτημα, παιχνίδια στις μύτες των ποδιών, τρέξιμο, σκαρφάλωμα, χοροπηδητό, χορός κτλ
