Μύθοι & αλήθειες: Το παιδί μου πνίγεται με το φαγητό
Συχνά οι γονείς έχουν μια αγωνία, ένα φόβο ότι τα παιδιά τους τρώγοντας κινδυνεύουν να πνιγούν, ιδιαίτερα όταν αρχίζει ο εμπλουτισμός του διαιτολογίου τους με στερεές τροφές, 6 μηνών με 4 χρόνων.
Από λογοθεραπευτική σκοπιά ας μάθουμε κατά πόσο είναι επικίνδυνες οι στερεές τροφές και πόσο πιθανός ο πνιγμός στα παιδιά.
Μύθοι:
-
Ο βήχας κατά την διάρκεια του φαγητού είναι σημάδι πνιγμονής.
Συνήθως, ο περιστασιακός βήχας στο φαγητό σημαίνει το παιδί αντιμετώπισε μια δυσκολία στο συντονισμό του μηχανισμού κατάποσης, και προσπαθεί να αποβάλει τυχόν υπολείμματα από τον αεραγωγό του και τη γύρω περιοχή. Για να βήξει, ο αέρας πρέπει να διακινηθεί μέσω του αεραγωγού, και έτσι καταλήγει ο βήχας να αποτελεί συχνά μια καλή ένδειξη της προστασίας των αεραγωγών. Ωστόσο, οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί αν εμφανίζει το παιδί συνεχή βήχα ή σημαντική αλλαγή στον τρόπο αναπνοής κατά τη διάρκεια ή μετά το επεισόδιο.
-
Το παιδί μου κάνει εμετό ή βγάζει το φαγητό γιατί πνίγηκε.
Ο εμετός είναι ένα αντανακλαστικό επίσης βοηθητικό που προστατεύει τον αεραγωγό. Αν και δεν θέλουμε το παιδί μας να έχει επαναλαμβανόμενα αρνητικά επεισόδια που να σχετίζονται με την διατροφή του, υπό κανονικές συνθήκες το αντανακλαστικό εξεμέσεως εκλύεται όταν υπάρχει απώλεια ελέγχου της τροφής στο στόμα. Επίσης αν το αντανακλαστικό παραμένει ενεργό δεν αποτελεί σίγουρο μηχανισμό προστασίας. Ο αεραγωγός των παιδιών είναι στενός και ποσότητα φαγητού μπορεί ακόμα να βρίσκεται τοποθετημένη παρά την σωστή έκλυση του αντανακλαστικού ή να περάσει στην αναπνευστική οδό ευκολότερα σε σχέση με έναν ενήλικα.
-
Το παιδί μου “λιώνει στο στόμα του το φαγητό και το καταπίνει” για να μην πνιγεί
Τα μωρά κινούν την γλώσσα τους μπρος- πίσω κατα την διάρκεια του θηλασμού ή όταν πίνουν από το μπουκάλι τους. Όταν υγρές τροφές εισέρχονται αυτές οι πρόσθιες- οπίσθιες κινήσεις φαίνεται να τις προωθούν στο πίσω μέρος του στόματος του μωρού για να αρχίσει η κατάποση. Ο πουρές ή άλλες πολτοποιημένες τροφές βοηθούν τα παιδιά να ελέγξουν την καταποσή τους και να είναι πιο ασφαλή, βέβαια και άλλες μαλακές τροφές π.χ ψητή πατάτα, μπανάνα κ.α. – βοηθάνε στην ανάπτυξη των ικανοτήτων σίτισης/κατάποσης του παιδιού. Ωστόσο μην βασίζεστε στην ικανότητα του παιδιού να καταπίνει απλά το φαγητό του, χωρίς να το μασάει. Η εκμάθηση του να τρώει σωστά, ασφαλή και με επάρκεια το παιδί αποτελεί αναπτυξιακή διαδικασία ωρίμανσης. Με το δίνετε στα παιδιά τροφές που ανήκουν σε μεγαλύτερα εξελικτικά στάδια αυξάνετε τον κίνδυνο της πνιγμονής.
-
Ανασηκώνοντας τα χέρια πάνω από το κεφάλι του παιδιού σταματάει ο βήχας ή ο πνιγμός.
Με το να ανασηκώσουμε τα χέρια ψηλά όταν κάποιος βήχει ενδεχομένως να κάνουμε την κατάσταση ακόμα πιο επικίνδυνη. Αυτή η ίδια κίνηση μπορεί να επηρεάσει την κίνηση του λαιμού και του κορμού του παιδιού, με αποτέλεσμα τα υπολείμματα τροφής που προκαλούν τον βήχα μπορούν να μετατοπιστούν και να φράξουν τον αεραγωγό.
-
Xτύπημα στην πλάτη του παιδιού όταν βήχει.
Απλά θυμηθείτε, ο βήχας δεν σημαίνει πνιγμονή, είναι ένα φυσιολογικό αντανακλαστικό. Το χτύπημα στην πλάτη του παιδιού όταν αυτό βήχει μπορεί να προκαλέσει την προώθηση του φαγητού στον αεραγωγό και την απόφραξη του.
Αλήθειες:
-
ένα παιδί που πνίγεται συνήθως δεν κάνει θόρυβο ή κάνει πολύ λίγο.
Πάντοτε να είστε παρόντες και να παρατηρείτε το παιδί σας όταν τρώει. Αν ο αεραγωγός μπλοκάρει, ελάχιστος ή καθόλου αέρας μπορεί να περάσει μέσα από τις φωνητικές χορδές. Το πιθανότερο είναι να δείτε με τα μάτια σας τον πνιγμό πριν προλάβετε να ακούσετε οτιδήποτε.
-
Καλέστε για πρώτες βοήθειες αν
το παιδί εμφανίζει δυσκολία στην αναπνοή, αλλαγή χρώματος σε οποιοδήποτε σημείο στο πρόσωπο ή αν ξαφνικά αν αρχίζει και βγάζει σάλια – ακόμα και αν παράγει ήχους.
-
Τροφές μπορούν να εισέλθουν στον λάρυγγα, τραχεία και/ή στους πνεύμονες για διάφορους λόγους.
Γνωστή ως “εισρόφηση” ή “σιωπηλή εισρόφηση” εξαρτάται από τις συνθήκες, αυτή η είσοδος τροφών μπορεί να προκαλέσει άμεσα ή καθυστερημένα συμπτώματα. Καθυστερημένα συμπτώματα εισρόφησης:
- υγρή ποιότητα φωνής.
- δυσκολία στον έλεγχο της σιελόρροιας.
- Βλεννώδεις συσσώρευση μετά το φαγητό ή χρόνια συμφόρηση.
- Πολλαπλά επεισόδια χαμηλής πυρετικής κίνησης.
- Ιστορικό πνευμονίας ή άλλες συχνές λοιμώξεις του αναπνευστικού.
- Σταθερή εμφάνιση βήχα κατά τη διάρκεια ή μετά το φαγητό ή την χορήγηση υγρών.
- Φόβος γύρω από το φαγητό.
- Μειωμένο ενδιαφέρον για το φαγητό.
- Απώλεια βάρους ή εμφανή κακή ανάπτυξη.
- Συχνή δυσφορία ή ευερεθιστότητα λίγο πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά το φαγητό ή τα υγρά.
Αποφύγετε ορισμένες τροφές, εκτός άν είναι μαλακές ή / και κομμένες, ή χωρισμένες σε μικρά κομμάτια. Αυτές οι τροφές δημιουργούν υψηλό κίνδυνο πνιγμού (εκτός εάν δοθούν κατάλληλα): μήλα, ξηρούς καρπούς, σπόρους, τα σταφύλια, τα ωμά καρότα, ποπ κορν, τα χοντρά κομμάτια του φυστικοβούτυρο, σταφίδες ή αποξηραμένα φρούτα, καραμέλες, τσίχλες, σκληρές καραμέλες και μπαστουνάκια από κρέας / λουκάνικα.